تاریکی

در هر مسيري و هر راهي اين ‌روحيه انسان را بالا مي‌برد؛ اگر پولدار است، دوست‌دارد بيشتر داشته باشد، اگر عالم و دانشمند است، دوست دارد علمش هر روز اضافه شود و... . آري انسان براي بهترين‌ها و بلندي‌ها آفريده شده است اما اين روحيه فقط در سمت و سوي خوبي‌ها نيست بلكه در جهت بدي‌ها هم انسان اين روحيه را دارد. انسان در هر دو جهت سيري‌ناپذير است.آنقدر مي‌رود كه هيچ‌چيز در جاي خودش قرار نگيرد. آنقدر مي‌تواند ظلم كند كه هيچ‌كس به گردش نرسد. آنقدر كه خود را روي زمين، خدا هم بداند. اين انسان موجودي هم زيباست هم زشت، هم خداست و هم بنده، هم صبور و هم عجول، هم گنهكار و هم عابد، هم نور دارد هم ظلمت و از همه مهم‌تر هم ظالم است و هم عادل.

انسان نه‌تنها به خدا و ديگران، به‌خودش هم مي‌تواند ظلم كند.پيامبر اكرم(ص) مي‌فرمايد: ظلم سه قسم است: ظلمي كه خدا نمي‌آمرزد، ظلمي كه مي‌آمرزد و نيز ظلمي كه از آن نمي‌گذرد اما ظلمي كه خدا نمي‌آمرزد شرك است. خداوند مي‌فرمايند: «حقا كه شرك ظلمي بزرگ است» و اما ظلمي كه خدا مي‌آمرزد، ظلم بندگان به‌خودشان كه ميان خود و پروردگارشان است. اما ظلمي كه خدا از آن نمي‌گذرد ظلم بندگان به يكديگر است. اميرالمومنين عليه‌السلام مي‌فرمايند: هر كه ظلم كند ظلم مي‌بيند. فضاي جامعه فضاي ظلم خواهد شد. به همين علت پيامبر اكرم(ص) مي‌فرمايند: برترين جهاد آن است كه انسان روز خود را آغاز كند درحالي‌كه در انديشه ستم كردن به احدي نباشد. شايد خيلي از ما وقتي كه حرف از ظلم و ستم مي‌شود فورا خود را كنار مي‌كشيم و خط قرمزي دور خود تصور مي‌كنيم كه ما كجا و ظلم كجا؟ درحالي‌كه شايد برخي از رفتارهاي ما در حق ديگران ظلم باشد و ما از آن غافل باشيم.

حواسمان باشد كه كوچك‌ترين حقي را از كسي ضايع نكنيم؛ چرا كه اين خود، ظلم است. اما راه درمان اين بيماري عظيم كه دامن همه ملت‌ها را گرفته است چيست؟ اين اصل بزرگ اسلام است كه ائمه شيعه سال‌ها بدان عمل كردند. امر به معروف و نهي از منكر دوايي است ضد‌حاكمان خونريز كه در مواردي به جهاد منجر مي‌شود. اسلام به ما مي‌آموزد كه در جامعه، سرنوشت هر مسلمان با مسلمانان ديگر ارتباط دارد. به همين جهت مردم جامعه نبايد در برابر زشتي‌ها و ستمگري‌ها بي‌اعتنا باشند، زيرا يك خلاف اجتماعي كه از كسي سربزند، آثار سوء آن تنها به‌خود او محدود نمي‌شود بلكه همه جا را فرا‌مي‌گيرد و همه غرق مي‌شوند.