«خلأ قانوني» در مورد متكديان زير15سال به‌عنوان يكي از دلايل اين موضوع مطرح مي‌شود؛ عاملي كه به خانواده‌هاي كودكان متكدي و همچنين باندهاي مافيايي اجازه مي‌دهد به راحتي از اين مسير، تكديگري را دنبال كنند. گروه‌هاي مافيايي بعد از جمع‌آوري متكديان بزرگسال كه با جديت به اجرا درآمد از كودكان، بيشتر در باندهاي خود استفاده كرده‌اند. شناسايي و جذب متكديان زير15سال به‌عهده بهزيستي است و شهرداري اجازه قانوني براي ورود به اين موضوع را ندارد. در واقع جمع‌آوري متكديان زير 15سال به‌عهده هيچ نهادي گذاشته نشده و اين همان خلأ و فاصله قانوني مشكل ساز است. به تازگي عيسي فرهادي، فرماندار تهران پيشنهاد داده كه اين موضوع را شهرداري اجرا كند و در زمره وظايف قانوني اين نهاد قرار بگيرد؛ نهادي كه چند سال است جمع‌آوري متكديان بزرگسال را اجرا مي‌كند. اين موضوع البته نيازمند حكم قضايي و تدابير ويژه‌اي است. مجتبي عبداللهي، معاون فرهنگي اجتماعي شهرداري هم روز گذشته اعلام كرد: جلسات ويژه‌اي براي اين مسئله برگزار شده و همچنان در حال برگزاري است تا زودتر به نتيجه قطعي برسيم.
- مسير سخت و حساس جمع‌آوري كودكان متكدي
شهرداري معتقد است بيشتر كودكان متكدي داراي خانواده بوده و توسط خانواده‌هايشان به اين كار مجبور مي‌شوند و البته بخش قابل توجهي از اين خانواده‌ها دچار مشكل جدي معيشتي هستند اما بهزيستي اعتقاد دارد بيشتر اين كودكان توسط باندهاي مافيايي به‌كار تكديگري مشغولند و عوايد حاصل از آن نصيب سركرده باندها مي‌شود. فارغ از تفاوت نگاه اين دو نهاد آنچه مسلم است ضايع شدن حقوق اين كودكان است كه به گفته مصطفي سراج، مدير بهزيستي شهر تهران نمي‌توان در مقابل آن سكوت كرد و دولت بايد حتما اقدامي انجام دهد. اما چگونگي اين اقدام نيازمند تدابير و سازوكار ويژه‌اي است.
مخاطب كودك حتي به‌عنوان متكدي و شبه متكدي داراي حساسيت بسيار و متعددي است كه به اين سادگي‌ها نمي‌توان با او مانند متكدي بزرگسال رفتار كرد. حسن غلامي، قائم‌مقام معاون اجتماعي سازمان خدمات اجتماعي شهرداري به همشهري مي‌گويد: «درصورت واگذاري اين مسئوليت به شهرداري و صدور حكم قضايي، حتي خودرويي كه براي جمع‌آوري اين كودكان بخواهد استفاده شود بايد متفاوت باشد چه رسد به مددكار، مربي و فضايي كه قرار است كودكان با آنها مواجه شوند.» وي ضمن تأكيد براين موضوع كه در مواجهه با كودك به هيچ عنوان نگاه اعتماد نبايد خدشه دار شود و كار بسيار حساسي است، مي‌گويد: اين مسئله از سوي فرماندار تهران پيشنهاد شده و درصورت تبديل شدن به دستور حكومتي، شهرداري به‌عنوان يكي از اعضاي كميته كاهش آسيب‌هاي اجتماعي نقش خود را ايفا خواهد كرد.
اگر بيشتر كودكان متكدي داراي خانواده باشند قاعدتا نگهداري شبانه روزي آنها در مراكز با مشكلاتي مواجه خواهد شد مگر اينكه دستور قضايي در پي داشته باشد. اما سراج به همشهري مي‌گويد: از آنجا كه بيشتر اين كودكان تحت نظر باندها فعاليت مي‌كنند، اجرا شدن طرح جمع‌آوري به شناسايي باندها نيز منجر شده و مي‌توان برخورد قضايي با عمل مجرمانه سوءاستفاده از كودكان و به‌كار گماردن آنها انجام داد. ما مسير سختي پيش رو داريم اما احقاق حقوق كودكان ارجحيت دارد.
پيشنهاد فرماندار تهران تاكنون به‌صورت كلي در جلسات مورد بررسي قرارگرفته و قراراست امروز با حضور شهرداري، بهزيستي، قوه قضاييه و فرمانداري جزئيات اين موضوع بيشتر و دقيق‌تر مورد بررسي و تصميم‌گيري قرار گيرد.
- ايجاد چتر حمايتي؛ راهكار جدي براي كودكان آسيب‌ديده
سوءاستفاده از خلأ قانوني در كنار عامل بسيار مهم و تأثيرگذار فقر، موجب تكديگري كودكان شده است. بخش قابل توجهي از آنها چرخ اقتصاد خانواده را هرچند لنگ لنگان، مي‌چرخانند كه اگر اين كودكان جمع‌آوري و در مراكز شبانه روزي نگهداري شوند به‌طور قطع آسيب‌هاي معيشتي جدي‌تري گريبان خانواده‌هايشان را خواهد گرفت. مراكز پرتو يكي از اقداماتي است كه در چند سال اخير توسط شهرداري تهران راه‌اندازي و اداره آن به سازمان‌هاي فعال مردم نهاد واگذار شده تا ساعاتي از فعاليت روزانه كودكان كار يا متكدي را به آموزش و ارتقاي سطح آگاهي آنها اختصاص دهند تا كودكاني كه اجبار به‌كار به هر دليل بر پيشاني‌شان مهر شده، از حق آموزش محروم نشوند و با يادگيري مهارت‌هاي اجتماعي، ميزان آسيب‌هاي احتمالي وارده را كاهش دهند.
نظر شما