اگرچه كار شوراياران در اداره امور شهر نيز از سطح محله فراتر رفته؛ تا آنجا كه به‌عنوان نهادي فعال در ميان مردم محله و افرادي كه مستقيما با شهروندان در ارتباط هستند، گزارش‌هايي از مشكلات شهر و شهروندان حوزه كاري خود را به شوراي شهر مي‌برند. اين باعث مي‌شود تا اعضاي شورا، دستور جلساتي را براي بررسي چگونگي رفع اين مشكلات اختصاص دهند و حتي در تنظيم برخي از مصوبات به آنها توجه كنند. از سوي ديگر شوراي‌شهر، امسال در تصويب بودجه سال96 شهر تهران، نگاهي متفاوت‌‌تر از سال‌هاي گذشته به‌نظرات شوراياران داشت. همچنين از آنها خواسته شده تا از همين الان خود را به‌عنوان بازويي كمكي در تنظيم برنامه 5ساله سوم شهرداري تهران آماده كنند. همه اينها را مي‌توان در راستاي حركت تهران به سمت سپردن كارهاي شهر به‌دست خود مردم دانست. البته در راه تحقق چنين امري، موانعي وجود دارد كه اصلي‌ترين آن، عدم‌تحقق مديريت يكپارچه شهري تاكنون به‌حساب مي‌آيد.
ديگري نيز به تفكر عميق تصدي‌گري برمي‌گردد؛ چنانچه هنوز برخي از مسئولان رده بالا آنطور كه بايد و شايد شوراياران و نهادهاي محلي را جدي نمي‌گيرند. اين در حالي است كه تجربيات جهاني نشان داده، انجام كارها به‌دست شهروندان، بهترين شيوه براي اداره امورات شهري است.با همه اينها، آغاز فعاليت دوره چهارم شوراياري‌هاي تهران را مي‌توان نقطه عطفي در شكل‌گيري نهادهاي نظارتي محلي دانست. اگرچه هنوز اخبار و گزارش‌هايي از درون برخي شوراياري‌هاي محله‌هاي تهران به گوش مي‌رسد كه نشان مي‌دهد اعضاي آنها با يكديگر نتوانسته‌‌اند به تعامل لازم برسند. تنش‌هايي بين اعضا بعضا به‌وجود مي‌آيد اما همين نشان از اهميت جايگاه اين نهاد محلي دارد. از طرف ديگر اختلافات در برخي از محله‌ها در ميان 354محله تهران را نبايد به تمام محله‌ها تسري داد. به هر ترتيب براي روشن‌ترشدن عملكرد دوساله شوراياران در دوره چهارم (از ابتداي بهار 94تاكنون) نگاهي گذرا به اهم فعاليت‌هاي آنها انداخته‌ايم كه در زير برخي از آنها را مي‌خوانيد.
شوراياران و در رأس‌شان دبيران شوراياري تهران جدا از آنكه به‌صورت دائم با شهرداران مناطق و نواحي مربوط به‌خود در ارتباط هستند، در سري جديد بازديد دوره‌اي و هفتگي شهردار پايتخت از مناطق 22گانه نيز حضور يافته و مستقيما درخواست‌ها و نيازهاي منطقهاي و محلي را بيان مي‌كنند. اين سبب شده تا محمدباقر قاليباف، شهردار تهران با آگاهي از الزامات محلي، دستورات فوري را براي انجام كارها صادر كند. نمونه آن را مي‌توان در بازديد وي از مناطق 9، 10، 15، 16و 21 مشاهده كرد؛ آنطور كه قاليباف پس از نشستي صميمي با شوراياران اين مناطق نه‌تنها بر ضرورت تأمين اعتبار پروژه‌هاي نيمه‌تمام در مقياس منطقه و محله‌ها، افزايش سرانه‌هاي خدماتي همچون ميادين ميوه و تره‌بار، پل عابر پياده، آسفالت خيابان‌ها و كوچه‌هاي ضروري از اين لحاظ و... تأكيد كرد، بلكه به‌صورت عيني از تكميل چند پروژه و انجام برخي كارها خبر داد؛ مثل توافق بر سر املاك آموزش و پرورش براي تكميل امتداد اتوبان يادگار امام(ره)، تأمين اعتبار بالغ بر ۲۵۰ميليارد تومان به‌منظور تملك راسته دولت‌آباد و تكميل اتوبان شهيد شوشتري، تكميل ورودي شرق تهران و مسير جاده امام‌رضا(ع) در سال‌جاري، پايش طرح تفصيلي منطقه 21در كميسيون ماده 5 براي رفع تضادهاي ميان مناطق مسكوني و صنعتي، توسعه شبكه اتوبوسراني و خط بي‌آرتي در منطقه21. اين درصورتي است كه بخش اعظمي از نيازهاي مناطق مذكور توسط شوراياران گزارش شده و به‌دست شهرداري تهران رسيده است.
- نشست مشترك با هيأت امناي محله‌ها براي حل اختلافات
در هر محله شهر تهران نمايندگاني متشكل از 7 نفر عضو اصلي شوراياري و 6 نفر از نمايندگان منتخب و معرفي شده توسط ساير دستگاه‌ها، نهادهاي دولتي و عمومي و تشكل‌هاي مردمي مثل نمايندگان مساجد، سمن‌‌‌ها، بسيج، آموزش و پرورش هيأت امناي محل را تشكيل مي‌دهند. در اين بين آنچه از دوره چهارم شوراياري‌هاي شهر تهران در دستور كار قرار گرفته، رفع اختلافات با مديران محله‌ها و مديران سراهاي محله است. به همين منظور شوراياران موظف هستند هر‌ماه جلسات مشتركي را با ساير مديران محله، برگزار كنند. از سوي ديگر، كميته هماهنگي امناي محله‌ها و ستاد شوراياري‌هاي تهران تشكيل شده است. اين سبب شده تا مديران محله‌ها و شوراياران رودررو خواسته‌هاي خود را بيان كنند. البته نبايد فراموش شود كه همواره هم در آيين‌نامه تشكيلاتي و اجرايي شوراياريها و هم از سوي مديران ارشد شهري ازجمله محمدباقر قاليباف و مرتضي طلايي، رئيس ستاد هماهنگي‌هاي شوراياري‌هاي تهران تأكيد شده كه شوراياران به‌عنوان بازوان نظارتي شهر، نبايد به سمت كارهاي اجرايي و اقتصادي بروند. طلايي همچنين از برگزاري جلسات سياسي انتخاباتي در برخي از سراي محله‌ها انتقاد كرده است.
- شوراياران نيازمند قانونمندي هستند؛ نه تضعيف
طي مدت‌هاي اخير بعضا مصاحبه‌هايي از سوي برخي از مديران پيشين شهر تهران درخصوص ناكارآمدي شوراياريها صورت گرفته است؛ مصاحبه‌هايي كه نه از جنبه انتقاد سازنده بلكه بيشتر در راستاي به حاشيه راندن اين نهاد مردمي است . به‌طور نمونه چند روز پيش زهرا صدراعظم نوري، نخستين شهردار زن جمهوري اسلامي ايران، گفت: «برخي نمايندگان شوراي شهر نقش هدايت‌كننده را براي بعضي از اعضاي شوراياريها دارند به‌طوري كه از آنها مي‌خواهند كاملا در جهت شهرداري باشند و به تعريف و تمجيد از شهرداري بپردازند كه اين اصلا درست نيست». وي نظر خود را اينطور بيان كرد كه انفعال شوراياريها در بسياري از رويدادهاي شهري و وابستگي مالي برخي از آنها به شهرداري موجب شده تا در انتخابات شوراي شهر تحت‌تأثيرجريان سياسي غالب در شهرداري عمل كنند. اما در اين بين، علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز با تأكيد بر اجراي اصل 44 قانون اساسي اعلام كرده كه طبق اين اصل، امور بايد به مردم واگذار شود. وي حتي معتقد است كه بايد كمك كرد تا سازوكار شوراياريها از پشتوانه قانوني برخوردار شود. لاريجاني با بيان اينكه از طرفي نيز بايد ساختار شوراها در كشور از يك عقبه پايدار برخوردار شود، عنوان كرده: «اگر اينگونه نشود شوراها دچار مشكل و لغزش مي‌شوند». به‌عبارت ديگر درحالي‌كه اين روزها همه تلاش‌ها براي تقويت نهادهاي محلي طبق آموزه‌هاي ديني، تأكيدات بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران و حتي الگوهاي كشورهاي توسعه يافته است، صحبت از تضعيف نهادي مثل شوراياريها بسي جاي سؤال دارد. در اين ميان اگر ايرادي وارد است هم بايد اول از همه براي رفع آنها از سوي نهادهاي دولتي و قانونگذاري اقدام شود. آنچنان كه مهدي چمران بارها تأكيد كرده آيين‌نامه اجرايي شوراياريها كه در شوراي‌عالي استان‌ها تدوين شده، از سوي وزارت كشور به مجلس ابلاغ شود. وي در قامت رئيس شوراي‌عالي استان‌ها اين آيين‌نامه را گام مهمي در تأثيرگذارتر‌شدن فعاليت شوراياران دانسته است. در اين مورد عبدالرضا عزيزي، رئيس كميسيون مجلس شوراي اسلامي هم خواستار حمايت دولت از شوراياران براي رسيدن به جايگاه اصلي خود، شده است. اگرچه علي لاريجاني گفته كه مجلس براي قانونمند شدن شوراياريها براي برخورداري از پشتوانه مالي و الگو‌شدن براي ديگر شهرها آمادگي لازم را دارد.
- نگاهي به فعاليت شوراياران در سال 95
امضاي تفاهمنامه همكاري معاونت اجتماعي و پيشگيري از وقوع جرم قوه قضاييه و شوراياري‌هاي مناطق ۲۲گانه تهران.
انعقاد تفاهمنامه بين ستاد شوراياريها با دانشگاه علوم‌پزشكي در حوزه سلامت و آموزش پزشكي.
امضاي تفاهمنامه همكاري مشترك شوراياران با شركت آب و فاضلاب استان تهران به‌منظور ارتقاي سطح خدمات آبرساني به شهروندان و آموزش به اهالي در خصوص موضوعاتي مثل تصفيه و كنترل كيفيت آب و مسائل مرتبط با تعرفه‌ها و انشعابات.
ابلاغ تدوين الگوي مطالبه‌گري مردم در برنامه سال 96شهرداري تهران به محله‌ها و شوراياريها.
هماهنگي و تفاهمنامه ستاد شوراياريها با شركت برق منطقهاي تهران.
تفاهمنامه شوراياران با رياست سازمان آموزش‌وپرورش شهر تهران براي بهره‌مندي از ظرفيت دوسويه.
تشكيل مجمع مشورتي بانوان شورايار با حضور 300بانو.
طرح‌هاي تشويقي سراهاي محله براي تفكيك پسماند از مبدأ (مثل ارائه تخفيف براي استفاده از مهدكودك‌هاي سرا به ازاي تحويل پسماند خشك به كيوسك مربوطه سراي محل).
جمع‌آوري شيرابه‌هاي زباله‌اي در كهريزك با كمك غيرمستقيم شوراياران.
تعطيلي معادن 400هكتاري مختلف در جنوب‌غرب پايتخت با كمك غيرمستقيم شوراياران.
تفاهم مديريت محله با سازمان مديريت پسماند درباره واگذاري مديريت جمع‌آوري زباله محله‌ها به مردم هر محله.
راه‌اندازي كرسي‌هاي آزادانديشي در مساجد.
برنامه‌ريزي براي افزايش نشاط اجتماعي و المپيادهاي ورزشي در سطح محله‌ها.
نظر شما