عباس محمدي ضمن انتقاد از بيتوجهي به محيطهاي كوهستاني خاطرنشان كرد: آنچه امروز بيش از هر عامل ديگري به تخريب كوهها دامن زده چراي بيرويه دام است بهطوري كه اكنون كمتر محيط كوهستاني در كشور يافت ميشود كه از تخريبهاي ناشي از چراي دام در امان مانده باشد.
به گفته وي، تخريب پوشش گياهي كوهستان و فرسايش خاك ناشي از چراي دام به اندازهاي است كه در اغلب محيطهاي كوهستاني كه تا 10سال پيش پوشيده از گياه بود فقط خاك لخت باقي مانده است؛ براي نمونه منطقه آذربايجان شرقي و شمال غرب ايران كه تا يك دهه پيش از بهترين پوشش گياهي برخوردار بود اكنون به برهوت تبديل شده است.
محمدي به تخريب پوشش گياهي كوه دماوند هم اشاره كرد و گفت كه متأسفانه بهرغم آنكه چراي دام از مهر تا ارديبهشت ممنوع است در نبود نظارت و ناتواني سازمان جنگلها و سازمان حفاظت محيطزيست دربهمنماه گذشته در منطقه لاسم در شرق نيز در كوههاي چين كلاغ در شمال غرب دماوند گله در حال چرا بود درحاليكه در زمستان گياهي براي چرا وجود ندارد.بخش جالب ماجرا اينجاست كه در اينباره حتي نامهاي به سازمان محيطزيست و سازمان جنگلها نوشته شد اما به آن پاسخي داده نشد.
مديرگروه ديده بان كوهستان از فعاليتهاي عمراني نظير راهسازي، معدنكاوي، خطوط انتقال نيرو وساخت وساز كه اغلب بدون ارزيابي زيستمحيطي واقعي و تحت عنوان توسعه صورت ميگيرد بهعنوان دومين عامل تهديدكننده كوهها نام برد و افزود: با آنكه كوهها مهمترين حوضههاي آبخيز هستند اما در اين محيطها عمليات عمراني بيتوجه به حفظ مباني آبخيزها انجام ميشود.
براي نمونه در منطقه دنا براي عبور و انتقال لوله گاز، در مواردي 40 تا 100عرض كوه را شكافتند تا خط لوله عبور كند؛ اين درحالي است كه براي عبور لوله به مسيري حدود 3متر نياز بود. درواقع پيمانكاران تعمد دارند حجم كار را اضافه كنند، اين رويهاي است كه باب شده و هيچ اهرم بازدارندهاي هم براي توقف آن وجود ندارد.
محمدي گردشگري ناپايدار و ورزشهاي كوهنوردي، اسكي بهويژه ورزش جديد«آفرود»را كه اخيرا در كشور باب شده از ديگر عوامل تهديدكننده كوهها ذكر كرد و گفت كه چندي است كه ورزش آفرود در ايران باب شده وبراساس آن با خودروهايي كه به وسايل خاص مجهز شدهاند در محيطهاي كوهستاني از توچال تا دشت لوت تاختوتاز ميكنند.
اين درحالي است كه تخريب و فرسايش خاك ناشي از اين تاختوتازها بهحدي است كه خاك را تبديل به پودر ميكند و چيزي از آن باقي نميماند.
- سازوكاري براي حفاظت از كوهها فراهم شود
حسين عبيري گلپايگاني، فعال محيطزيست از زاويه ديگري به مسئله پرداخت و گفت با آنكه 26سپتامبر (4مهر) از طرف فدراسيون جهاني كوهنوردي با هدف حفاظت از محيطهاي كوهستاني روز «جهاني كوههاي پاك» نامگذاري شده است و طي چند سال گذشته فعالان محيطزيست درباره كوهستان و پاكسازي محيطهاي كوهستاني زياد صحبت كردهاند اما باز هم شاهد انبوه زباله در كوهستانهاي كشور هستيم. وي درباره اهميت كوهها خاطرنشان كرد: حدود 90در صد آب شرب جهان از كوهستانها سرچشمه ميگيرد كه اين آبها بهصورت منابع زيرزميني و از طريق چشمهها و قنوات و چاه برداشت ميشود يا از طريق رودخانهها و نهرها جاري شده به دشتها سرازير ميشوند يا پشت سدها ذخيره شده و در طول سال به مرور براي شرب يا كشاورزي استفاده ميشود. عبيري در بخشي از گفتههاي خود به ديگر ارزشهاي محيطهاي كوهستاني اشاره كرد و افزود: كوهها مكاني براي پرورش جسم و روح است و به همين دليل ورزشهايي چون كوهنوردي، رزمي و مقاومتي و نيز اغلب اردوهاي ورزشي و نظامي در مناطق كوهستاني برگزار ميشود؛ ضمن آنكه شماري از مكانهاي مقدس و زيارتي و آثار باستاني نيز در كوهستانها واقع شدهاند. بنابراين ضروري است مسئولان با تمهيدات قانوني سازوكاري براي حفاظت از اين محيطها فراهم كنند تا كوههاي كشور بيش از اين آسيب نبيند.
نظر شما