یکشنبه ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۱:۱۷
۰ نفر

دکتر جواد رزمی: افزایش سطح زیرکشت و به تبع آن تبدیل عرصه‌های طبیعی به مزرعه و محلی برای تولید غذا، افزایش جمعیت جهانی، نیاز بیشتر به تولید غذا، حذف مزارع کوچک و تبدیل مزارع خرده مالکی به اراضی کشت وسیع، مهاجرت تولید‌کنندگان غذا به کلانشهرها و اشتغال آنان در بخش‌های خدماتی، رشد فزاینده فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ، در دسترس بودن محصولات کشاورزی خارج از فصل، تغییر عادات غذایی مردم جهان به مصرف محصولات و فرآورده‌های غیربومی و ترویج فرهنگ و سبک زندگی فست فودی را می‌توان از ویژگی‌های اکولوژیکی اقتصادی اجتماعی و فرهنگی چند دهه اخیر برشمرد.

دکتر جواد رزمی

آمارهايي همچون افزايش توان توليد در بخش كشاورزي از طريق افزايش سطح توليد و به‌كارگيري نهاده‌هاي شيميايي ازجمله كود و سم اگر چه به ظاهر مي‌تواند براي رسانه‌ها خوراك خبري خوبي باشد، اما قطعا آينده‌اي ناپايدار را براي ساكنان تنها كره مسكوني به همراه دارد. توليد غذا سبب مصرف 70درصد آب شيرين جهان شده و بزرگ‌ترين عامل نابودي تنوع زيستي جهاني است. شدت زوال تنوع زيستي تا به آنجا رسيده كه طبق آمارهاي كنوانسيون تنوع زيستي ملل‌ متحد (CBD)، هر 24ساعت 130گونه براي هميشه از كره زمين حذف مي‌شوند. از سوي ديگر، توليد غذا سهم 80درصدي را در جنگل زدايي جهاني دارد؛ درواقع هر 4ثانيه جنگلي به وسعت يك زمين فوتبال براي توليد غذا نابود مي‌شود.

در 50سال اخير توليد جهاني غذا دو برابر شده است. تأسف‌بار است كه اين غذاي ارزشمند توليدي، سرنوشتي تلخ دارد.طبق آمار سازمان خواربار وكشاورزي ملل‌متحد (FAO)، سالانه يك ميليارد و 300 ميليون تن غذا معادل يك سوم غذاي جهاني قبل از مصرف دور ريخته و ضايع مي‌شوند.اين ميزان ضايعات براي گروه‌هاي كالايي نظير غلات 30درصد، شير و فرآورده‌هاي لبني 20درصد، آبزيان 35درصد، ميوه و سبزيجات و گياهان غده‌اي و ريشه‌اي 45درصد و براي گوشت، گياهان روغني و حبوبات 20درصد است. اين ميزان ضايعات فقط به اتلاف و هدر رفت غذا ختم نمي‌شود؛ آب، زمين، انرژي و نيروي به‌كار گرفته شده براي اين حجم غذاي تلف شده نيز براي هميشه ضايع مي‌شود. از سوي ديگر، چرخه توليد غذا چه در مرحله توليد تا عرضه و مصرف و حتي دفن اين ضايعات در محل‌هاي دفن زباله با انتشار گازهاي گلخانه‌اي همراه است؛ بدين گونه توليد غذا و ضايعات آن نقش مؤثري در گرمايش جهاني و تغيير اقليم دارد.

اگر با يك حساب ساده فقط ميزان آب مصرفي براي توليد غذاي موجود در بشقاب آخرين وعده غذايي كه صرف كرده را محاسبه كنيم، شايد از اين پس نگاه مان به مصرف غذا خردمندانه‌تر شود. به‌طور مثال، براي توليد يك غده متوسط سيب زميني 25ليتر، يك ميوه گوجه فرنگي 13ليتر و براي توليد يك تكه نان، يك تخم مرغ، يك عدد همبرگر و يك تكه گوشت گاو به‌ترتيب 40، 135، 2400 و 7000 ليتر آب مصرف مي‌شود. قطعا ما براي خريد يك كيلو گوجه‌فرنگي قيمت واقعي آن را نمي‌پردازيم چراكه بخش قابل‌توجهي از هزينه توليد از جيب اكوسيستم خرج مي‌شود و تاوان اين بدهكاري اكولوژيك را نسل بدهكار آينده پرداخت خواهد كرد. از ديگر سو، در شرايط كنوني بيش از 800ميليون نفر گرسنه در جهان زندگي مي‌كنند كه 100ميليون نفر آنها كودك هستند.

برنامه جهاني غذا (WFP) گزارش مي‌دهد كه در جهان حاضر يك نفر از هر 7نفر گرسنه هستند و بيش از 20هزار كودك زير 5سال روزانه به سبب گرسنگي مي‌ميرند. قطعا توليد و مصرف غذا در شرايط كنوني خردورزي و مسئوليت‌پذيري بيش از پيشي را طلبيده و هرگونه بي‌توجهي و بي‌مبالاتي مي‌تواند خسارات جبران ناپذير بيشتري را براي نسل‌هاي آتي به‌ارمغان آورد. هوشمندانه مصرف كنيم.

کد خبر 335903

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha