سمت و سوی بازار مسکن

به گزارش ایسنا، بازار مسکن شهر تهران در حال حاضر با رونق نسبتا مناسبی در واحدهای میان متراژ مواجه شده است. در آذرماه امسال میانگین قیمت مسکن شهر تهران به ۵ میلیون و ۹۰ هزار تومان رسید، معاملات نیز ۵۰ درصد و قیمت ۱۵ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش یافت. توزیع فراوانی تعداد معاملات حاکی از آن است واحدهای ۵۵ تا ۹۰ متر حدود ۵۰ درصد از خرید و فروش را به خود اختصاص می دهند ۳۵ درصد به واحدهای بالای ۹۰ متر و تنها ۱۵ درصد به واحدهای کمتر از ۵۵ متر اختصاص دارد. این نمایه نشان می‌دهد که عمده خرید و فروش در بخش متوسط قیمت در مناطق غرب، شمال غرب، شرق و جنوب شرق تهران انجام می‌شود.

برخی متقاضیان نگران افزایش قیمت مسکن هستند. در این خصوص عمده کارشناسان معتقدند جهش یا سونامی در قیمت مسکن ایجاد نخواهد شد. احمد خرم ـ وزیر اسبق راه و شهرسازی ـ می گوید: در ماههای آینده جهش سنگینی را در قیمت مسکن نخواهیم داشت؛ چرا که تعداد زیادی مسکن گران‌قیمت در شهر تهران خالی است.

هم‌اکنون عمده خرید و فروش از سوی متقاضیان واقعی انجام می‌شود و هنوز سوداگران با توجه به بازده پایین سرمایه بخش مسکن وارد این حوزه نشده‌اند. اغلب کسانی که در حال حاضر اقدام به خرید مسکن می‌کنند افرادی هستند که از طریق تسهیلات بانکی تقویت شده‌اند. عبده تبریزی ـ مشاور وزیر راه و شهرسازی ـ می‌گوید: خانه‌های ارزان قیمت در آینده بازار خوبی خواهند داشت. در مقابل، معتقدم همچنان خانه‌های گرانقیمت با سرعت بسیار کمی فروخته خواهند شد و خانه‌های خالی لوکس به راحتی به فروش نخواهند رفت. اما مسکن ارزان‌قیمت بازار رشد مناسبی را پیش رو دارد و وزارت راه و شهرسازی هم کمک کرده تا این رشد ادامه پیدا کند.

مشاور وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: سالانه در ایران ۶۵۰هزار ازدواج صورت می‌گیرد که رقم قابل ملاحظه‌ای است و این افراد وارد بازار مسکن می‌شوند. از سوی دیگر می‌توانند در صندوق پس‌انداز مسکن یکم حساب افتتاح کنند. نگرانی بانک مسکن بابت کمبود منابع با حمایت برطرف می‌شود؛ به شرطی که بانک مرکزی بپذیرد مطالباتی که از بانک مسکن دارد را دیرتر وصول کند.

حامد مظاهریان ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ نیز به وضعیت بازار مسکن در ۹ ماهه ابتدایی امسال اشاره و خاطرنشان کرد: در آذرماه  امسال بیش از ۵۰ درصد تعداد مبایعه‌نامه‌ها افزایش یافت که رقم قابل توجهی بود. حجم ریالی مبایعات هم نشان از رشد ۷۶ درصدی می‌دهد. ‌اتفاقات شش ماهه دوم گویای این است که می‌توانیم به بازار مسکن امیدوار باشیم و بخش مسکن نقش خود را در اقتصاد کلان ایفا کند. به شرطی که بازار هدف را مدنظر قرار دهیم.

عباس زینعلی ـ کارشناس اقتصاد مسکن ـ نیز درخصوص علت افزایش معاملات در نیمه دوم امسال می‌گوید: تغییر بافت اجتماعی در ایران و بخصوص در تهران شکل گرفته است. طبقات متوسطی در این دگرگونی ایجاد شده که برای تثبیت موقعیت زندگی خود به تهیه خانه با کیفیت‌تر روی آورده‌اند. استطاعت این گروه نیز خانه‌های دارای محدوده قیمتی ۵۰۰ میلیون تومان است. احتمال رشد قیمت در مناطق مقصد وجود دارد اما نمی‌تواند منجر به جهش قیمت میانگین شهر تهران در کوتاه‌مدت و میان‌مدت شود؛ چرا که ظرفیت رشد ناگهانی در تمام مناطق تهران وجود ندارد.

کارشناسان بر این باورند ضرباهنگ رشد قیمت مسکن که بیشتر در بافتهای متوسط قیمت شهر تهران انجام شده احتمالا نمی‌‌تواند برای مدت طولانی ادامه پیدا کند؛ چرا که از قدرت خرید متقاضیان موثر این بازار فراتر رفته است. در ۹ماهه ابتدای امسال معاملات ۱۲ درصد و قیمت مسکن شهر تهران ۸ درصد افزایش یافت. اما موضوع این است که این رشد از ابتدای پاییز شدت بیشتری یافته است؛ به طوری که آذرماه در شهر تهران معاملات ۵۰ درصد و قیمت ۱۵ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نشان داد.

شرایط موجود نگرانیهایی از بابت جهش قیمت مسکن ایجاد کرده است. در ماههای قبل کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند که قیمت مسکن نهایتا ۲ درصد بالاتر از نرخ تورم قرار گیرد اما می‌بینیم که در آذرماه رشد قیمت مسکن ۶ درصد بالاتر از تورم نقطه به نقطه ایستاد. اما روند شتابان قیمت مسکن می‌تواند در ماههای آینده هم ادامه پیدا کند؟

پژوهشگران اتاق بازرگانی معتقدند که رونق فعلی بازار مسکن در آذرماه، نمی‌تواند باعث جهش قیمت باشد و رشد قیمتی این کالا نیز برای مدت طولانی قابلیت تداوم ندارد، چراکه فراتر از قدرت خرید متقاضیان مؤثر این بازار است درحالی‌که جهش قیمتی مسکن عملاً حضور بیش از ۵۰ درصد مشتریان فعلی بازار را منتفی می‌کند و دوباره مسکن را به لبه پرتگاه رکود می‌کشاند.

با اینکه پیش‌رونق بخش مسکن از طریق نشانه‌های همچون افزایش ۳۵ درصدی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در نیمه نخست، افزایش ۵۷ درصدی تقاضا برای سپرده‌گذاری، رشد منابع بانکی از طریق فروش امتیاز تسهیلات مسکن و رسیدن رشد بخش ساختمان از منفی ۷.۴ درصد در تابستان قبل به ۰.۸ درصد در تابستان امسال دیده می‌شود، انتظار نمی‌رود که قیمت مسکن از قدرت خرید تقاضای مصرفی بالاتر برود؛ هرچند شاهد رشد فراتر از نرخ تورم در مناطقی از شمال غرب، شرق و جنوب شرق تهران به دلیل وجود خانوارهای متوسط باشیم.

از سوی دیگر، طی هفته‌های اخیر برخی مالکان واحدهای نوساز قیمت پیشنهادی را بالا برده‌اند که منجر به ایجاد شکاف قیمتی بین این نوع واحدها و قدیمی‌سازها شده است. مشاهدات میدانی حاکی از آن است در یکی دو ماه گذشته بعضی صاحبان املاک نوساز، قیمت پیشنهادی واحدهای میان‌متراژ را ۱۰ تا ۲۰ درصد بالا برده‌اند. این موضوع در مناطقی از غرب و نیمه شمالی تهران که از سرانه خدمات عمومی بهتری برخوردارند نمود بیشتری دارد.

مهدی روانشادنیا ـ کارشناس اقتصاد مسکن ـ می‌گوید: هم اکنون در حال رسیدن به آن گزاره هستیم که در سال‌های گذشته واحدهایی میان متراژ و میان قیمت که بازار می‌پسندد در شهر تهران تولید نشده است. به فروش نرسیدن واحدهای لوکس این موضوع را تایید می‌کند. لذا پیش‌بینی می‌شود در آینده با فشار تقاضا برای خرید واحدهای متوسط قیمت مواجه باشیم.

همچنین در روزهای اخیر عنوان شد که بجز بانک مسکن، بانک ملی نیز از این پس تسهیلاتی از طریق اوراق گواهی حق تقدم پرداخت خواهد کرد که می‌تواند موجب شکستن قیمت فعلی هر برگ اوراق شود. بنابر آنچه که حسین زاده - مدیر بانک ملی - درباره طرح‌های سه گانه این بانک به منظور پرداخت تسهیلات توضیح داده است هر نفر می‌تواند با سپرده‌گذاری در قالب یکی از این طرح‌ها بر اساس میانگین ماهانه تعیین شده در هر ماه یک برگ اوراق به ازای آن مبلغ دریافت کند. این اوراق هر کدام ۵۰۰ هزار تومان وام را در بر خواهد گرفت و می‌تواند در دوره‌ای چند ماهه اوراق را انباشت کرده و در نهایت تسهیلات مسکن دریافت کند و یا اینکه آن را در فرابورس به فروش برساند. در هر صورت بر اساس معاینه‌ای که در حساب وی وجود دارد در هر ماه سود سپرده به آن اختصاص پیدا خواهد کرد.