بيشتر وقت‌شان را با مادران‌شان سپري مي‌كنند و به‌همين دليل مناسب‌سازي شهر براي يكي از اين دو گروه، گروه ديگر را هم در بر خواهد گرفت. بر همين اساس مصوبه شهر دوستدار كودك به ايمن‌سازي و مناسب‌سازي معابر براي تردد زنان و كودكان همراه‌شان تأكيد كرده است؛ شايد اگر تهران نه مردسالار، بلكه شهري زن و مردمحور بود مصوبه شهر دوستدار كودك هم زودتر به نتيجه مي‌رسيد.
- سهم مساوي از شهر
تا چند دهه قبل حضور مردان در فضاهاي عمومي شهر بر زنان غلبه داشت ولي امروز هر دو به يك ميزان در شهر ديده مي‌شوند شهر و خدمات عمومي آن تا همين چند سال قبل فقط براي مردان طراحي مي‌شد و البته اين نگاه هنوز هم غالب است و اين را زنان خوب مي‌فهمند؛ وقتي راه‌بندهاي داخل پياده‌رو و ورودي بوستان‌ها كه براي جلوگيري از تردد موتورسيكلت نصب شده، اجازه تردد مادر و كودك داخل كالسكه را نمي‌دهد، وقتي چرخ خريد كه معمولا زنان عهده‌‌دار آن هستند براي حركت در معابر مشكل دارد، وقتي در كف‌سازي پياده‌روها و نصب پل‌هاي فلزي جوي‌ها، شهروندان با كفش‌هاي پاشنه بلند فراموش مي‌شوند، وقتي فاصله ميان پله‌هاي پل عابر پياده بالا رفتن از آن را براي خانم‌هاي باردار سخت مي‌كند، وقتي واگن‌هاي اختصاص يافته به زنان در مترو بسيار كمتر از واگن‌هاي مردان است، وقتي زنان در بعضي محيط‌هاي عمومي به‌دليل نوع طراحي آن احساس آرامش نمي‌كنند و...
فصلنامه علوم شناختي سال گذشته نتايج تحقيقي را درباره ارزيابي ترجيحات بصري زنان از فضاهاي شهري در تهران منتشر كرد. براساس نتايج به‌دست آمده زنان ساكن تهران خيابان ولي‌‌عصر را از نظر بصري زيباترين خيابان تهران مي‌دانند. ميدان تجريش، مجموعه بازار تهران، محله دربند و بزرگراه مدرس نيز به‌ترتيب در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند.
نويسندگان اين تحقيق همچنين با بررسي‌هاي انجام شده اعلام كردند فضاهاي شهري ناخودآگاه براي مرد سالم ميانسال طراحي شده‌اند درحالي‌كه نيازها و ترجيحات زنان متفاوت بوده و كمتر شناخته شده است. به گفته جهانشاه پاكزاد، استاد شهرسازي دانشگاه در طراحي شهري بايد توانايي جسمي زن و مرد و ملاحظات جنسيتي را مدنظر قرار داد و بر مسائل روانشناختي اجتماعي و فرهنگي نيز توجه كرد چراكه زنان به جزئيات و رنگ توجه بيشتري مي‌كنند و محيط‌هاي فاقد اين دو عنصر برايشان كسالت‌آور است. همچنين زنان جهت‌يابي ضعيف‌تري نسبت به مردان دارند و اين ويژگي بايد در طراحي فضاهاي شهري و نصب علائم جهتي مدنظر قرار گيرد تا زنان احساس اضطراب نداشته باشند.
- لزوم راه‌اندازي مركز مطالعات زنان در شوراي شهر
الهام سوري، طراح شهري و مدرس دانشگاه به همشهري مي‌گويد، حضور زنان در شهر بيشتر به‌صورت پياده ديده مي‌شود و استفاده آنها از وسايل حمل‌ونقل عمومي هم قابل توجه است اما با اين حال زنان بايد براي دستيابي به اين خدمات و مراكز خريد محلي مسافت‌هاي نسبتا طولاني را طي كنند كه اين متناسب با ساختار فيزيولوژيك و توانايي جسمي آنها نيست. در چند سال اخير با احداث بوستان‌هاي مادران و مراكز شهربانو تا حدودي به محيط‌هاي زنانه در پايتخت پرداخته شد.فاطمه دانشور عضو شوراي شهر تهران با تأكيد بر اينكه توجه به زنان در شهر، تأكيد بر مناسب‌سازي دارد تا تفكيك به همشهري مي‌گويد: معمولا زنان همراه با كودكان هستند و ما امكاناتي براي كودكان آنها نيز درنظر نگرفته‌ايم به جز برخي مراكز متعلق به شهرداري كه اخيرا به اتاق‌هاي مادر و كودك براي شيردهي و رسيدگي به كودكان راه‌اندازي شده كه پيشنهاد‌دهنده آن‌هم يك خانم است. وي با توجه به نيازها، توانايي‌ها و خصوصيات متفاوت زنان كه نيمي از شهروندان جامعه را تشكيل داده و بايد در شهر ديده شوند مي‌گويد لازم است در شوراي شهر مركز مطالعاتي زنان راه‌اندازي شود تا نيازهاي اين قشر مغفول نماند.
- فضاي عمومي از آن كيست؟
سال 1991نمايشگاه عكسي به‌عنوان «فضاي عمومي از آن كيست، زندگي روزمره زنان در شهر» در وين برگزار شد. عكس‌هاي اين نمايشگاه نشان دادند كه براي همه زنان امنيت و سهولت در جابه‌جايي در اولويت است. بعد از آن سياستمداران به اهميت اين موضوع پي برده و تصميم گرفتند از آن حمايت كنند كه در پي آن اقدامات و طرح‌هاي جنسيت‌‌محور آغاز شد. بعد از آن در سال 1996توجه مديران شهري به پارك‌هاي وين جلب شد. بررسي‌ها نشان داد تعداد دختران بالاي 9سال شديدا در پارك‌ها كاهش پيدا مي‌كند درحالي‌كه تعداد پسران ثابت مي‌ماند سپس معلوم شد دخترها در تلاش براي تصاحب وسايل بازي پارك‌ها، مغلوب پسران مي‌شوند به همين دليل روند تغيير و طراحي پارك‌هاي جديدي آغاز شد كه فقط براي دختران جذابيت داشت. اقدام اتريش شروعي براي تغيير نگاه متفاوت به چگونگي استفاده مردان و زنان از فضاهاي شهري است و امروز به مفهومي گسترده‌تر تبديل شده است. سال 2008برنامه سكونتگاه‌هاي انساني سازمان ملل متحد استراتژي اجرا شده در وين را به‌عنوان بهترين برنامه براي ارتقاي محيط زندگي انساني معرفي كرد و طراحي دوباره پارك‌هاي وين نامزد دريافت جايزه خدمات عمومي ملل متحد شد.
نظر شما