نوروز با هویت ایرانیان پیوند تنگاتنگ دارد

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علیرضا حسن‌زاده رییس پژوهشکده مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگردی، این مطلب را در نشست خبری آیین‌های بزرگداشت نوروز در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطرح ساخت.

او جدی تلقی کردن دانش و فرهنگ را بسیار مهم دانست و افزود: تقویت گفتمان علمی و تبدیل آن به یک آگاهی عمومی نیاز امروز جامعه است.

وی گفت: در دانش مردم‌شناسی همواره معتقدیم که دانش کارشناسی باید به دانش عمومی تبدیل شود و و ظیفه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، نیز در این حوزه همین است.

حسن‌زاده با بیان اینکه به همت همکاران و مسئولان این حوزه یک جریانی از شناخت نوروز شکل گرفته است، تصریح کرد: هدف ما این است که این آگاهی‌ها را تبدیل به آگاهی‌های عمومی کنیم.

وی با بیان اینکه اولین و دومین همایش نوروز در سال‌های 69 و 79 برگزار شده است، گفت: با تلاش‌های صورت گرفته موفقیت‌های زیادی در این زمینه به دست آمده و توانسته‌ایم یک آگاهی نسبی در این حوزه ایجاد کنیم.

او در ادامه از اصحاب رسانه خواست تا با اطلاع‌رسانی جامع در خصوص برگزاری همایش علمی "نوروز میراث صلح" و معرفی آیین‌های کهن نوروز فعالان این حوزه را یاری کنند.

رییس پژوهشکده مردم‌شناسی با اشاره به اینکه همایش علمی "نوروز میراث صلح "با یک وقفه طولانی دوباره در حال شکل‌گیری است افزود: آیین‌ها همواره یکی از خاستگاه‌های هویتی جوامع کهنی مانند ایران محسوب می‌شوند و در این میان نوروز پیوند تنگاتنگی با هویت ایرانیان دارد و ما وظیفه داریم نوروز را از جوانب مختلف علمی در حوزه‌های عمومی تقویت کنیم.

او با اشاره به اهمیت گفتمان صلح، تصریح کرد: همایش یاد شده با 50 سخنرانی علمی و حضور اساتید و چهره‌های شناخته شده این حوزه اعم از بلوک باشی، زهره زرشناس، قطب‌الدین صادقی و... در تلاش است زوایای مختلف ارتباط صلح را با نوروز و مفهوم گفتمان هم‌زیستی مطرح کند.

حسن‌زاده گفت: سه کتاب "مردم‌شناسی نوروز، آیین صلح"، "نوروز و آیین صلح و زندگی" و "چکیده مقالات همایش" توسط انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در قالب این همایش به چاپ رسیده است.

وی با اشاره به موفقیت ترکیه در معرفی آیین نوروز و ارتقای صنعت گردشگری خود گفت: ترکیه با تقویت دیپلماسی علمی و فرهنگی از طریق تولید علم و برگزاری کنفرانس‌ها توانسته است به این موفقیت دست یابد.

او با بیان اینکه ما نیز باید به سمت برگزاری کنفرانس‌های علمی رفته و گفتمان علم را تقویت کنیم تا جایگاه ایران در مفهوم صلح و نقش ایران در ارتباطات تمدنی مشخص شود، گفت: این کار نیازمند تلاشی بزرگ است و باید گام به گام با تولید فرهنگ و علم به سمت معرفی جایگاه نوروز حرکت کنیم.

• نوروز بزرگترین میراث ناملموس ایرانیان

سمیع‌الله مکارم معاون توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی و رئیس شورای سیاست‌گذاری برنامه‌های نوروز نیز در ادامه این نشست، نوروز را یکی از کهن‌ترین عناصر فرهنگ و تمدن ایران و بزرگترین و قویترین میراث ناملموس ایرانیان دانست و گفت: نوروز مهمترین میراث فرهنگی بشر، نماد گذشت، پاکی، وحدت، همدلی، نوپرستی، صلح و امنیت است.

او افزود: تمامی انسان‌هایی که به فرهنگ نوروز وابسته‌اند از هر قومیتی فارغ از سطح اقتصادی و اجتماعی نوروز را جشن می‌گیرند و در زمان آن کنار هم جمع شده و در انتظار سال نو می‌مانند.

وی با اشاره به اینکه نوروز گستره جغرافیایی گسترده‌ای را در آسیا شامل می‌شود، گفت: نوروز در کشورهای تاجیکستان، افغانستان، ترکمنستان، ترکیه، عراق، ازبکستان و ... به عنوان آیین ملی و در کشورهای هند و پاکستان به عنوان جشنی بزرگ برگزار می‌شود.

مکارم با بیان اینکه پرونده نوروز به شكل مشترك با 12 کشور و با مدیریت ایران به ثبت جهانی رسیده است، تصریح کرد: این اقدام تعهداتی را برای ایران ایجاد کرده که با برگزاری آیین‌های خاص نوروزی امسال به دنبال عملی کردن آنها هستیم.

او افزود: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به منظور بزرگداشت آیین ملی نوروز که به عنوان میراث ناملموس به ثبت جهانی رسیده است برنامه‌های ویژه‌ای تدارک دیده که در قالب ستادی از مردادماه سال 94 تدوین و پیگیری شده است.

وی برگزاری نوروزگاه‌ها، همایش عروسک‌های بومی و نوروزی، همایش ملی نوروز، نمایشگاه عکس، جشنواره عکس مردمی نوروز، تألیف و انتشار کتاب‌های تخصصی نوروز (کتاب‌های گفتگو، نوروز، عروسک‌های نوروزی، مجموعه مقالات همایش ملی نوروز، چکیده مقالات همایش ملی نوروز، پژوهش‌های مردم‌شناسی همایش ملی نوروز) و ... را از برنامه‌های آیین ملی بزرگداشت نوروز سال 95 سازمان میراث فرهنگي، صنایع دستی و گردشگری اعلام کرد.

مکارم گفت: افتتاحیه همایش ملی نوروز 18 اسفند در موزه ملی ایران با مراسم نقاره‌زنی، نوروزخوانی، باران‌خواهی و ... همراه خواهد بود.

• نمایش عکس‌هایی از برگزاری آیین‌های نوروزی در کاخ گلستان

فرهاد نظری مدیرکل ثبت آثار تاریخی نیز در این نشست از برگزاری نمایشگاه عکسی از آلبوم‌خانه کاخ گلستان حاوی 27 عکس از نحوه برگزاری نوروز در سالها گذشته خبر داد.

او افزود: همچنین نمایشگاه نوروز و ملل بر پایه پرونده ثبت آیین نوروز در یونسکو در ایام نوروز برگزار می‌شود که شامل عکس‌هایی از جلوه‌های نوروز در 12 کشوری است که این آیین را برگزار می‌کنند.

وی با بیان اینکه پیام نوروز دوستی با طبیعت است، تصریح کرد: با برگزاری برنامه‌های نوروزی در تلاش هستیم زندگی مردم را به سمت حفظ ماهیت نوروز سوق دهیم.

نظری با اشاره به گستردگی فرهنگ و اقلیم ایران تصریح کرد: هر یک از شهرهای ایران آیین‌های خاص نوروز را دارند که یک دست نبوده و قابل تأمل هستند.

او افزود: در قالب برگزاری نوروزگاه‌ها بیش از 30 آیین نوروزی را در استان‌های کشور شناسایی کرده‌ایم.

یدا... پرمون مدیر کل حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی نیز در این جلسه با اشاره به برگزاری نمایشگاه عروسک‌های بومی و نوروزی تصریح کرد: عروسک‌های بومی از جنبه‌هایی بسیار مهم و یک عنصر برجسته میراث فرهنگی ناملموس هستند.

او با اشاره به فعالیت موزه‌های عروسک در سراسر کشور افزود: فعالیت‌های گسترده‌ای که در این حوزه در حال شکل‌گیری است برگزاری این نمایشگاه را سبب شد.