عباس محمدي، مدير گروه ديدهبان كوهستان، روزگذشته در حاشيه مراسم روزجهاني كوهستان با اعلام اين خبر به همشهري گفت:كوههاي شمال تهران در طول 200سال گذشته كه تهران به پايتخت تبديل شده يك حريم دفاعي، يك چشمانداز باشكوه و بستري براي تنوع زيستي و فرهنگي بوده است.
وي افزود: رشتهكوه توچال علاوه براينكه به بزرگترين تفرجگاه بزرگترين شهر كشور تبديل شده، اين رشتهكوه را ميتوان خاستگاه كوهنوردي نوين و ورزشي ايران دانست، برهمين اساس فعالان محيطزيست پيشنهاد ميكنند سازمان حفاظت محيطزيست، رشتهكوه توچال را، از سوهانك در شرق تا كن در غرب، و از ارتفاع 1600يا 1800متر به بالا (بسته به مناطق شهري مختلف) بهعنوان «چشمانداز حفاظتشده» (Protected Landscape) ثبت و در شمار مناطق تحت حفاظت قرار دهد. براساس تعريف اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت يك چشمانداز حفاظت شده، «منطقهاي است كه در آن اثر دوسويه انسان و طبيعت در طول زمان سبب ايجاد هويتي با ارزشهاي برجسته بومشناختي، زيستي، فرهنگي و منظرهاي شده است؛ همچنين، جايي است كه حراست از اين اثر دوسويه، براي حفاظت و پايداري منطقه ضروري است».
محمدي ميگويد: معيارهاي جهاني براي چشمانداز حفاظتشده در مورد رشتهكوه توچال، بهويژه دامنههاي ديددار آن به جنوب، كاملا صدق ميكند. در اين دامنهها كه پوشش گياهي و حيات جانوري متنوع دارد، قرنهاست كه انسان زندگي كرده و به شكلهاي گوناگون، مثلا با كاشت درخت در حاشيه جويبارها، تأثير كلي بر چهره منطقه داشته است. اين رشتهكوه، برجستهترين شاخصه طبيعي در سيماي شهر تهران، و مخزني از خاطرههاي جمعي و ارزشهاي فرهنگي است. بهگفته وي، توچال به علت چراي دام، گردشگري غيرمسئولانه و علفچيني، بهشدت در معرض تخريب است و ثبت آن بهعنوان چشمانداز حفاظتشده ميتواند ابزار قانوني و انگيزه اخلاقي لازم را براي حفاظت از اين ميراث ارزشمند طبيعي فراهم سازد. بديهي است كه جامعه بزرگ كوهنوردي ميتواند پشتوانه مردمي بسيار مؤثري براي ديدباني و حفاظت اين كوهستان باشد.
- اهميت محيطهاي كوهستاني
فعالان محيطزيست در حالي نسبت به تخريبهاي محيطهاي كوهستاني هشدار ميدهند كه اين اكوسيستمها نقش عمدهاي در تأمين آب دارند. آنطور كه در برخي آمارها آمده است 90درصد آب شرب جهان از كوهستانها سرچشمه ميگيرد باوجود اين، اين محيطهاي ارزشمند در بسياري از نقاط جهان از جمله ايران با تهديدات مختلفي مواجه هستند. چراي بيرويه دام، عمليات عمراني بدون ارزيابي زيستمحيطي و گردشگري ناپايدار 3عامل اصلي تهديدكننده كوههاي كشور ماست كه به اين عوامل كوهخواري را هم بايد اضافه كرد. مراسم روزجهاني كوهستان (11 دسامبر برابر با 20 آذر) اما امسال علاوه بر آنكه در نقاط مختلف كشور برگزار شد روزگذشته هم با چند روز تأخير در سالن همايشهاي پارك پرديسان برگزار و طي آن از عكاسان منتخب جشنواره كوهبان تقدير شد.
نظر شما