با دكتر نسيم صادقي، پزشك عمومي، گفت‌وگو كرديم تا مروري بر شايع‌ترين مشكلات سلامتي در بهار و روش‌هاي مقابله با آنها داشته باشيم.
- فصل عطسه‌هاي ثانيه‌اي
عطسه‌هاي پي‌درپي، آب‌ريزش بيني، سوزش و خارش تمام‌ناشدني چشم و بي‌حالي و گيج و گنگي، مشكلاتي هستند كه بهار را براي خيلي‌ها غيرقابل تحمل مي‌كنند؛ علائمي كه به حساسيت فصلي مربوط مي‌شوند و متهم اصلي بروزشان، گرده‌هاي گياهاني است كه هر بهار در هوا معلق شده و به مجاري تنفسي شما مي‌خزند. اگر جزو كساني هستيد كه در هر بهار اين علائم را تجربه مي‌كنيد، بايد بدانيد كه 16درصد از مردم جهان وضعيتي مشابه شما دارند. همين هم باعث مي‌شود كه حساسيت فصلي را به‌عنوان فراگيرترين دردسر فصل بهار معرفي كنند؛ دردسري كه متأسفانه درمان هم ندارد اما با رعايت برخي نكات مي‌توان علائم آن را كنترل كرد:
از ماسك استفاده كنيد: آنهايي كه حساسيت فصلي دارند مي‌دانند كه هيچ‌چيز به اندازه استفاده از ماسك نمي‌تواند جلوي حمله علائم را بگيرد. اما دقت كنيد كه هر ماسك فقط براي 2 تا 3ساعت جوابگو است چون گرده‌ها روي ماسك مي‌نشينند و همان هم باعث تشديد علائم مي‌شود.
چاي سبز بنوشيد: تحقيقات نشان داده آنتي‌اكسيدان موجود در چاي سبز واكنش‌هاي آلرژيك را در بدن متوقف مي‌كند.
آنتي‌هيستامين بخوريد: قرص‌هاي آنتي‌هيستامين، واكنش‌هاي آلرژيك شما را كاهش مي‌دهند. اين قرص‌ها در داروخانه‌ها موجودند و بدون نسخه پزشك به فروش مي‌رسند.
از اسپري بيني استفاده كنيد: اين اسپري‌‌ها مجاري تنفسي شما را باز مي‌كنند و حالت گرفتگي بيني و احتقان را از بين مي‌برند اما بايد هر 6 يا 8 ساعت يك‌بار تجديد شوند.
پيشگيري كنيد: هنگامي كه ميزان گرده گل‌ها در هوا زياد است، از منزل خارج نشويد. اين اوقات، ساعات بين ۵ تا ۱۰ صبح و عصرهاست. درها و پنجره‌هاي اتاق خود را در اين اوقات ببنديد.
نظافت كنيد: جاروكردن منزل با جاروبرقي ميزان گرده‌ها را كم مي‌كند. سطوح خانه را با دستمال مرطوب تميز كنيد.
سالم بخوريد: برخي غذاها باعث افزايش يا كاهش عوارض ناشي از آلرژي خواهند شد. سويا، تخم‌مرغ، ماهي، خربزه، گوجه‌فرنگي، بادمجان، گوجه‌سبزو برخي از شكلات‌ها مي‌توانند عوارض ناشي از آلرژي‌هاي فصلي را تشديد كنند.
ويتامين مصرف كنيد: با مصرف انواع ويتامين‌هاي گروهB مانند غلات، گوشت، لبنيات، انواع سبزي‌هاي برگ سبز تيره مثل اسفناج، كرفس و انواع ويتامين‌هاي گروهC، مانند مركبات و سبزي‌هاي تازه و نيز سبزيجات غني از ويتامين A همچون هويج مي‌توانيد از شدت عوارض ناشي از آلرژي‌ها كم كنيد.
- افسردگي در فصل رويش
افسردگي فصلي، ويژه فصل‌هاي سرد سال نيست. در بهار هم خيلي‌ها دچار افسردگي مي‌شوند و زيباترين فصل سال را با دلتنگي، اضطراب، كج‌خلقي، بي‌علاقگي نسبت به فعاليت‌هاي روزمره، بدخوابي و... مي‌گذرانند.
عامل اين افسردگي، برخلاف افسردگي معمول، تغيير در ميزان انتقال دهنده‌هاي عصبي و آنزيم‌هاي مغزي نيست. علت اين افسردگي را بايد در تغييرات محيطي جست‌وجو كنيد. تغييرات نور، تغييرات دما و تغيير شكل زندگي، همه باعث مي‌شوند شما مستعد افسردگي فصلي شويد.
براي اينكه دريابيد در آستانه افسردگي فصلي قرار داريد، بايد به علائم و نشانه‌ها توجه داشته باشيد. اگر با شروع بهار، حالت خواب‌آلودگي، كسالت يا روزمرگي پيدا كرده‌ايد، به‌احتمال زياد قرار است به مرور علائمتان بيشتر شده و يك افسردگي واقعي را تجربه كنيد.
بهترين راه هم براي جلوگيري از اين افسردگي، سرگرم شدن با كارهاي روزمره، معاشرت با اعضاي خانواده و دوستان، ورزش و فعاليت‌هاي مهيج است. سعي كنيد بر كسالت اين روزها غلبه كرده و به هر روشي كه مي‌شناسيد، خودتان را خوشحال كنيد. اگر وضعيت افسردگي‌تان خيلي حاد شود، بايد به پزشك مراجعه كنيد و تحت درمان دارويي، شناختي يا نوردرماني قرار بگيريد.
با تمام اينها، خبر خوب اين است كه ابتلا به افسردگي فصلي به اين معني نيست كه هر سال چنين حال و هوايي را تجربه خواهيد كرد.
- كسالت بهاري
به‌علت افزايش طول روز و تابيدن بيشتر نور خورشيد، ساعت بيولوژيك بدن كه با ساعت‌هاي طولاني شب تنظيم شده، به‌سختي مي‌تواند با طولاني‌شدن روز هماهنگ شود. اين ناهماهنگي، با كسالت در طول روز، كم‌انرژي بودن و پرخوابي نمايان مي‌شود و تا وقتي كه بدنتان دوباره به شرايط عادي برگردد، ممكن است صبح‌ها دير بيدار شويد و نياز به خواب ميان‌روز داشته باشيد. براي كاهش علائم كسالت بهاري نبايد همه‌‌چيز را به گذر زمان موكول كنيد. به ساعت بيولوژيكتان كمك كنيد تا زودتر با تغييرات فصل منطبق شود. براي اين كار، شب‌ها زود بخوابيد و خواب كافي داشته باشيد. خواب بين روز را حذف كنيد تا شب‌ها بي‌خواب نشويد. در طول روز فعاليت كافي بدني داشته باشيد. نور و دماي اتاق خواب را تنظيم كنيد تا صبح‌ها بيش از حد پرنور يا گرم نباشد و بد خوابتان نكند.كسالت بهاري را همچنين با اصلاح برنامه غذايي‌‌تان مي‌توانيد كاهش دهيد. چربي و قند كمتري مصرف كنيد. كربوهيدرات‌هايي مثل نان و ماكاروني و برنج را در برنامه غذايي‌‌تان به حداقل برسانيد و در طول روز ميوه‌جات تازه بيشتري مصرف كنيد.
- پوست كرگدني!
در بهار همه‌‌چيز تازه و لطيف است به جز پوست شما؛ پوستي كه به تغييرات هوا واكنش نشان مي‌دهد و درست مثل پوست كرگدن خشك و خشن مي‌شود! حتي ممكن است دانه‌هاي قرمز، سوزش و خارش و كهير را هم تجربه كنيد. در واقع اين واكنشي است كه پوست بدن شما به گرده‌هاي گياهان و نور آفتاب نشان مي‌دهد. خيلي از افرادي كه دچار حساسيت تنفسي فصلي هستند، اين حساسيت پوستي را هم تجربه مي‌كنند چون حساسيت، يك اختلال يا بيماري نيست، يك وضعيت بدني است كه مي‌تواند هركدام از اعضاي بدن شما را درگير كند. در واقع كسي كه دچار حساسيت است به‌طور كلي نسبت به هر عامل خارجي واكنش سريع و شديد نشان مي‌دهد. اين عامل ممكن است گرده‌هايي باشد كه در مجاري تنفسي او وارد مي‌شوند، يا تغييرات هوايي كه پوستش را تحت‌تأثير قرار مي‌دهند يا حتي عوامل روحي و رواني كه به‌شدت او را آزرده مي‌كنند. بنابراين اگر در بهار دچار اگزما، سوزش و خارش و قرمزي پوست، خشكي و پوسته‌پوسته شدن دست‌ها و... شديد، نگران نشويد و تنها با پزشك مشورت كنيد. در عين حال يادتان باشد كه به گل و گياهاني كه نمي‌شناسيد دست نزنيد، از اماكني كه مملو از گرده گياهان است دور بمانيد و تا حد ممكن لباس‌هاي آستين بلند بپوشيد و دستكش دست كنيد. استفاده از مرطوب‌كننده هم براي شما حياتي است.
نظر شما