این روزها فرهنگسرای نیاوران میزبان بانوان هنرمند ایرانی است که با نبوغ، اندیشه و شیوه اجرایی جدید می‌خواهند افقی تازه در هنر سفالگری ایران بیافرینند.
تنوع دلنشین سبک‌های سفال در نخستین نمایشگاه زنان سفالگر بیانگر توانایی بالای این هنر در میان زنان هنرمند جامعه است؛ هنری که از آب، باد، خاک و آتش تولید می‌شود.
دبیر نخستین نمایشگاه سفال ایران با اشاره به نقش درخشان زنان سفالگر در تاریخ ایران باستان می‌گوید: «پژوهش‌های تاریخی و باستان‌شناسی بیانگر این واقعیت است که زنان، اولین سفالگران تاریخ بشرند. زنان بویژه در دوران سفال دست‌ساز آثار کاربردی و هنری فراوانی از خود به یادگار گذاشته‌اند.
اگر چه بعد از به‌وجود آمدن چرخ و لزوم تولید انبوه سفال، مدیریت سفالگری به دست مردان افتاد ولی زنان همچنان در کنار مردان باقی ماندند. حضور چشمگیر زنان از لحاظ کمی و کیفی در دو سالانه‌های قبلی سفال، مسئولان و صاحبان صنایع را برآن داشت که با برگزاری نمایشگاهی بزرگ ویژه زنان سفالگر، زمینه حضور گسترده‌تر زنان را در این عرصه هنری فراهم کنند.»
منیژه آرمین، تشویق و ترغیب زنان سفالگر به ادامه و گسترش سفال و سرامیک، ارتقای سطح فکری و آموزشی در عرصه سفال، نقش تأثیرگذار سفال در زندگی و نقش زن در هستی، معرفی سفال به‌عنوان یک پدیده اقتصادی و توسعه کارآفرینی و صنایع خانگی را از جمله اهداف برگزاری نمایشگاه زنان سفالگر برمی‌شمارد و می‌گوید: «استقبال زنان سفالگر از نمایشگاه بسیار خوب بود.
حدود 1700 عکس اثر به صورت CD به دبیرخانه نمایشگاه ارسال شد که پس از دو مرحله داوری 400 اثر از 180 بانوی هنرمند به بخش اصلی راه یافتند که 200 اثر حجم، 125 اثر کاربرد هنری، 53 تابلوی دیواری و 19 اثر چیدمانی هستند.»
وی با بیان این که سفالگری از قدیمی‌ترین هنرهای ایرانی است که نیاز به پوشش ندارد، می‌گوید: حفظ اصالت شیوه‌های سفال و پرهیز از تلفیق و بهره‌گیری از پوشش غیرسفالین جزو اصلی‌ترین معیارهای انتخاب آثار است که هیأت داوران با اغماض برخی آثار نه چندان حرفه‌ای برای تشویق و ترغیب نسل جوان، آن آثار را پذیرفته‌اند تا در کنار آثار هنرمندان بزرگ هنرمندان جوان عیار کار خود را بشناسند.
آثاری که در نمایشگاه بانوان سفالگر ایران در معرض دید عموم علاقه‌مندان قرار گرفته علاوه بر این که یادآور سنت اصیل ایرانی است، بیانگر نگاه تازه‌ای است که در فراسوی هنر سفال خلق شده است.
عشرت سیروس، دبیر اجرایی نمایشگاه به استقبال بانوان از نمایشگاه سفال اشاره می‌کند و می‌گوید: زنان سفالگر سرمایه‌های این مملکت هستند که شایسته است مسئولان با ارزیابی کارشناسانه و پیدا کردن جایگاه کاربری سفال در جامعه امروزی، از آنها حمایت کنند.
وی به استقبال پرشور بانوان شهرستانی از نخستین نمایشگاه زنان سفالگر اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «از بانوان 4 شهر کپورچال، قم، کاشان و سمنان که سابقه دیرینه‌ای در هنر سفال دارند دعوت شد که در این نمایشگاه حضور پیدا کنند. البته بانوان شهرهای تبریز، اصفهان، کرمان و ... نیز از برپایی این نمایشگاه استقبال کردند و با حضور پررنگ و آثار ارزشمندشان به نمایشگاه سفال غنا بخشیدند.»
سیروس معتقد است: به دلیل نبود همکاری و حمایت مسئولان از هنر سفال این هنر در کشور مهجور و ناشناخته مانده است.
کارشناس مشاوره و راهنمایی به ضعف سیستم آموزشی کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «متأسفانه سیستم آموزشی کشور نسبت به گسترش و توسعه این هنر اصیل توجهی ندارد و همین باعث شده است که هنر سفال با همه زیبایی‌ها و اسرارش ناشناخته باقی بماند. در حالی که سفال نه فقط به لحاظ هنری بلکه از نظر روانشناسی در تقویت تمرکز و حافظه تأثیر بسیار مثبتی بر جای می‌گذارد، خلاقیت را بالا می‌برد و به عنوان یکی از بهترین روش‌ها برای درمان اضطراب، افسردگی و بیش‌فعالی کاربرد دارد.»
دبیر اجرایی نخستین نمایشگاه سفال ایران بزرگترین دغدغه سفالگران را نداشتن کوره بیان می‌کند و می‌گوید: « بزرگترین مشکل سفالگران کوره است که به کمک انجمن سفالگران تلاش شده با تعبیه چند کوره در فرهنگسراهای تهران و شهرستان‌ها تا حدودی این مشکل مرتفع شود ولی این تعداد کافی نیست و رفع این مشکل حمایت جدی مسئولان را می‌طلبد. از طرفی دیگر کمبود مواد اولیه و لعاب گل نیز مشکلات بسیاری را برای سفالگران به‌وجود آورده است.
در صورتی که کشور ایران به عنوان یکی از غنی‌ترین منابع گل دنیا به حساب می‌آید، دسترسی به این گل‌ها برای سفالگران ممکن نیست. سفالگر مجبور است از مواد اولیه خارجی با قیمت گران‌تر استفاده کند.»
همزمان با برپایی نخستین نمایشگاه زنان سفالگر نشست تئوریک حلقه‌های تفکر و کارگاه‌های آموزش سفال در دو سطح عمومی و تخصصی با حضور اساتید برجسته به صورت رایگان در فضای باز فرهنگسرای نیاوران برپا شد.
عشرت سیروس با اشاره به استقبال از این نشست‌ها و کارگاه‌ها آن را بزرگترین دستاورد نمایشگاه می‌داند و می‌گوید: نشست‌های «حلقه‌های تفکر» برای اولین بار در ایران اتفاق افتاد که در آن مباحث نظری و بنیادین درباره سفال و سرامیک و طرح موضوعات ریشه‌ای نظیر اسطوره‌شناسی در سفال، روانشناسی در سفال، معناگرایی در سفال، رابطه متقابل فناوری و سفال، تکنولوژی سفال و... طرح شد.
همچنین با هدف آشنایی عموم مردم با مقوله سفال و سرامیک و جلب علاقه‌مندان از 13 تا 19 شهریور امکانات تهیه سفال و سرامیک در اختیار عموم علاقه‌مندان قرار گرفت تا زیر نظر اساتید برجسته با اصول پایه‌ای این هنر آشنا شوند. در این کلاس‌های آموزشی اساتیدی همچون عربعلی شروه، دکتر هایده صیرفی، مرضیه قره‌داغی سعادتمند، محمد مکاری، فاطمه کریمی و ... تدریس کردند.
علیرضا غفاری یکی دیگر از دست‌اندرکاران اجرایی نمایشگاه بانوان سفالگر ایرانی است که کوره و مواد اولیه را در اختیار کارگاه‌های آموزشی نمایشگاه قرار داده است.وی حمایت از جوانان هنرمند و اشتغال‌زایی را از اهداف حضورش در این نمایشگاه بیان می‌کند و می‌گوید: نیاز سفالگران به حمایت تکنولوژیک بسیار ضروری است، زیرا اگر هنر سفال فقط در هنر باقی بماند هیچ وقت نخواهد توانست با بازارهای جهانی به رقابت بپردازد.
غفاری معتقد است: علاوه بر مشکلات تکنولوژی و علمی، سفالگران ایرانی به مراکز معتبر برای فروش محصولات خود نیاز دارند. زیرا در این بازارها علاوه بر این که سفالگران از سود بیشتری بهره می‌برند عامه مردم نیز با این هنر آشنا می‌شوند.
راهکاری که وی برای حل مشکلات تکنیکی سفالگران پیشنهاد می‌دهد تعامل تنگاتنگ دانشگاه‌های هنری با دانشکده‌های صنعتی است.
نمایشگاه آثار زنان سفالگر که با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران، اداره کل امور بانوان شهرداری تهران و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مجله الماس و صنعت سرام برپا شده است تا 27 شهریور ادامه دارد.
