بیم آنکارا از سپردن وزارت خارجه‌ آلمان به جم ازدمیر

به گزارش دويچه وله، مذاکره برای تشکیل کابینه‌ی ائتلافی در آلمان در جریان است. حزب صدراعظم آنگلا مرکل (دمکرات‌مسیحی‌ها) با سوسیال‌مسیحی‌ها، سبزها و دمکرات‌های آزاد کابینه تشکیل خواهد داد. در این میان از جِم اُزدمیر، رئیس ترک‌تبار حزب سبزها، به عنوان یکی از نامزدهای بالقوه‌ی تصدی مقام وزارت خارجه‌ی آلمان نام برده می‌شود.

مصطفی یِنِراُغلو، نماینده حزب "عدالت و توسعه" (AKP) و از مدافعان پروپاقرص سیاست‌های آنکارا در آلمان است. او با اشاره به مناسبات آلمان و ترکیه به خبرگزاری آلمان گفته است که اگر ازدمیر وزیر خارجه آلمان شود، "به احتمال سال‌های بی‌ثمری پیش رو خواهیم داشت". به زعم ینراغلو، اگر ازدمیر وزیر خارجه آلمان شود، آنکارا به او نه به چشم "نماینده‌ی دولت آلمان"، بلکه به عنوان "فردی که در امور داخلی ترکیه وارد می‌شود"، نگاه خواهد کرد.

ینراغلو در عین حال معتقد است که اردوغان با نگاهی واقع‌گرایانه به شرایط سیاسی تلاش خواهد کرد با ازدمیر به عنوان وزیر خارجه‌ی آلمان روبه‌رو شود، اما این مشروط به آن است که ازدمیر در کسوت وزیر خارجه در رفتار خود تجدید نظر کند.

ازدمیر پیش از این از اردوغان با القابی چون "دیکتاتور AKP" یا "گروگانگیر" (اشاره به دستگیری‌های پس از کودتای نافرجام تابستان ۲۰۱۶) یاد کرده است. ینراغلو در ادامه به خبرگزاری آلمان گفته است: «اگر ازدمیر پیش از سفری احتمالی به ترکیه مانند گذشته نسنجیده سخن بگوید، با آغوش باز از او استقبال نخواهد شد».

• تمایل به تنش‌زدایی با آلمان

از سوی دیگر، به نظر می‌رسد دولت ترکیه تلاش می‌کند از رابطه با آلمان تنش‌زدایی کند. مولود چاووش‌اغلو، وزیر خارجه‌ی کابینه اردوغان، به مجله آلمانی اشپیگل گفته است: «دلیلی برای رابطه‌ی مشکل‌دار بین آلمان و ترکیه وجود ندارد. اگر شما یک گام به سوی ما بردارید، ما دو گام به سوی شما برمی‌داریم».

وزیر خارجه ترکیه معتقد است که آلمان مسـئول اختلافات کنونی در مناسبات آنکارا-برلین است؛ این‌که اردوغان هرگز به دنبال تنش با آلمان نبوده و "همواره تنها به حملات واکنش نشان داده است".

اشپیگل از چاووش‌اغلو پرسیده که آیا او به عنوان وزیر خارجه ترکیه از وزیر خارجه‌ی احتمالا ترک‌تبار آلمان در آنکارا استقبال خواهد کرد؟ چاووش‌اغلو گفته است: «درست نیست مناسبات دو کشور را به سطح افراد کاهش دهیم. هر کسی که به عنوان وزیر خارجه‌ی آلمان به ترکیه سفر کند، ما همان اندازه که او به ما احترام بگذارد، به او احترام خواهیم گذاشت».

گوکای سوفواغلو، رئیس جامعه‌ی ترک‌های آلمان، نیز معتقد است که رغبت به تنش‌زدایی هم در مردم ترکیه و هم در ترک‌های ساکن آلمان دیده می‌شود و اکنون زمان آن رسیده که به این خواسته جامه‌ی عمل پوشانده شود.

رابطه‌ی آلمان و ترکیه در سال‌های اخیر دچار تنش شده است. پس از کودتای نافرجام تابستان ۲۰۱۶ چند شهروند آلمانی یا آلمانیِ ترک‌تبار در ترکیه دستگیر شدند. همچنین از سخنرانی‌های انتخاباتی فرستادگان حزب حاکم ترکیه به آلمان در آستانه همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه جلوگیری شد. جلوگیری از سفر نمایندگان پارلمان آلمان به پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه هم از مواردی بود که به این تنش‌ها بیش‌تر دامن زد. نیروهای آلمانی در این پایگاه مستقر هستند. آلمان بارها از ترکیه خواسته در شرایط فوق‌العاده‌ی برآمده از کودتا هم به اصول دمکراتیک و حقوق بشر پایبند باشد.

اختلاف با ترکیه در جریان مبارزات انتخاباتی اخیر در آلمان هم بارها مطرح شد. در همین چارچوب حتی از لزوم توقف مذاکرات ورود ترکیه به اتحادیه‌ی اروپا نیز سخن به میان آمد.