جای این زباله کجاست؟

کوچک‌تر که بودیم گاهی حواسمان نبود و آدامس جویده شده را در خیابان یا در باغچه‌ها به‌گوشه‌اي پرتاب می‌کردیم!

حالا گاهی فکر می‌کنم جای این زباله‌ی کوچک چسبناک کجاست؟ در سطل زباله‌ي‌تر یا خشک؟

در واقع آدامس یک ماده‌ی زیست تخریب‌پذیر (قابل تجزيه در زمان كوتاه) نيست و حداقل پنج سال بدون هیچ تغییری در طبیعت باقی می‌ماند. به دلیل تجزیه‌ناپذیری آدامس متأسفانه حتي نمي‌توان آن را به کمپوست تبديل كرد.

آدامس در سیستم گوارش ما انسان‌ها نیز هضم نمي‌شود و در نهایت بدون تغيير به سیستم فاضلاب وارد می‌شود.

بررسی‌های انجام شده حاكي از آن است که آدامس حتی در سیستم گوارش سایر موجودات دریایی و خشکی هم قابل هضم نیست و متأسفانه در بسیاری از موارد پرندگان و به‌ویژه پرندگان جوان با بلع پسماندهای آدامس دچار خفگی مي‌شوند و در نهایت می‌میرند.

• جای این پسماند کجاست؟

مناسب‌ترین روش دفع پسماند آدامس در شهرها، پیچیدن آن در تکه‌ای کاغذ و انداختن آن در مخازن پسماند شهری است. در این حالت، این پسماندها یا در زباله‌سوزها سوزانده و یا در مراکز دفن بهداشتی دفع می‌شوند.

به‌تازگی شرکتی به نام «تراسايكل»(Terra‌Cycle) در اقدامی جالب، مخازنی را برای جمع‌آوری پسماندهای آدامس طراحی و تولید کرده است.پسماندهای آدامس جمع‌آوری شده از این مخازن، در نهایت با پسماندهای پلاستیکی دیگر ترکیب و برای ساخت محصولات جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند.

منتهی در این روش نباید آدامس‌ها را در تکه‌های کاغذی پیچاند بلکه پسماند آدامس را باید به همان صورت به درون مخازن مخصوص انداخت.گفتنی است که اخیراً تلاش‌هایی هم برای حذف مواد شیميایی و استفاده از مواد تجزیه‌پذیر در تولید آدامس صورت گرفته است.

• پسماندی برای پیاده‌روها!

برخی معتقدند که باید مصرف آدامس را ممنوع کرد، چون پسماند آدامس باعث آلودگی خیابان‌ها و پیاده‌روها می‌شود. مثلاً در کشور سنگاپور مصرف آدامس ممنوع است.

در این کشورمصرف آدامس، تنها با اخذ مجوز از سوی پزشک و دندان‌پزشک مجاز است. چون متأسفانه در بسیاری از موارد زدودن آلودگی‌های ناشی از پسماند آدامس، یا ممکن نيست و یا با مشکلات زیادی همراه است. به‌طوری که سالانه در جهان برای پاکیزه‌سازی پسماندهای آدامس، میلیون‌ها دلار هزینه می‌شود.

بسیاری از شهرداری‌ها مجبورند بخشي از عوارض دريافتي از شهروندان را به جای صرف در امور معمول مدیریت شهری و خدمات‌رسانی به شهروندان، به فرایند پاکیزه‌سازی خیابان‌ها از آلودگی‌های ناشی از پسماند آدامس اختصاص دهند.

• 3برابر قیمت تولید!

مشکل آلودگی پسماند آدامس در بسیاری از کشورهای جهان و به‌ویژه در مراکز شهرهای بزرگ رایج بوده و به کشور و شهر خاصی محدود نیست. پسماندهای آدامس به علت چسبندگی زیاد، با استفاده از روش‌های معمول نظافت و رفت و روب شهری (مثل جاروکردن) از سطح زمین کنده نمی‌شوند و تا مدتی طولانی بر سر جای خود باقی می‌مانند.

در این میان شهرداری‌ها ناگزيرند برای حذف این آلودگی‌ها از روش‌های پرهزینه و پردردسری چون واترجت‌ها (آب‌پاش‌های قوی) استفاده کنند.

علاوه بر صرف هزینه‌های اضافی برای نظافت پسماندهای آدامس رها شده در خیابان‌ها و معابر، كارگران خدمات شهري براي این فرایند بايد زمان زيادي صرف كنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌ي رفع آلودگی پسماند حاصل از یک آدامس سه برابر قیمت تولید آن آدامس است.

برای مثال در کشور انگلستان برای نظافت یک متر مربع از زمین آلوده به پسماندهای آدامس در حدود 6600 تومان هزینه می‌شود.

• 374 تریلیون قطعه پسماند آدامس!

بر اساس آمار در سال 2005 میلادی در حدود 650 هزار تن آدامس در جهان تولید شده که این مقدار در سال 2010 میلادی به یک میلیون تن رسیده است. اين وزن معادل وزن  2423 هواپیمای مسافر بری بوئینگ 747سری400 است. براساس همین آمار، هر فرد در جهان به‌طور متوسط در طول سال 300 آدامس مصرف می کند.

هم‌چنین پیش بینی‌ها و بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد مردم جهان سالانه حدود 374 تریلیون قطعه پسماند آدامس تولید می‌كنند که در صورت کنار هم گذاشتن این تعداد پسماند، نواری به طول سه‌ميليون و 689هزارکیلومتر ایجاد خواهد شد.

براساس بررسی‌های به عمل آمده پس از پسماند ته‌مانده‌ي سیگار (فیلتر سیگار)، پسماندهای آدامس به‌عنوان دومین آشغال خیابانی در شهر‌های جهان مطرح است.

• سیب گاز بزنید

امروزه دانشمندان 1600 گونه باکتری را در جهان شناسایی کرده‌اند که متأسفانه یکی از رایج‌ترین راه‌های انتقال ناشی از بیماری‌های این باکتری‌ها، پسماندهای آغشته به بزاق افراد رها شده در خیابان‌ها و پیاده‌روهاست.

بنابراین به‌کسانی که برای رفع بوی بد دهان خود از آدامس استفاده می‌کنند، پیشنهاد می‌کنیم به جای مصرف این محصول و ایجاد این مقدار مشکل، سیب گاز بزنند!