ساخت ترانه از فیلمنامه واجب‌تر است

هر چند که ده‌ها موسیقی و ترانه خوب هم برای معدود فیلم های مطرح آن زمان ساخت شد و بسیاری از آهنگسازان و خوانندگانی که امروز ، همه آنها را می‌شناسند، محصول این نوع ترانه خوانی هستند.

پس از انقلاب هم چندین آهنگ و ترانه مناسب برای برخی از سریال‌های تلویزیونی ساخته شد که از نظر موسیقی و هماهنگی شعر با موضوع سریال، قابل دفاع بودند.

اما چند سالی است که ساخت آهنگ و ترانه برای سریال‌های تلویزیونی ، چنان رایج شده که گویی تهیه‌کننده احساس می‌کند اگر تیتراژ سریالش فاقد ترانه باشد، مخاطب خود را از دست می‌دهد.

در واقع موسیقی کلامی آن هم از نوع عامه پسند آن که برای تیتراژ همه سریال‌ها ساخته می‌شود، از انتخاب فیلمنامه نویس خوب و کارگردان کاردان واجب‌تر است.

از طرفی همین تهیه‌کننده که لزوم توجه به موسیقی فیلم را درک کرده، یک کارشناس در این زمینه محسوب می‌شود و هر نوع موسیقی را نمی‌پذیرد.

به همین دلیل به جز موارد انگشت شمار، از آهنگساز صرفا یک سری ملودی ساده و عامه پسند و از ترانه سرا، شعرهای بی‌ربط درخواست می‌شود، که برای هر سریال با هر موضوعی قابل استفاده هستند.

اگر این حرف را قبول داشته باشیم که موسیقی فیلم و سریال تابعی از موضوع آن فیلم یا سریال است ؛ باید گفت ترانه‌هایی که برای سریال‌های مناسبتی ساخته می‌شوند، نه تنها این کارکرد را ندارند، بلکه گاه تأثیر منفی بر مخاطب می‌گذارند؛ چون اغلب این ترانه با موضوع سریال هم خوانی ندارند.

هر چند ممکن است اشعار برخی از آنها در ارتباط با موضوع سریال باشد، اما نوع ملودی، سازبندی و ارکستراسیونی که آهنگساز برای آن شعر انتخاب می‌کند، تأثیر شعر را از بین می‌برد.یا برعکس، آهنگ و ملودی با موضوع هماهنگ است اما شعر و ترانه به غلط انتخاب شده است.

از طرفی شتاب سریال‌سازی‌‌های مناسبتی و هزینه اندکی که هر تهیه‌کننده برای آهنگساز در نظر می‌گیرد، باعث شده آهنگساز  - نام برخی از آنها در تیتراژ همه سریال‌ها تکرار می‌شود- برای ساخت موسیقی از صداهای سمپل به جای صدای اصلی هر ساز استفاده کند.نتیجه این بی‌توجهی به موسیقی سریال‌های تلویزیونی همین است که شاهدیم.

یعنی باید صدای کمانچه‌ای که در واقع صدای لولای در زنگ زده است را تحمل کنیم یا گوش بسپاریم به صدای عجیبی که گویی نوازنده به جای کلاویه‌های پیانو، روی یک سنتور ناکوک با دست، هنرنمایی کرده است و...اما امسال نیز مانند سال‌های گذشته، 4 شبکه سیما، سریال هایی را برای ماه رمضان آماده کرده‌اند که در تیتراژ همه آنها از ترانه استفاده شده است که بهتر از موسیقی سریال‌های سال گذشته نیستند.

البته در این میان موسیقی سریال اغماء فرق دارد. چون کارن همایونفر در تیتراژ پایانی،  یکی از شعرهای مولانا که کاملا با موضوع سریال هماهنگ است را روی تمی از اذان تنظیم کرده و در واقع شعر را با ترکیب موسیقی اذان که بی‌مناسبت با رمضان نیست برای القای بهتر موضوع سریال، به خدمت گرفته است.