اين نشست كه با حضور حكمت خليل كرزي، معاون سياسي وزارت امور خارجه افغانستان، به‌عنوان سرپرست هيأت مذاكره‌كننده اين كشور و سرتاج عزيز، مشاور امور خارجي نخست‌وزير پاكستان و همچنين نمايندگان ويژه آمريكا و چين برگزار شد، چهار طرف براي رسيدن به يك «نقشه راه» براي آغاز روند مذاكرات صلح ميان دولت افغانستان و گروه طالبان به مذاكره پرداختند. مقام‌هاي افغانستان و پاكستان‌ماه گذشته در جريان سفر راحيل شريف، رئيس ستاد ارتش پاكستان به كابل براي برگزاري اين نشست توافق كرده بودند.
طبق گزارش رسانه‌هاي افغانستان، براساس گفت‌وگوهاي اوليه ميان دو دولت، اسلام‌آباد ديروز همچنين ليستي از گروه‌هاي مسلح وابسته به طالبان كه حاضر به شركت در مذاكرات صلح هستند را ارائه كرده است تا دولت افغانستان ميان آنها و گروه‌هاي مخالف مذاكرات تفكيك قائل شود. بر اين اساس، افغان‌ها با حمايت كشورهاي حاضر در نشست پس از اين با گروه‌هايي كه تمايلي به پيوستن به روند مذاكرات صلح ندارند، برخورد خواهند كرد.
- نقش پاكستان در مذاكرات
مذاكرات در حالي در اسلام‌آباد برگزار شد كه افغانستان همچنان نسبت به همسايه جنوبي خود و نقش آن در تحولات داخلي‌اش بدبين است. افغانستان طي 15سال گذشته يعني سال‌هاي پس از سقوط حكومت طالبان در اثر حمله نيروهاي ائتلاف به رهبري آمريكا هميشه دولت پاكستان و سازمان اطلاعات مركزي ارتش اين كشور را به حمايت از گروه طالبان و همچنين پناه‌دادن به رهبران و فرماندهان اين گروه متهم كرده است؛ ادعايي كه دولت پاكستان آن را رد مي‌كند.
اوايل تابستان سال‌جاري، نخستين دور از مذاكرات مستقيم ميان دولت افغانستان و طالبان در مري، منطقه‌اي نزديك به اسلام‌آباد، برگزار شد اما اين گفت‌وگوها با افشاي خبر مرگ ملا محمد عمر، رهبر پيشين طالبان متوقف شد. پاكستان يكي از 3كشوري بود كه در دوره حكومت طالبان يعني بين سال‌هاي 1996 تا 2001، آنها را به رسميت شناخته بود. طبق گفته مقام‌هاي دولت افغانستان، خبر مرگ ملاعمر را هم پاكستاني‌ها به آنها دادند. ملاعمر كه در سال1994 طالبان را در افغانستان پايه‌گذاري كرد، در سال2013 در بيمارستاني در شهر كراچي پاكستان مرد.
با اين حال سرتاج عزيز در سخنراني افتتاحيه نشست ديروز اعلام كرد كه پاكستان براي تلاش‌هاي جدي در جهت برقراري صلح و ثبات در افغانستان آماده است. او از طرف‌هاي شركت‌كننده در اين نشست هم خواست براي پيوستن گروه طالبان به مذاكرات مشوق‌هايي درنظر بگيرند.
- حضور چين و آمريكا در مذاكرات
آمريكايي‌ها از سال2001 به افغانستان قدم گذاشتند و از آن سال تاكنون، باوجود ادعاي باراك اوباما براي خروج نيروهاي اين كشور، همچنان درگير جنگ افغانستان هستند. كمتر از يك‌ماه پس از حملات 11سپتامبر القاعده در خاك آمريكا، اين كشور در قالب يك ائتلاف بين‌المللي به افغانستان حمله كرد. طالبان در آن زمان القاعده و رهبر آن را پناه داده بود. بنابراين طي دو دهه اخير، آمريكا هميشه يك پاي رخدادهاي افغانستان بوده است.
تحليلگران حضور چين به‌عنوان همسايه افغانستان و پاكستان و يكي از اعضاي دائم شوراي امنيت در اين مذاكرات در كنار آمريكا را با هدف كاهش بدبيني افغان‌ها نسبت به اسلام‌آباد ارزيابي مي‌كنند. گفته مي‌شود در نشست ديروز در مورد مكانيسمي براي تضمين تعهدهاي پاكستان در راستاي صلح افغانستان از سوي «يك كشور سوم» نيز مذاكره شده است كه احتمالا اين كشور سوم، چين باشد.
- غايب بزرگ نشست اسلام‌آباد
ملا اختر منصور رهبر طالبان را بايد غايب بزرگ نشست صلح افغانستان در اسلام‌آباد دانست. ملامنصور نيز همچون ملا عمر، رهبر پيشين طالبان، ترجيح داده بيشتر چهره‌اي در سايه باشد و در انظار حضور پيدا نكند. بسياري از فرماندهان طالبان معتقدند ملامنصور فردي ميانه‌روست و اكنون بهترين زمان براي رسيدن به صلح است.
با اين حال، طي 6ماه گذشته، يعني پس از اعلام خبر مرگ ملا عمر و انتخاب ملا منصور به‌عنوان رهبر جديد طالبان، اين گروه نه‌تنها به عمليات مسلحانه عليه دولت افغانستان ادامه داده بلكه بر دامنه حمله‌هاي خود نيز افزوده است. اكنون اين گروه بيش از هر زمان ديگري طي 15سال گذشته مناطقي از افغانستان را در اختيار دارد. با وجود موفقيت‌هاي منصور، مخالفت ديگر چهره‌هاي كليدي طالبان با او باعث انشعاب برخي از نيروهاي طالبان شده است. آنها ملا منصور را به سازش با دولت افغانستان متهم مي‌كنند.
نظر شما