شهاب‌های بارش جوزایی، که یکی از اصلی‌ترین بارش‌های شهابی سال است، از نزدیکی کاستور، دومین ستاره روشن در صورت فلکی جوزا، منتشر می‌شوند.
بسیاری از رصدگران باسابقه شهاب معتقدند بارش جوزایی از بارش برساوشی در مردادماه بهتر است و دلیل خوبی هم دارند؛ کانون بارش جوزایی، تا حدی که در نیمه‌های آذر ماه ممکن است، از خورشید فاصله دارد و در نتیجه تنها ساعاتی پس از غروب خورشید به اندازه کافی از افق ارتفاع می‌گیرد و در بقیه شب، در ارتفاع بالایی باقی می‌ماند، یعنی اینکه بارش را می‌توان در ساعت مناسبی رصد کرد؛ پس از ساعت 9 شب به وقت محلی.
به گزارش سایت پارس اسکای، بارش جوزایی از 16 تا 27 آذرماه فعال است و در شبِ 22و روز 23 آذرماه، یعنی پنجشنبه شب تا جمعه صبح، به سرعت اوج می‌گیرد. بیشترین فعالیت پس از نیمه شب، در 23 آذر اتفاق می‌افتد؛ این هنگامی است که در شرایط عالی، می‌توان هر ساعت، تا 100شهاب کم‌سرعت زیبای جوزایی را دید.
این شهاب‌ها درخشان و زردند و میانگین قطرشان حدود 5/2+ گزارش می‌شود. از هر 20شهاب جوزایی، تنها یکی، رد به‌جا می‌گذارد.
مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، در این‌باره می‌گوید: «بارش شهاب جوزایی که درآستانه فصل سرما و در اواخر پاییز رخ می‌دهد ، اثرات به جا مانده از سیارک فیتون ۳۲۰۰ است.»
شهاب‌های جوزایی از این نظر که جسم مولدشان نه یک دنباله‌دار بلکه یک سیارک است، منحصر به فردند. این سیارک (احتمالاً دنباله‌داری مرده) که دوره مداری آن 43/1 سال است، در سال 1983 کشف شد و فیتون (Phaethon) نام دارد.
قطر این سیارک، تنها 8/4 کیلومتر است اما در حضیض، به کمتر از 21 میلیون کیلومتری خورشید، نزدیک‌تر از مدار تیر، سفر می‌کند؛ با این حال در اوج، تا حدود 354 میلیون کیلومتر ورای مدارزمین، دور می‌شود.
روز دوشنبه ۱۹ آذرماه، سیارک فیتون از ۱۸ میلیون کیلومتری زمین گذشت و این کمترین فاصله این سیارک از زمان کشف آن یعنی سال ۱۹۸۳ میلادی تاکنون بوده‌است.
به گفته مسعود عتیقی، صورت فلکی دو پیکر و یا همان جوزا این شب‌ها در ساعت 15 :19 به طور کامل از افق شرق شمال شرق طلوع می‌کند. هر چند زمان‌های مختلفی برای زمان اوج بارش اعلام شده است اما موثق‌ترین آنها شامگاه جمعه ۲۳ آذرماه، ساعت15 :20 به وقت کشورمان است که زمان اوج این بارش شهابی است.
وی با بیان اینکه تمام کشورهای آسیای میانه تا آلاسکا قادر به رویت این بارش شهابی هستند،اظهار داشت: «به طور کلی تمام کشورهایی که در موقعیت شب قرار دارند می‌توانند این بارش را رویت کنند.
پیش بینی می‌شود مشاهده ۱۲۰ شهاب در زمان اوج بارش، این واقعه را به بهترین بارش امسال تبدیل کند.
رصد شهاب‌ها برای انسان و چشم‌ها هیچ‌گونه خطری ندارد. وجود آلاینده‌های هوا در شهرهای بزرگی همچون تهران و برخی شهرهای کشور به‌همراه آلودگی نوری تاثیر زیادی در کاهش تعداد شهاب‌های قابل مشاهده ندارد.
خوشبختانه ماه هر چند هلال نسبتا ضخیمی است اما درافق غربی و نسبتا پایین جای دارد و رصدگران بدون نیاز به تلسکوپ و باابزار خاص خواهند توانست شهاب‌ها و آذرگوی‌های ناشی از این بارش شهابی را مشاهده کنند.»
علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت اینترنتی انجمن نجوم آماتوری ایران به نشانی www.iaas.ir مراجعه کنند.
