به گزارش ایسنا، صبح 8 آذرماه، در نشستی با حضور تعدادی از مدیران موسسه هنری آموزشی «کارنامه» از مدالی که با نام استاد خسرو خورشیدی مزین شده است، در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر رونمایی شد تا از این پس هر سال به مناسبت سالروز تولد این طراح صحنه پیشکسوت از بهترین فعالان این عرصه تقدیر به عمل آید.
در ابتدای این نشست نگار اسکندرفر، مدیر موسسه «کارنامه» با اشاره به سابقه 18 ساله این موسسه در زمینه ادبیات، تئاتر و سینما که با رویکرد پژوهش، آموزش و تولید فعالیت کرده است، گفت: سالانه بیش از یک هزار نفر در رشته‌های مختلف در این موسسه آموزش می‌بینند که یکی از این رشته‌ها طراحی صحنه است که تصمیم گرفتیم، برای یادآوری حضور اساتید این رشته به جوانانی که اکنون فعال هستند و نیز تقدیر از آنان، برنامه‌ای را به شکل سمینار و اهدای مدال برگزار کنیم.
او با یادآوری اینکه موسسه «کارنامه» پیش از این جشنواره شعر در ادبیات برگزار می‌کرد و اولین جشنواره تئاتر خصوصی را هم برپا کرد که با سنگ‌اندازی‌ها متوقف ماند، ابراز امیدواری کرد که اولین دوره اهدای این مدال برگزار شود و پس از آن برنامه‌ریزی‌های دیگری برای ادامه آن در نظر گرفت، ضمن اینکه توجه به جوانان فعال در عرصه طراحی صحنه نیز باید مورد توجه قرار گیرند.
اسکندرفر همچنین اضافه کرد: شاید یک انگیزه مهم در کاری که برای طراحی صحنه و اهمیت قائل شدن به آن انجام می‌دهم این باشد که در یکی، دو سال اخیر یکسری سالن به نام سالن تئاتر ایجاد شده که متأسفانه شرایط استاندارد را ندارند و حتی اخیرا دیدم یک گاراژ به سالن تئاتر تبدیل شده است.
- اسکندرفر: حذف طراحی صحنه از برخی نمایش‌ها فاجعه است
وی با بیان اینکه گاهی بعضی تماشاگران در برخی سالن‌های تئاتری که حتی عنوان بهترین سالن‌های خصوصی تئاتر را هم در خود دارند نزدیک به درِ خروجی می‌نشیند که در هنگام وقوع حادثه‌ای بتواند زود خارج شود، گفت: در بسیاری از این سالن‌ها نمایش‌های مختلفی در یک روز اجرا می‌شوند که برای به صحنه رفتن تمام آن‌ها در یک زمان چند ساعته به ناچار طراحی صحنه حذف می‌شود و فکر می‌کنم این فاجعه است که برای اجرای سه نمایش در یک روز طراحی صحنه این چنین گم شود.
او ادامه داد: دانشجویان طراحی صحنه، هنرمندان و اهالی تئاتر باید در برابر این قضیه فکری کنند، چون اینکه یک نوبت اجرا بگیریم، اما صحنه درستی نداشته باشیم در درازمدت به مرگ طراحی صحنه منجر می‌شود.
مدیر موسسه «کارنامه» همچنین درباره اینکه به نظر می‌رسد مسوولان در این حوزه و برای رسیدگی به سالن‌های تئاتر کاری انجام نمی‌دهد، گفت: اتفاقا مسوولان خیلی کار انجام می‌دهد، همین که چشمش را می‌بنند و می‌گذارد تئاتر از بین برود مهمترین کاری است که انجام می‌دهد!
او افزود: به تمام کسانی که در مکان‌های مختلفی مثل زیرزمین به دنبال ایجاد سالن تئاتر هستند پیشنهاد می‌دهم اگر جمع شوند و سرمایه‌شان را روی هم بگذارند و یک شرکت خصوصی ایجاد کنند، شاید به بهره‌برداری بهتری برسند، اما با این حال به همه دوستان می‌گویم از این سالن‌های غیراستاندارد برحذر باشید.
- فتحی: جایگاه استاد خورشیدی همانند نصیریان و بیضایی است
در ادامه حسن فتحی، مدیرآموزش موسسه «کارنامه» نیز که در این نشست حاضر بود در سخنانی درباره خسرو خورشیدی گفت: جایگاه استاد خورشیدی در دنیای طراحی صحنه سینما چیزی شبیه جایگاه علی نصیریان در بازیگری سینما و شبیه جایگاه بهرام بیضایی در فیلمسازی ماست.
او با ابراز امیدواری از اینکه برنامه‌ای که برای اهدای نشان خورشیدی در حوزه طراحی صحنه تدارک دیده شده در سال‌های آینده هم ادامه پیدا کند و دولت مستعجل نباشد، اظهار کرد: امیدوارم در سال‌های آینده بتوانیم طراحی صحنه و سریال را هم به این نشان اضافه کنیم تا فقط به سینما و تئاتر بسنده نشود. آن هم در روزهایی که می‌بینیم چطور سریال در جهان امروز جایگاهی هم اندازه سینما پیدا می‌کند.
این کارگردان سینما و تئاتر ادامه داد: طراحی صحنه در خلق یک اثر دراماتیک موفق جایگاه زیادی دارد و دلم می‌گیرد که این جایگاه آن‌طور که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در حالی که به دلیل رابطه تنگاتنگی که با طراحان صحنه دارم می‌بینم آن‌ها شبانه‌روز چه زحمتی می‌کشند.
فتحی خاطر نشان کرد: اگر شهر تهران یک طراح صحنه درست داشت دچار این معماری "شیزوفرنیک" نمی‌شد و می‌بینیم که طراحی صحنه حتی در معماری و فضاسازی یک شهر و نیز یک فیلم چه جایگاه مهمی دارد. خوشحالم در دوره‌ای زندگی می‌کنم که بزرگانی چون خورشیدی، میرفخرایی، رامین‌فر، امیر اثباتی، پیام فروتن فعالیت می‌کنند و به همان اندازه نگران دوره‌های بعد نیز هستم.
این کارگردان که این روزها سریال «شهرزاد» او در شبکه نمایش خانگی با استقبال مواجه شده است، بیان کرد: دو مشکل سینما و تئاتر ما را تهدید می‌کند؛ یکی بازیگر و دیگری طراحی صحنه. من نگران سال‌هایی هستم که نسلی که در حوزه طراحی صحنه و بازیگری می‌آید نتواند جانشین خوبی برای نسل امروز باشد. پس از همین حالا باید فکری برای این قضیه کرد و همه در برابر آن مسئولیم.
- خسرو خورشیدی: تئاترشهری که به آن افتخار می‌کنیم اصلا تئاتری نیست
در بخش دیگری از این نشست خسرو خورشیدی نیز که به گفته خود آخرین بار در سال 88 طراحی صحنه «مرغ مینا» را بر عهده داشته است، گفت: آنچه خانم اسکندرفر به آن اشاره کردند، درست است و مشکل همیشگی ما بوده است. حتی همین بنایی که در آن هستیم و به آن افتخار می‌کنیم (تئاترشهر) اصلا تئاتری نیست و می‌بینیم تئاترهایی که در لاله‌زار بودند هم اکنون بیغوله شدند.
او با تأکید بر اینکه باید همه آنچه را که داشته‌ایم با اصالتی که داشته حفظ کنیم به نمونه‌های خارجی زیادی اشاره کرد که با حفظ اصالت همچنان کاربری درستی دارند و مورد استقبال مردم و تماشاگران قرار می‌گیرند.
این طراح صحنه پیشکسوت با بیان اینکه محل ورود و خروج برخی سالن‌ها به گونه‌ای است که مشخص نیست اگر آتش‌سوزی صورت گیرد چطور باید از آن خارج شد، گفت: ما نمی‌خواهیم از تجربه کسانی که در قدیم بوده‌اند، استفاده کنیم و این ایرادی است که ما داریم.
خورشیدی همچنین با انتقاد از نبود کارگاه دکور و لباس و از بین رفتن آن‌ها ادامه داد: دولت نباید اجازه دهد تماشاچی در سالن‌هایی که امروزه فعالیت می‌کنند به تماشای تئاتر بنشیند چون در صورت بروز اتفاق، حادثه خطرناکی رخ می‌دهد.
- اعلام جزئیات اهدای مدال خورشیدی
پیام فروتن یکی دیگر از دست‌اندرکاران موسسه «کارنامه» و دبیر علمی اولین سمینار تخصصی طراحی صحنه نیز در بخش دیگری از این نشست توضیحاتی را درباره جزئیات اهدای نشان خورشیدی و سمینار آن ارائه کرد.
او با اشاره به اینکه سال گذشته پس از ارائه پیشنهاد به مدیر موسسه کارنامه مراحل کار شروع شد، گفت: قرار بر این بود که همزمان با تولد استاد خورشیدی که پنجم آذرماه است مراسم اهدای نشان برگزار شود، اما به دلیل همزمانی با ماه صفر این مراسم با تأخیر برگزار خواهد شد و به این ترتیب این برنامه 28 آذرماه در سالن شهید آوینی پردیس دانشگاه تهران برپا می‌شود.
فروتن اضافه کرد: مقرر شده است هر سال در سه رشته بهترین طراح صحنه سینما، بهترین طراح صحنه تئاتر و بهترین استاد یا پژوهشگر یا کسی که به نحوی در عرصه طراحی صحنه موثر بوده است مدال استاد خورشیدی اهدا شود.
او با بیان اینکه برای انجام این کار و برگزیدن بهترین‌ها فرمی تهیه شد و یک نظرسنجی در بین هنرمندان تئاتر و سینما و نیز دانشجویان انجام شد، توضیح داد: در این باره از حدود 400 تا 500 نفر نظرسنجی صورت گرفت که حدود 100 نفر به آن پاسخ دادند و آراء خود را لحاظ کردند، اما امیدوارم از سال آینده هنرمندان و دانشجویان با دید بازتری به طراحی صحنه نگاه کنند که از سال آینده این کار با برگزاری جشن طراحی صحنه دنبال شود.
وی با انتقاد از بی‌مسوولیتی بسیاری از هنرمندان که برای انجام نظرسنجی حتی جواب تلفن هم نمی‌دادند و یا دست‌اندرکاران برگزارکننده را دنبال نخودسیاه می‌فرستادند از برگزاری یک سمینار تخصصی طراحی صحنه نیز خبر داد که با انتخاب 6 مقاله در روز 24 آذرماه از ساعت 10 صبح تا شش بعد ازظهر با برپایی میزگردهای تخصصی و ارائه مقاله در سالن استاد سمندریان پردیس دانشکده هنرهای زیبا برگزار می‌شود.
فروتن همچنین نامزدهای بهترین طراحان صحنه امسال را در سه بخش اعلام شده به این ترتیب معرفی کرد که امیرحسین قدسی، امیر اثباتی و ایرج رامین‌فر در بخش طراحی صحنه سینمای سال، منوچهر شجاع، رضا مهدی‌زاده و شیما میرمحمدی در بخش طراحی صحنه تئاتر و فریدون علی‌یاری و رضا مهدی زاده در بخش بهترین پژوهشگر نامزد شدند.
البته پیام فروتن در بخش بهترین پژوهشگر نیز نامزد شده است که او نام خود را از این بخش حذف کرد.
به گزارش ایسنا در این نشست که محمود محمودی طراح نشان استاد خورشیدی هم حضور داشت تأکید شد که نحوه داوری به صورت آکادمیک برگزار می‌شود و البته پس از برگزاری اولین دوره نسبت به بازخوردهایی که گرفته خواهد شد، ممکن است تغییراتی در آن صورت گیرد.
نظر شما