وزیران نفت عربستان، قطر، روسیه و ونزوئلا در نشستی مشترک که دیروز سه‌شنبه 27 بهمن در پشت درهای بسته در دوحه برگزار شد، توافق کردند که در صورت موافقت دیگر تولید‌کنندگان مهم نفت خام، میزان تولید آن را سطح ماه ژانویه (دی/بهمن) نگه دارند.
رای الیوم افزود: عبد‌الصمد العوضی متخصص کویتی در امور انرژی و مقیم در لندن در خصوص این توافق ناگهانی عقیده دارد که مشکل اصلی، نگه‌داشتن تولید نفت در سطح کنونی نیست بلکه افزایش تولید نفت توسط عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس در دو سال گذشته است که منجر به اشباع بازارها و سقوط قیمت نفت شد، عربستان از دو سال قبل تولید خود را به یک میلیون بشکه افزایش داد و کویت نیز از سه ماه پیش با پیروی از این کشور تولید خود را 300 هزار بشکه افزایش داد و اکنون دیگر عدم افزایش تولید نفت به معنی مشروعیت بخشیدن به اقدام پیشین عربستان و تداوم آن است.
العوضی گفت: عربستان این مشکل را ایجاد کرده است، و در حال حاضر تلاش می‌کند آن را به نحوی رفع و رجوع کند اما نمی‌خواهد آن را ریشه‌ای حل و فصل نماید. این کار فایده‌ای ندارد و اوضاع را تغییر نمی‌دهد و هر گونه افزایش قیمت حاصله از این توافق هم موقتی است و به سرعت از بین می‌رود.
برای اینکه توافق باقی بماند لازم است عراق و ایران هم به مضمون آن پایبند باشند اما مشکل اینجاست که این کشورها از جمله ایران که از طرف اوپک یک میلیون بشکه سهم خود را از دست داده است، پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی خواهان پس گرفتن سهم خود از عربستان است و هرگونه صحبت با ایران در مورد نگه داشتن تولید نفت در سطح ماه ژانویه گذشته، پیش از رفع تحریمها به معنی پذیرش سهم کمتر و عقب‌نشینی از برنامه افزایش تولید 500 هزار بشکه در روز از ابتدای ماه آتی است.
قطعا عربستان که در اواسط سال 2014 تصمیم گرفت بازار نفت را اشباع نماید و از این طریق موجب فلج شدن اقتصاد ایران و روسیه شود؛ اکنون خطر این اقدام خود را درک کرده است پس از آنکه قیمت نفت 70 درصد کاهش یافت و اقدام ریاض از سوی دیگر کشورهای خلیج فارس با بازخورد منفی مواجه شد زیرا خسارت سالانه این کشورها به علت کسر بودجه‌های کلان در دو سال گذشته روی هم به 325 میلیارد دلار رسید و در خود عربستان این رقم به یک میلیارد دلار بالغ شد.
عربستان در یمن وارد جنگی شده است که ماه آینده وارد سال اول خود می‌شود و خسارت مالی آن تاکنون 30 میلیارد دلار برآورد می‌گردد، و اکنون خود را برای جنگی دیگر در سوریه - در ظاهر برای مبارزه با داعش و در واقع برضد دولت سوریه و روسیه - آماده می‌کند.
هر چند اعتراف به اشتباه فضیلت است اما موضوع مهم اول، همکاری سایر کشورهای عضو اوپک و خارج آن با این توافق نفتی چهار‌جانبه و موضوع دوم این است که در صورت همکاری سایر اعضا با این توافق آیا این اقدام واقعا موجب افزایش دائمی قیمت نفت خواهد شد؟
العوضی نسبت به پایبندی اعضا به این توافق و پاسخ بازار به آن از نظر افزایش مجدد قیمت نفت با شک و تردید نگاه می‌کند و حق دارد که بدبین باشد، چرا که عربستان دیگر همانند پنجاه سال گذشته که از عمر سازمان اوپک می‌گذرد تنها بازیکنی نیست که قیمت نفت را تعیین می‌کند و بازیکنان اساسی دیگری به ویژه ایران هم هستند.
اکنون کوزه‌گر در کوزه افتاده است و تلاش‌های عربستان - که از همه طرف در محاصره بحران‌هاست - برای رفع و رجوع موقت مشکل نفت نتیجه‌ای ندارد. علاوه بر این مشکلات داخلی هم هست زیرا اقدامات ریاضت اقتصادی که مردم عربستان به آن عادت ندارند و توقعش را نداشتند نیز مزید بر علت شده است.
نظر شما