رمزگشایـی یـک نوزاد

اما چطور بايد معناي گريه را فهميد و از آن رمزگشايي كرد؟ اين راهنما به شما مي‌گويد كه نوزادان براي چه گريه مي‌كنند و گريه آنها چه انواعي دارد. نوزاد براي هر چيزي گريه مي‌كند؛ براي گرسنگي، خستگي و خواب آلودگي، براي تعويض پوشك، دل‌درد و خلاصه هرچيزي كه بخواهد آن را به شما اعلام كند.

يك مؤسسه مطالعاتي در هلند كه روي سلامت نوزادان كار مي‌كند، راهنمايي طراحي كرده كه به والدين مي‌گويد هر نوع گريه نوزاد چه معنايي دارد و با شنيدن هر صدايي بايد چه پاسخي بدهند. اگرچه هر نوزاد، فردي منحصر‌به‌فرد است و ممكن است گريه 2‌‌نوزاد با هم تفاوت‌هايي داشته باشد اما با كمي دقت در صداي گريه نوزاد مي‌توانيد پي به خواسته او ببريد.

• من گرسنه‌ام

وقتي نوزاد در گريه خود صدايي شبيه به «نِه...» يا غرغركردن درمي‌آورد، يعني گرسنه است و بايد فورا به او شير بدهيد وگرنه اين گريه بلندتر خواهد شد. نوزاد دوره‌هايي دارد كه به آن دوره رشد سريع گفته مي‌شود. در اين دوره‌ها سرعت رشد نوزاد زياد است و نياز او هم به غذا بيشتر مي‌شود. اين دوره‌ها در ۲، ۳ و ۶‌هفتگي اتفاق مي‌افتند و پس از آن 2 نوبت ديگر، در ۳ و ۶‌ماهگي تكرار مي‌شوند و براي چند روز ممكن است نوزاد شما نياز بيشتري به غذا داشته باشد.

بنابراين اگر فكر مي‌كنيد فرزندتان تازه شير خورده و بايد به گريه گرسنگي او بي‌تفاوت باشيد اشتباه مي‌كنيد. به او تا جايي كه اشتها دارد شير بدهيد تا روند رشدش مختل نشود. نگران چاق‌شدن يا زياده‌روي هم نباشيد. مكانيسم سيري در كودكان به‌خوبي فعال است و به محض اينكه كه سير شوند خودشان از شير خوردن دست برمي‌دارند.

• صدايي مخصوص خواب آلودگي

وقتي نوزاد دهانش را گرد مي‌كند و صدايي شبيه به «اووَه» در گريه او مي‌شنويد، يعني خسته است و خوابش مي‌آيد. او را در كالسكه بگذاريد و راه ببريد. به اين ترتيب سريع ساكت مي‌شود و به خواب مي‌رود. يكي از اشتباهات والدين اين است كه گاهي مخل خواب نوزاد مي‌شوند و سعي مي‌كنند با بيداركردن او و مشغول نگه‌داشتنش مدت هشياري و بيداري نوزاد را افزايش دهند. اما نوزاد سالم، نوزادي است كه خوب و كافي بخوابد.

دوره‌هاي رشد جسمي و ذهني نوزاد در خواب كامل مي‌شود و ايجاد مانع براي خواب نوزاد، سلامت او را به خطر مي‌اندازد. به‌طور متوسط نوزادان چيزي در حدود 16تا 18ساعت در شبانه‌روز مي‌خوابند. آنها در طول روز به حداقل 2بار خواب ميان‌روزي نياز دارند. پس از هفته ششم زندگي، ميزان خواب نوزاد به 15تا 16ساعت كاهش مي‌يابد و در 4ماهگي به 9تا 12ساعت مي‌رسد. كودكان 6 ماهه به‌طور متوسط حدود 10تا 12ساعت مي‌خوابند.

• اشك‌هايي از روي درد

هر وقت صداي گريه نوزاد كشدار و تيز بود، يعني دل‌درد دارد يا شكم نوزاد نفخ‌كرده. نفخ يا يبوست در نوزادان خيلي شايع است. نوزاداني كه شيرخشك مصرف مي‌كنند، ممكن است نسبت به شير حساسيت نشان دهند يا نوزاداني كه از شير مادر تغذيه مي‌كنند ممكن است به غذايي كه مادر خورده حساسيت نشان بدهند. در هر صورت، نوزاد با دل‌درد، دل‌پيچه و تغيير در شكل اجابت مزاج، اذيت مي‌شود و اين آزار را با صداي مخصوص خودش نشان مي‌دهد.

در چنين مواقعي او را به روي شكم روي زمين يا بين پاهاي خود قرار داده و پشتش را بماليد يا نوزاد را به پشت روي زمين خوابانده و شكمش را ماساژ دهيد. اگر با اين روش‌ها درد آرام نگرفت ممكن است مجبور شويد از داروهاي ضدنفخ مخصوص نوزادان استفاده كنيد يا او را نزد پزشك اطفال ببريد.

• نق‌نق‌هاي ناراحتي

نق‌نق‌هاي نوزاد كه با صداي «هع... هع... هع» همراه است يعني او راحت نيست و بايد وضعيتش را تغيير دهيد. ممكن است نياز باشد وضعيت خوابيدن يا بغل‌كردنش را عوض كنيد، پتو را از رويش كنار بزنيد يا دكمه‌هاي لباسش را باز كنيد. سر و صداهاي داخل خانه، شلوغ‌كردن مهمان‌ها و دست‌به‌دست‌كردن نوزاد، زيادي تكان‌خوردن نوزاد و نور زياد خانه يا فروشگاه‌ها نيز باعث آزار و بي‌تابي نوزاد مي‌شود. در اين موقعيت‌ها اگر چنين صداي گريه‌اي از فرزندتان شنيديد، او را از محيط دور كرده يا به فضاي آرام‌تري ببريد. اگر هيچ كدام از اينها نيست و نوزاد باز بي‌قراري مي‌كند، لباس او را درآوريد و بدنش را به‌خوبي وارسي كنيد.

شايد چيزي او را مي‌گزد يا نخي به تنش پيچيده كه آزارش مي‌دهد. نوزاد احساس ناراحتي از سرما و گرما را هم با همين صدا نشان مي‌دهد. نبايد به نوزاد خيلي زياد لباس بپوشانيد. در واقع نوزادان هم همانقدري كه شما نياز به پوشش گرم داريد، به لباس نياز دارند.

• گريه‌اي براي آروغ‌زدن

وقتي نوزاد «اِه اِه» يا «اِهن اِهن» مي‌كند يعني بايد آروغ بزند. دليل اين نوع صدا انقباض ماهيچه‌هاي سينه است كه صداي او را منقطع مي‌كند. بلافاصله بعد از شير‌خوردن، نوزاد را براي آروغ‌زدن آماده كنيد. ماساژ‌دادن شكم نوزاد، حركت‌دادن دوچرخه‌اي پا‌هاي او به آرامي و روش سنتي خواباندن نوزاد روي شانه، به آروغ‌زدن و كم‌كردن گاز معده او كمك مي‌كند. براي اجتناب از بلعيدن هوا توسط نوزاد سعي كنيد وقتي كه از شير مادر تغذيه مي‌كند، او را جا به جا نكنيد و وضعيتش را تغيير ندهيد. براي نوزاداني هم كه از شيشه شير استفاده مي‌كنند، از سرشيشه‌هايي استفاده كنيد كه شير كمتري از آنها بيرون مي‌آيد تا هواي كمتري وارد شكم نوزادتان شود؛ضمن آنكه مواظب باشيد سرشيشه‌ از دهانش بيرون نيايد.