براي همين زماني كه مي‌خواست ساخت حرم اوليه امام‌رضا(ع) را شروع كند تصميم گرفت كاري كند كه گناهكاران نتوانند وارد حرم شوند. اما در همان زمان، مرد بنّا در خواب امام‌رضا(ع) را ديد و امام از او خواستند كه قبل از رسيدن شيخ بهايي، دَرِ حرم كار گذاشته شود تا همه اجازه ورود به حريم ايشان را پيدا كنند. اين خواسته امام رئوف و مهربان از بناي حرم به اين معني است كه ايشان مي‌خواهند دَرِ بارگاه‌شان به روي همه آدم‌ها باز باشد تا هر فردي با هر درجه‌اي از تقوا و معنويت بتواند به ايشان پناه ببرد. اما همه ما كه اينقدر ذوق و شوق پابوسي و زيارت مضجع شريف امام رئوف را در دل داريم مي‌دانيم امام‌رضا(ع) از ما چه مي‌خواهند و حدومرزهاي زندگي را چگونه براي ما ترسيم كرده‌اند؟ در روز ولادت اين امام عزيز، شما را به توصيه‌هاي امام درباره چگونه خوشي‌كردن در دنيا و نحوه لذت بردن از زندگي، مهمان مي‌كنيم.
- خوشي‌هاي حلال را پيدا كنيم
دنيا، آسمان، زمين و هر چيزي كه در آن هست براي آدم‌ها خلق شده است. اين وعده كه در قرآن آمده است، خط بطلاني بر ممنوع‌بودن بي‌قيد و شرط خوشي‌كردن مي‌كشد و امام رضا(ع) به آدمي كه مومن به خداست مي‌گويند: ما [ بررسي احكام] در مي‌يابيم كه هر چه را خداوند متعال حلال شمرده مايه صلاح و بقاي مردم است و مورد نياز آنان، به‌گونه‌اي كه نمي‌توانند از آن دست‌بردارند و چيزهايي را حرام و ممنوع يافتيم كه مردمان را به آنها نيازي نيست بلكه آن چيزها فسادآور، نابود‌كننده و هلاكت بار هستند». افرادي ممكن است تلقي بدي از دين داشته باشند و فكر كنند تعداد و كميت «نه» گفتن دين در مقوله سبك زندگي بيشتر از مواردي است كه افراد مجاز به انجام دادن آن هستند. با اين تفكر ممكن است مؤمن‌ها به آدم‌هاي گوشه‌نشين و ناكام مانده از خوشي‌ها تبديل شوند. در جواب اين تفكر غلط، امامان ما نگاه ويژه‌اي دارند كه بي‌تعارف گفته‌اند: «تعداد حلال‌ها بيشتر از حرام‌هاست، پس آن اندك را به‌خاطر آنچه بسيار است ترك كنيد». اما نكته اينجاست كه خيلي از اين حلال‌هاي خوشي‌آور كه اتفاقا براي زندگي افراد، لازم است طرفداران زيادي ندارد؛ مثلا امام‌رضا(ع) براي لذت حلالي مثل ورزش كردن مي‌فرمايند: «ورزش كنيد، بازي كنيد زيرا من دوست ندارم بي‌حالي شما بر امور ديني و معنوي اثر بگذارد». بعضي‌ها هم آنقدر مشغول كار و درگيري‌هاي روزانه مي‌شوند كه به خودشان اجازه لذت بردن نمي‌دهند. اين رويه‌هاي افراطي به‌مرور روح افراد را فرسوده مي‌كند.
- چه كنيم؟
اگر احساس ركود مي‌كنيد و فكر مي‌كنيد زندگي‌تان يكنواخت و بي‌حال شده است، به فكر پيداكردن حلال‌هاي خدا باشيد. احتمالا انگيزه تغيير در كيفيت زندگي و هدفي جديد بتواند حالتان را خوب كند. تصور تمام‌شدن خوشي‌ها بعد از دوران مجردي يك باور مزاحم براي رسيدن به لذت حلال ازدواج و تاهل است. با اين تفكر سن ازدواج بالا مي‌رود و فقط ايام ركود و بي‌انگيزگي سهم روزهاي تاهل مي‌شود زيرا اين افراد روزگار پرانرژي جواني را به بطالت و افكار مزاحم سپري كرده‌اند. اگر شما همت داشته باشيد كه پايه‌هاي زندگي شاد و حلال را براي خودتان پي‌ريزي كنيد مي‌توانيد با شريك آينده‌تان به تفريح، ورزش، سفر، كار، خريد و... رو بياوريد. اين تجربه موفق خيلي از زوج‌هاست كه از اوايل جواني با هم همراه شده‌اند.
- همه جاي زندگي لذت دارد
در بعضي خانه‌ها سرويس‌هاي مختلفي از ظرف‌هاي متنوع وجود دارد اما حيف كه فقط در حد دكور باقي مي‌مانند و ممكن است حتي چند‌ماه يك‌بار هم مورد استفاده قرار نگيرند. قديم‌ها اما ظرف‌هاي ساده‌اي كه گاهي با هم يكدست هم نبودند سفره‌ها را پر‌مي‌كردند و بساط مهماني‌ها هميشه حال خانواده‌ها را خوش نگه‌مي‌داشت. در اين ديد و بازديدهاي خانوادگي، خنده‌ها، دلداري دادن به هم، كارهاي دسته جمعي، بازي بچه‌ها، نقل خاطره‌ها، سرگرمي‌هاي بزرگ‌ترها با هم، تا چند روز حال صاحب خانه و مهمان‌ها را خوب نگه مي‌داشت. حرف كمي نيست؛ همين كه چه چيزي در مهماني دادن و ديد و بازديد اهميت دارد و چه چيزي موجب كم شدن ديدو بازديدها و بيشتر شدن مصرف قرص‌هاي آرامبخش شده است. پس مهم است كه دايره لذت‌خواهي‌ها را مشخص كنيم تا هزينه‌هايمان خرج نيازهاي واقعي شود و وعده‌هاي لذتبخش بي‌محتوا مثل تجمل‌خواهي جاي خرج‌هاي واقعي را نگيرد. امام رضا(ع) هم در مورد خوشي‌كردن و لذت واقعي‌بردن از زندگي پيشنهادهاي جذابي دارند: براي مثال مي‌فرمايند: «خوشي دنيا در وسعت منزل و زيادي دوستان است و اينكه پيوند خويشاوندي را برقرار كنيد گرچه با جرعه آبي باشد. بهترين پيوند خويشاوندي، خودداري از آزار خويشاوندان است». اگر به همين مثال توجه كنيد، مي‌بينيد كه براساس همين روايت مختصر از امام‌رضا(ع)، رفت‌وآمد با فاميل و دوستان تا چه‌اندازه مي‌تواند در شادي شما اثر‌گذار باشد.
- چه كنيم؟
اگر شما هم براي به‌دست آوردن احساس آرامش به قرص‌هاي آرامبخش پناه برده‌ايد، پيشنهاد مي‌كنيم كه با دوستان و فاميلتان ايده برگزاري دوره‌اي مهماني‌هاي ساده را اجرا كنيد. خرج اين مهماني‌ها به‌خود شما بستگي دارد و مي‌تواند واقعا كم‌هزينه باشد و حتي اگر خانه‌تان كوچك است از پارك‌ها و... براي محل ديد و بازديد استفاده كنيد تا تنوع بيشتري داشته باشيد.
افرادي كه زياد به فست فود‌ها علاقه پيدا كرده باشند ممكن است با غذاهاي اصيل و سنتي ميانه نداشته باشند. براي اين گروه از افراد پذيرش فوايد غذاهاي سنتي شايد سخت باشد. عادت به لذت‌هاي حرام هم به همين شكل است. اگر ذائقه شما يا نزديكان‌تان به اين تناقض دچار شده است بدانيد كه تغيير يك‌شبه اتفاق نمي‌افتد ولي كار سختي نيست. فقط نياز به كمك يك همراه معنوي داريد. در اين دوران توفيق يك سفر معنوي مثل زيارت امام رضا(ع)مي‌تواند توان و انگيزه شما را براي تغيير دوچندان كند.
- حلال‌ها را حرام نكنيم
در فرهنگ خوشي‌هاي حلال، اگر لذت‌هاي ازيادرفته و تفريحات واجب را براي خودتان پيدا كنيد به باور ديگري هم مي‌رسيد. نعمت‌هاي خدا پيش ما امانت هستند و ما نمي‌توانيم به هر روشي با آنها رفتار كنيم. امام رضا(ع) در يك مهماني با عده‌اي جمع شده بودند كه ناگهان صحنه‌اي ايشان را منقلب كرد. آن اتفاق در ظاهر فقط يك سيب گاز زده بود كه در ظرف جامانده بود اما امام ناراحت شدند. همراهان امام جلو آمدند تا علت را بپرسند و امام جواب دادند: «دوستان من! وقتي به چيزي نياز نداريد، بيهوده آن را تلف نكنيد و اگر خودتان به آن احتياج نداريد به كسي بدهيد كه به آن نيازمند است. چرا قدر نعمت‌هاي خدا را نمي‌دانيد و به آن بي‌اعتناييد، مگر نمي‌دانيد كه خدا اسرافكاران را به سختي عذاب مي‌دهد؟» اين نگاه دقيق امام يعني بايد حواسمان را به خوبي جمع كنيم تا استفاده از نعمت‌هاي خدا تله‌اي براي اسرافكار بودنمان نشود. آن مرز باريك‌تر از مو همين‌جاست كه مراقب باشيم در لحظات خوشي‌هاي حلال و سفارش‌شده هم دچار كفران نعمت و اسراف نشويم. بعضي‌ها هم آنطرف ماجرا هستند و براي هر تفريح و خوشگذراني دائم چرتكه‌به‌دست با اعضاي خانواده رفتار مي‌كنند. اگر قرار باشد يك سفر كوتاه و پارك رفتن خانوادگي، دائم به يك ميدان براي ردوبدل شدن جواب و سؤال‌هاي سخت بين اعضاي خانواده تبديل شود، كم‌كم تفريح هم به نوعي عذاب تبديل مي‌شود. امام رضا(ع) براي چنين شرايطي راه‌حل خوبي دارند كه مي‌تواند معيار همه خوشي‌ها و لذت‌هاي افراد مؤمن باشد: ايشان مي‌فرمايند: «استفاده از نعمت‌هاي الهي در حدي كه انسان بتواند سلامت خود را حفظ كند و با نشاط كامل به اداي وظايف فردي و اجتماعي خود بپردازد، امري مطلوب و بلكه واجب است».
- چه كنيم؟
اگر مي‌خواهيد حساب كارتان را داشته باشيد تا نه اسراف كنيد و نه خسيس شويد، مي‌توانيد از اين پيشنهادها كمك بگيريد:
1- حساب درآمدتان و خرج‌هاي لازم و غيرلازمتان را يادداشت كنيد.
2- وقتي نياز واجبي نداريد، خودتان را در موقعيت‌هاي تحريك‌كننده خرج كردن مثل رفتن به خيابان‌هاي پرمغازه گرفتار نكنيد.
3- براي تنبيه خودتان وقتي قرار است خسيس‌بازي دربياوريد از صدقه دادن، خريد هديه براي عزيزان‌تان و كمك به نيازمندان كمك بگيريد.
4- براي اينكه بدانيد مي‌توانيد بين خساست و ولخرجي تعادل ايجاد كنيد، مي‌توانيد درصد مشخصي از درآمدتان را براي پس‌انداز يا كار خير ماهانه و دائمي كنار بگذاريد.
- پيشنهاد ويژه امام رضا ع
24ساعت زندگي يك مومن شاد، خودش يك نعمت بزرگ محسوب مي‌شود. معلم اخلاقي مي‌گفت: «بخش زيادي از گناهان پرونده قيامتي افراد به خاطر خالي بودن اوقات عمرشان و به بطالت گذراندن آن است. در برنامه‌ريزي زيباي روزانه‌اي كه امام رضا(ع) پيشنهاد مي‌دهند همه اين جوانب ديده‌شده است. به راهكار پيشنهادي امام‌رضا(ع) دقت كرده و براي روزهاي آينده‌تان براساس اين پيشنهاد برنامه‌ريزي كنيد: اوقات خود را در 4محور عبادت، معيشت، معاشرت و لذت استوار كنيد.
- دارالشفاي امام رضاع
همه ما مي‌دانيم كه امام رضا(ع) توصيه‌هايي براي سلامت و تغذيه دارند كه مي‌تواند سرلوحه روش تغذيه ما قرار بگيرد. آنچه مي‌خوانيد بخشي از توصيه‌هاي سلامت امام رضا(ع) به مامون است:
واجب است كه هر روز وقتي كه 8ساعت از آن گذشت، يك‌بار غذا بخوري يا 3 وعده در 2 روز غذا بخوري به اين صورت كه يك‌بار غذا بخوري و سپس شام و در روز دوم نيز وقتي 8 ساعت گذشت يك‌بار غذا بخور و ديگر احتياجي به شام نداري.
دقت كن و ببين چه چيز با تو و معده ات سازگار است و بدنت تحمل آن را دارد و چه غذاها و آشاميدني‌هايي را مي‌پسندد، همان را براي خودت برگزين و غذايت قرار ده. بدان كه هر يك از اين طبايع چيزهايي را دوست دارند كه با آن سنخيت و سازگاري داشته باشند، پس چيزي را انتخاب كن كه با بدنت سازگار است. هر كس بيش از اندازه غذا بخورد سودش نرساند و هر كس نه كم و نه زياد بلكه به اندازه بخورد، آن غذا به او سود مي‌رساند.
وقتي كه هنوز اشتها به غذا داري دست از غذا بردار. بايد آن شربتي كه مي‌نوشي، بعد از غذا باشد. در اول هر طعامي غذايي سبك ميل كن كه بدنت از آن تغذيه مي‌كند و معده‌ات به آن عادت دارد و به حسب نشاط و طاقت‌ات باشد.
نظر شما