کودکان بهدلیل ضعیف بودن قوای جسمانی همواره به مراقبت نیاز دارند و دولتها وظیفه دارند تا با وضع قوانین از کودکآزاری در کشور جلوگیری کنند.
سید حسن موسوی چلک، مدیرکل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، اینبار از تدوین طرحی با عنوان طرح کنترل و کاهش پدیده کودکآزاری خبر دادهاست.
او گفت: این طرح از سوی سازمان بهزیستی و با همکاری سازمانهای مختلف در کمیته سلامت اجتماعی کارگروه پدیدهها، آسیبها و ناهنجاریهای کشور تدوین شدهاست.
به گفته موسوی این طرح در هفته آینده به تصویب نهایی خواهد رسید و پس از تصویب نهایی برای پیگیری و رفع موانع اجرایی به سازمانهای ذیربط ابلاغ خواهد شد.
مدیر کل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی امیدوار است که با تصویب این طرح گام بزرگی در کنترل واقعی کودکآزاری برداشته شود.
هر چند انتظار میرفت که آغاز کار خط تلفنی اورژانس اجتماعی بتواند گام مهمی در پیشگیری یا کنترل کودک آزاری باشد اما با گذشت یک دوره زمانی معین از افتتاح این خط تلفن موانع قانونی برای جلوگیری از کودکآزاری بیشتر خودنمایی کردند.
در برخی تماسهای تلفنی با این مرکز گزارشهایی با موضوع کودکآزاری دریافت شد، اما مددکاران این مرکز با مراجعه به مکانهای گزارش شده با مخالفت خانوادهها روبهرو شدند.
اما غلامرضا رضاییفر، معاون دفتر آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، چندی پیش اعلام کرد که 40 درصد از تماسهای خط اورژانس اجتماعی مربوط به گزارشهای کودکآزاری است.
با تکیه بر آمار ارائه شده از سوی رضاییفر میتوان کودکآزاری را از جمله شایعترین خشونتهای خانگی عنوان کرد و بر همین اساس مردم بیشترین درخواست کمک را برای حل این مشکل از مسئولان دارند.
رضاییفر در ادامه گزارش آوردهاست که 5/78 درصد تماسهای قابل پیگیری مربوط به کودکآزاری با 307 مورد بیشترین فراوانی را داشته و سپس همسرآزاری 5/8 درصد و سایر خشونت های خانوادگی 5/7 درصد بوده است.
52/5 درصد از گزارشهای کودکآزاری به آزاررسانی به دختران و 5/47 درصد به پسران مربوط بوده است.
همچنان پدران بیشترین آزارگران فرزندشان بودهاند. در حالیکه بهنظر میرسد با وجود انس و الفتی که در میان خانوادههای ایرانی رایج است، خانه باید برای کودکان به محل امنی تبدیل شود اما گزارشهای منتشر شده پیامی غیراز این دارد.
اما نکته امید بخش این گزارشها این است که کودکان در خانواده بیشتر مورد آزار جسمی قرار میگیرند و نه آزار جنسی، اما با اندکی تامل بیشتر میتوان دریافت که حساسیتهای جسمی کودکان برای خانوادهها هنوز جا نیفتاده است و بیشتر خانوادهها بدون داشتن آگاهی درباره ناتوانی جسمی کودکان و لزوم مراقبت بیشتر از آنها دست به تنبیهشان میزنند.
به این ترتیب بهنظر میرسد که آگاهی رسانی به خانوادهها از جمله بنیادیترین اقداماتی است که باید انجام شود، درصورتی که پدران و مادران از وضعیت جسمی و ناتوانی کودکانشان اطلاعات بیشتری داشته باشند میتوان امیدوار بود در بخشی از تنبیههای اعمال شده بر کودکان قدری ملایمت به خرج دهند.
رفع مشکلات قانونی جلوگیری از کودکآزاری مهمترین اقداماتی است که در جهت محدود کردن کودک آزاری باید به انجام برسد.
در گزارشهای مددکاران پس از پیگیری موارد کودکآزاری قید شدهاست که با توجه به قیمومیت پدر، پیگیری قضایی با مشکل مواجه می شود.
سید مهدی سید محمدی، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، هم با صحه گذاشتن بر کمبود قوانینی ویژه در زمینه مقابله با کودکآزاری بر لزوم وضع قوانین مناسب تأکید کرد.
سید محمدی با اشاره به این نکته که خلأ یک قدرت انتظامی و اجرایی برای دفاع از حقوق کودک در کشور وجود دارد، گفت: هر چند مراکز 123، خط اورژانس اجتماعی، با مداخله و ریشهیابی مشکلات، سعی در رفع مشکلات کودکان دارند، اما از قدرت اجرایی لازم برخوردار نیستند، لذا باید یک دستگاه با دارا بودن قدرت اجرایی دفاع از حقوق کودک، ایجاد شود.
حالا مسئولان سازمان بهزیستی امیدوارند که با تصویب و اجرا شدن طرح کنترل و کاهش پدیده کودکآزاری در کنترل واقعی این پدیده اتفاق جدیدی بیفتد.
هر چند هنوز مفاد این طرح تشریح و تبیین نشده است، اما بهنظر میرسد چنانچه دارای قدرت قانونی لازم نباشد، طرحی خواهد بود همچون سایر طرحهایی که تاکنون نوشته شده است و قانونی انتظامی برای حمایت و پیشبرد اهدافشان وجود ندارد.