به گزارش مهر، از هر ۱۰۰ نفر شاغل ۱۰ ساله و بیشتر کشور حدود ۷ نفر سالمند بوده و از هر ۱۰۰ نفر جمعیت فعال اقتصادی حدود ۶ نفر سالمند است. به بیان سادهتر، بخشی از سالمندان پس از سالها حضور و فعالیت در بازار کار ایران، حاضر به ترک این بازار نیستند که به برخی از دلایل آن پرداخته میشود.
اگر بتوان نسبت اشتغال و فعالیت سالمندان که در گزارش وزارت کار براساس سرشماری سال ۹۰ آمده را برای آمار شاغلان در سال ۹۳ هم در نظر گرفت، میتوان گفت از مجموع ۲۱ میلیون و ۳۰۴ هزار شاغل سال گذشته، یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر سالمند و بازنشسته بالای ۶۰ سال بودهاند در حالی که انتظار میرود افراد پس از ۶۰ سالگی دیگر دست از کار و فعالیت کشیده و بازار کار را ترک کنند.
- بازنشستههایی که حاضر به تَرک کار نیستند
سالمندان همچنین بیش از نیمی از غیرفعالان اقتصادی کشور را تشکیل میدهند به نحوی که از هر ۱۰۰ نفر غیرفعال اقتصادی حدود ۵۳ نفر سالمند بوده و از سویی ۵۲.۷ درصد سالمندان و افراد بالای ۶۰ سال کشور در حال حاضر دارای درآمد بدون کار هستند.
تحقیقات وزارت کار نشان میدهد اغلب سالمندان به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی ناچار به حضور در بازار کار می شوند و از سوی دیگر، جوانان آنها را به چشم اشغال کنندگان فرصتهای شغلی خواهند دید که این امر میتواند تبعات اجتماعی، روانی و فرهنگی برای جامعه داشته باشد.
با وجود اینکه انتظار میرود بازنشستگی با دوران استراحت و خروج افراد از فعالیتهای اقتصادی همراه باشد اما در سال ۹۰ بیش از ۲۱ درصد کل افراد بالای ۶۰ سال خواهان اشتغال دوباره و یا مشارکت اقتصادی بوده اند. این میزان در شهرها ۳۱.۳۷ درصد و در روستاها نیز ۱۳.۳۵ درصد بوده است.
آمارها نشان میدهد نرخ بیکاری سالمندان جویای کار در سال ۱۳۵۵ به میزان ۱۲.۲۵ درصد بوده که این نرخ در سال ۱۳۹۰ به کمتر از یک درصد و معادل ۰.۹۷ درصد رسیده است. این کاهش چشمگیر نرخ بیکاری سالمندان متقاضی شغل به آن معنا است که در طول ۳۵ سال گذشته، تمایل بازار کار کشور نسبت به استفاده از بازنشستهها بسیار بیشتر شده و در واقع اشتغال دوباره بازنشستهها بسیار آسانتر شده است.
- از هر ۷ متقاضی کار سالمند ۶ نفر شاغل میشوند
در طول ۳۵ سال گذشته، نرخ بیکاری بازنشستگان در ایران به طور مرتب کاهش یافته و با وجود اینکه از ۱۲.۲۵ درصد سال ۱۳۵۵ به ۱۶.۸۲ درصد در سال ۱۳۶۵ افزایش یافته بود اما پس از آن در سال ۱۳۷۵ به ۱۰.۸ درصد، در سال ۱۳۸۵ به ۳.۱۵ درصد و نهایتا در سال ۱۳۹۰ به کمتر از یک درصد معادل ۰.۹۸ درصد رسید که اگر روال کاهش نرخ بیکاری سالمندان ادامه یابد، احتمالا در سرشماری سال ۱۳۹۵ بازار کار با کمبود نیروی کار سالمند مواجه شده و عرضه از تقاضا پیشی خواهد گرفت.
با این حال و با وجود پایین بودن نرخ بیکاری سالمندان در ایران، در حال حاضر بازنشستهها در تمامی استانهای کشور متقاضی کار هستند و نرخ بیکاری آنها نیز بین ۷ صدم درصد در خراسان جنوبی تا نهایتا ۳.۸۰ درصد در سیستان و بلوچستان در نوسان است.
- سالمندان تهرانی میلی به کار ندارند
مردان تهرانی در دوران بازنشستگی تمایل کمتری به بازگشت به کار دارند و نرخ مشارکت اقتصادی در استان ۱۳ میلیونی تهران ۱۷.۰۴ درصد است. در عین حال، نرخ مشارکت اقتصادی و به نوعی تمایل به اشتغال در خراسان شمالی به میزان ۵۳.۸۷ درصد است؛ یعنی بیشتر از نیمی از افراد بالای ۶۰ سال در این منطقه از کشور، تمایلی به خروج از کار و به اصطلاح دست از کار کشیدن ندارند.
- بيشترين فعاليت در بخش كشاورزي
فعالیت در بخش کشاورزی؛ مهمترین جایی است که بازنشستهها به آن برای کار وارد میشوند و پس از آن گروهی نیز به مشاغل خدماتی میپردازند. مشاغل صنعتی چندان تمایلی به جذب نیروی کار سالمند ندارند، از این رو تقریبا ۷۲ درصد اشتغال بازنشستهها در کشاورزی و تنها ۷.۰۷ درصد در صنعت شکل میگیرد.
براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری افراد ۵۰ تا ۵۴ ساله تا پایان سال گذشته ۳.۵ درصد، برای گروههای سنی ۵۵ تا ۵۹ ساله ۳.۱ درصد، ۶۰ تا ۶۴ ساله ۲ درصد و برای گروه سنی بالاتر از ۶۵ سال نیز یک درصد اعلام شده است. البته زنان بالای ۶۵ سال در ایران دیگر تقاضایی برای کار ندارند و نهایت جستجوی شغل زنان تا ۶۴ سالگی است.
نظر شما