کتابخانه تخصصی «ایثار و شهادت» وابسته به معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران یکی از این کتابخانه هاست که گزارش زیر به معرفی آن می پردازد.
اگر در ایستگاه طالقانی از قطار شهری پیاده شوی، حتما آن تابلوی زرشکی رنگ را می بینی که روی آن نوشته شده: «کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت».
در کنار معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران در خیابان ملک الشعرا بهار تهران، می توانی در ورودی این کتابخانه را ببینی که به طور خودکار باز می شود و تو را از فضای شلوغ خیابان، به آرامش یک کتابخانه دعوت می کند.
در بدو ورود به این کتابخانه بخش نشریات را میبینی و بعد با عبور از یک در خودکار دیگر به سالن های مطالعه می رسی که مخزن بسته این کتابخانه در انتهای آن قرار دارد.
اکرم حاجی پروانه، کارشناس مسئول کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت درخصوص تاریخچه کتابخانه چنین می گوید: «این کتابخانه با هدف ترویج و اعتلای فرهنگ ایثار و شهادت با عنوان کتابخانه تخصصی «شهید و شهادت» از سال 75تجهیز و راه اندازی شد و با ادغام نهادهای ایثارگری در سال 83، به کتابخانه تخصصی «ایثار و شهادت» تغییر نام داد.»
وی می افزاید: «در حال حاضر بیش از 5 هزار عنوان کتاب در 10 هزار نسخه، 500 عنوان پایاننامه و بالغ بر 200 حلقه لوح فشرده با موضوع ایثار و شهادت در این کتابخانه وجود دارد.»
حاجی پروانه در مورد تخصصی بودن کتابخانه می گوید : « این کتابخانه به لحاظ موضوعی، تخصصی ایثار وشهادت است که با محورهای محتوایی مختلف، منابع لازم را تهیه می کند و در اختیار متقاضیان قرار می دهد. محورهای محتوایی کتابخانه شامل: معرفت شناسی و پژوهش، تاریخ، هنر و ادبیات،حقوق و مباحث فرهنگی، اجتماعی،دینی و ... است.
به گفته وی مخاطبان این کتابخانه عموم اقشار جامعه به ویژه پژوهشگران، دانشجویان و علاقهمندان این حوزه هستند و آنچه در تامین منابع کتابخانه حائز اهمیت است گردآوری مطالب و منابعی است که دارای اعتبار پژوهشی و تحقیقی باشد. کتابخانه ایثار و شهادت از بخش های خدمات فنی، امانت، مرجع، مخزن، قرائتخانه های برادران و خواهران و سالن مطالعه مطبوعات تشکیل شده است.
حاجی پروانه درباره شرایط عضویت این کتابخانه می گوید: «علاقه مندان به عضویت در این کتابخانه می توانند با ارائه یک معرفی نامه معتبر از محل کار یا تحصیل، یک برگ کپی شناسنامه و 2 قطعه عکس، به عضویت این کتابخانه در بیایند. البته خانواده شهدا و ایثارگران برای عضویت در کتابخانه نیازی به معرفی نامه ندارند و می توانند با ارائه کارت ایثارگری، عضو کتابخانه بشوند.»
عضویت در کتابخانه ایثار و شهادت از نظر سن و مدرک تحصیلی محدودیتی برای علاقه مندان ندارد. مدت امانت در این کتابخانه 7 الی 10 روز است و اعضای آن می توانند در هر بار مراجعه3 جلد کتاب امانت بگیرند.
حاجی پروانه می افزاید: «اگر کسی بخواهد به صورت موردی از منابع کتابخانه استفاده کند، میتواند بدون عضویت، از کتاب ها و منابع در داخل کتابخانه استفاده کند.»
کتابخانه ایثار و شهادت علاوه بر فعالیت های خود، یکی از پایگاههای «تازه های نشر » وزارت ارشاد است که کتاب های این وزارتخانه را دریافت و پس از یک دوره نمایش در بخش تازه های کتاب ، منابع مرتبط را به مجموعه کتابخانه اضافه میکند.
حاجی پروانه همچنین از برنامه اهدای کتاب به کتابخانه های تحت حمایت استانی و همچنین مراکز فرهنگی خبر می دهد و دراین خصوص اعلام می کند که در سال جاری بالغ بر4 هزار جلد کتاب به کتابخانه ها و مراکز مختلف فرهنگی اهدا شده است.
وی درباره راههای انتخاب کتاب برای این کتابخانه می گوید: «وظیفه انتخاب و تامین منابع کتابخانه پس از تائید کتاب ها و منابع پیشنهادی توسط کارشناس تامین منابع، در کمیته تخصصی انتخاب کتاب و منابع مطرح شده و پس از تایید اقدام به تهیه منابع مورد نظر می شود.»
در حال حاضر اداره کل انتشارات و اطلاع رسانی طرح «کتابشناسی ایثار و شهادت» را به دفتر مطالعات و تحقیقات معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی ارائه داده است که این دفتر با تشکیل تیم کارشناسی در سطح وسیع، در حال شناسایی منابع مرتبط با این موضوع در سراسر کشور هستند.
در این کتابخانه ارائه خدمات به صورت مکانیزه و از طریق سامانه نرم افزاری کتابخانه ای صورت می پذیرد.
کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت فعلاً همه روزه از ساعت 8 تا30: 15 آماده ارائه خدمات به مراجعه کنندگان است اما در آینده ساعت کار آن افزایش خواهد یافت.