از سوي ديگر حس زيبايي‌دوستي، حسي است كه در نهاد همه انسان‌ها قرار گرفته است و علاقه‌مندشدن به زيبايي‌ها، يك كشش دروني است. بدين‌ترتيب اگر روزي دختربچه 5ساله‌تان از شما خواست كه «مامان! از اونا به چشم منم بزن!» يا «بابا! براي منم رژ بخر!»، اين رفتار را كاملا طبيعي بدانيد و هيچ برداشت منفي‌اي از آن نداشته باشيد. اين رفتار و خواسته كودكان، خصوصا دختربچه‌ها، امري عادي و طبيعي است و تنها لازم است با واكنشي صحيح و متناسب، مديريت شود تا گذار از اين دوره به درستي صورت گيرد و كودك در آن متوقف نشود يا خداي نكرده تأثيرات برخورد نادرست با اين خواست طبيعي، در آينده كودك اثر سوء بر جاي نگذارد.
- پيشگيري بهتر از درمان!
به‌عنوان نخستين گام، سعي كنيد محيط پيرامون كودك چندان محرك ميل به آرايش نباشد. دقت كنيد وسايل آرايش مختلف و رنگارنگ جلوي ديد و در دسترس دختربچه شما نباشد تا ناخودآگاه جذب اين همه تنوع و گوناگوني نشود. آراستگي مادر در محيط خانه، امري لازم است اما مادر مي‌تواند اين آراستگي را از طريق تميزي و پيراستگي، پوشش مرتب، موهاي حالت داده شده و آرايشي مليح به دست آورد و از آرايش زياد و غليظ خودداري كند. يكي از ريشه‌هاي علاقه‌مندي كودكان به آرايش، جالب‌بودن فرايند آرايش‌كردن براي آنهاست. اين فرايند براي بعضي بچه‌ها، عملياتي شبيه به نقاشي كردن يا يك بازي جذاب جلوه مي‌كند. بنابراين يكي ديگر از راهكارهاي پيشگيري، آن است كه كودكان مراحل انجام آرايش را نبينند و تنها با نتيجه آن كه صورت آرايش شده است، مواجه شوند.
- گزينه‌هاي روي ميز
اگر دختر خردسال شما تمايل به آرايش پيدا كرده است، مي‌توانيد با گفتن جملاتي همچون «اين وسيله‌ها براي ماماناست، براي بچه‌ها نيست»، «صورت زيباي شما نيازي به اين چيزا نداره»، «اين مواد براي پوست لطيف شما مضره» و مواردي از اين دست، سعي در منصرف كردن او از خواسته‌اش داشته باشيد. مراقب باشيد كه اين جملات را به‌صورتي كاملا معمولي و بدون حساسيت ويژه بگوييد تا زمينه حساس‌شدن كودك را فراهم نكند. همچنين مي‌توانيد جايگزين‌هاي مشابهي را به او پيشنهاد كنيد تا پاسخگوي ميلش به آرايش‌كردن باشد؛ مثلا برايش رنگ گريم كودكان بخريد و صورتش را به شكل‌هاي فانتزي طراحي كنيد و به‌خود او هم اجازه دهيد طرح‌هايي كه دلش مي‌خواهد را با اين رنگ‌ها، روي صورتش پياده كند يا مي‌توانيد در قالب آرايشگربازي به او اجازه دهيد صورت شما يا عروسكش را آرايش كند. لاك‌هاي كودكانه رنگارنگ، كرم ضدآفتاب يا مرطوب‌كننده كودكان، چرب‌كننده‌هاي بدون رنگ لب، وسايلي هستند كه مي‌توانيد براي دختر خردسال‌تان بخريد تا ميل او به زيبايي و رنگارنگي يا انجام عمليات و فرايند آرايش، پاسخ داده شود.
- زشت و زيبا
وقتي كودك‌تان در خانه آرايش مي‌كند تا جاي ممكن بي‌تفاوت باشيد و واكنش خاصي نشان ندهيد. البته احتمالا او از شما در مورد زيبا شدنش سؤال خواهد كرد. شما نبايد وانمود كنيد كه او زشت شده است، او خود را در آن قالب زيبا مي‌بيند، پس يا گمان مي‌كند كه شما زيبايي را تشخيص نمي‌دهيد يا به شما بي‌اعتماد مي‌شود و احساس مي‌كند كه به او دروغ مي‌گوييد. البته از آن طرف، قرار نيست به او بگوييد كه بسيار زيبا و پرفروغ شده است؛ در پاسخ به سؤال او بگوييد « خودت قشنگي دخترگلم!»، «چشم‌هايي كه خدا به دختر ما داده، خيلي زيبا و جذابه»، «ما خود دخترمونو دوست داريم و از ديدن روي ماهش كيف مي‌كنيم» و... در واكنش‌هايتان به‌گونه‌اي برخورد نكنيد كه قوه زيباپسندي و قابليت زيبايي‌آفريني فرزندتان تخريب شود. او در آينده به اين قوه نياز دارد. دخترتان بايد در عكس‌العمل‌هاي شما و در الگوي رفتاري‌اي كه از مادرش اخذ مي‌كند، به مرور متوجه شود كه اصل آرايش بد و ناپسند نيست بلكه آنچه از منظر عقل و شرع مذموم است، بي‌جا و بي‌موقع آرايش كردن است و اين كار، قاعده و قانون و جا و مكان خاص خود را دارد.
- لطفا مرا ببينيد!
در كنار مديريت خود موضوع، لازم است ريشه‌هاي اين گرايش را نيز بررسي كنيد. يكي از علل، مي‌تواند بيكاري كودك باشد. بچه‌اي كه وقت‌هاي آزادش با بازي و فعاليت‌هاي مناسب با گروه همسالش پر مي‌شود، فرصت چنداني براي توجه به اين مشغوليت‌هاي بزرگسالان ندارد. بيكاري و بي‌برنامگي، آفت تربيت فرزندان ماست. يكي ديگر از بسترهاي ايجاد و تشديد چنين گرايشي، وجود الگوهاي نامناسب است. كودكي كه زياد در موقعيت‌هاي زنانه قرار ميگيرد و مكررا بزرگسالاني را مي‌بيند كه در حال آرايش كردن هستند، بيشتر به اين موضوع توجه نشان ميدهد. همچنين همسالان و همبازي‌هايي كه اهل آرايش باشند يا در اين زمينه بيش از اندازه گفت‌وگو كنند، مي‌توانند زمينه‌ساز گرايش دختربچه‌ها به آرايش باشند. جلب توجه و محبت از اطرافيان نيز مي‌تواند در اين زمينه مؤثر باشد. چنانچه به اين نتيجه رسيده‌ايد كه نياز فرزند شما، از اين جهت است، سعي كنيد در ساير زمينه‌ها و كارهاي مثبت او، توجه بيشتري را به او بذل كنيد. خصوصا توجه و مهرباني و تشويق پدران، از اهميت بالايي براي دختران برخوردار است و لازم است كه آنها از اين جهت سيراب شوند. ضمنا شما مي‌توانيد زمينه‌هايي را براي جلب توجه فرزندتان فراهم كنيد تا نياز او به جذابيت ظاهري، به طريق درست‌تري برآورده شود؛ براي مثال با تزئين و آراستگي موها، استفاده از گل‌سرها و سنجاق سينه‌ها و تزئينات مختلف، پوشيدن لباس‌هاي جذاب و زيبا و...
- در جست‌وجوي زيبايي
مسيري كه تربيت فرزندان طي مي‌كنند، بايد به‌گونه‌اي باشد كه در نوجواني و بزرگسالي، به درك زيبايي‌هاي معنوي و روحي نايل شوند. اگر زمينه براي شكوفايي فطرت فراهم باشد، فطرت زيبايي‌طلب و خداجوي انسان، اين مسير را به درستي طي مي‌كند و در نظام ارزشي فرد، هر چيزي در جاي خود قرار ميگيرد؛ نه بالاتر، نه پايين‌تر. چه خوب است كه با رسيدن به سن نوجواني، فرزند شما دريابد كه مي‌تواند سراغ زيبايي‌هاي متعالي‌تري برود و حتي با آنها مركز توجه قرار گيرد. كتابخواني، علم‌آموزي، خيررساني و فعاليت در امور خيريه، آفرينش‌هاي هنري و... مثال‌هايي از اين زيبايي‌هاي متعالي‌تر هستند. در شكل‌گيري اين منظومه فكري، الگوي رفتاري پدر و مادر بسيار مهم است. چنانچه مادر نگرش درستي به زيبايي‌هاي ظاهري ازجمله آرايش داشته باشد و آن را به حد لازم و در موقعيت درست به‌كار ببرد و در جاي ديگر، علايق بالغانه خود به زيبايي‌هاي معنوي و برتر را نيز نشان دهد، اين الگو تأثير خود را بر نوجوان مي‌گذارد. همچنان‌كه اگر مادري بيش از اندازه تحت‌تأثير زيبايي ظاهري، لباس فاخر و گرانقيمت و آرايش چشمگير ديگران باشد، اين امر به‌صورت يك ارزش در ذهن فرزندش جاي ميگيرد و در نوجواني خود را بروز ميدهد.
- با اجازه بزرگ‌ترها!
درصورتي‌كه فرزندتان همچنان مصر بود و تمايل به آرايش كردن داشت، مي‌توانيد اين اجازه را به او بدهيد. باز هم خيلي عادي و معمولي برخورد كنيد، گويي اجازه استفاده از برس خودتان را به او داده‌ايد. براي اين كار بخشي از لوازم آرايش خود را در جايي در دسترس، مثلا ميز اتاق، قرار دهيد و به فرزندتان بگوييد اگر مايل بود مي‌تواند از اين وسايل استفاده كند. توجه داشته باشيد كه اين وسايل متعلق به شماست و شما هرگز لوازم آرايش اختصاصي براي كودك‌تان نمي‌خريد. ابزارهايي كه در دسترس كودك قرار مي‌دهيد، نبايد پرتعداد و متنوع باشند و تنها چند قلم وسيله اصلي كافي است. رفتار شما بايد به‌گونه‌اي باشد كه دختربچه شما، بدون ترس و پنهانكاري از اين ابزار استفاده كند و اين احساس در او نباشد كه دارد عمليات ويژه‌اي را انجام ميدهد. شما مي‌توانيد بسته به روحيه فرزندتان و شرايط خانوادگي‌تان، قوانين مشخصي را براي آرايش كودك‌تان در ذهن داشته باشيد. تا جاي ممكن سعي كنيد اين قوانين را اعمال كنيد، نه اعلام، تا زمينه مقاومت و حساسيت كودك فراهم نشود. هرچند احتمالا در مواردي مجبور به اعلام آنها هم خواهيد شد. اين قوانين مي‌تواند شامل مكان و زمان استفاده از لوازم آرايش باشد؛ براي مثال فقط در خانه يا فقط در حضور زنان و مهماني‌هاي زنانه و يا در مواقعي كه نامحرمي حضور ندارد و... .
نظر شما