وی از سال 1363 تا 1369 سفیر جمهوری اسلامی ایران در اتریش، دفتر نمایندگی دائم سازمان ملل وین و یونیدو، آلمان و از سال 1369 تا 1376 معاون پشتیبانی امور سیاسی وزیر امور خارجه بود.
مصطفوی از سال 1376 تا 1384 مشاور وزیر امور خارجه و با حفظ سمت، قائم مقام و سرپرست معاونت بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری نیز بوده است. او از سال 1384 در دولت نهم به‌عنوان قائم مقام وزیر امور خارجه برگزیده شد. فرمانداری شهرستان بم، معاونت اداره سوم سیاسی وزارت امور خارجه و سرپرستی اداره سوم سیاسی وزارت امور خارجه از سال 1358 تا 1363 از دیگر سوابقی است که مصطفوی در کارنامه خود دارد. مصطفوی که به تازگی در سمت ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مشغول به کار شده است، در گفت‌وگو با همشهری ضمن ارائه جزئیات موافقت نامه فرهنگی اخیر ایران و روسیه، از برنامه‌های آینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سخن گفت.
- توافق نامه همکاری فرهنگی ما بین ایران و روسیه که به تازگی منعقد شده، شامل چه مواردی است؟
بین ایران و روسیه یک موافقتنامه همکاری جامع فرهنگی وجود دارد که هر 3 سال یک بار نیاز به بازنگری و تمدید دارد. زمان تمدید این موافقتنامه فرا رسیده بود که از سال 86برای مدت 3 سال تمدید شد و به امضای طرفین رسید. در یک کار کارشناسی از قبل صورت گرفته آن توافقنامه آماده شد و با توجه به موافقت طرفین خوشبختانه به امضا رسید و ما در قالب این موافقتنامه همکاری‌های فرهنگی، علمی و هنری بین 2 کشور را سامان‌دهی می‌کنیم. موافقتنامه دومی نیز به امضا رسیده که بر اساس آن ایران هفته فرهنگی ایران را در روسیه برگزار می‌کند.تاریخ این هفته مشخص شد که هفته آخر اسفند ماه و نزدیک به عید نوروز است. با توجه به علاقه‌ای که بسیاری از روس ها و ایرانی‌های مقیم روسیه نسبت به جشن نوروز دارند این تاریخ را انتخاب کردیم.
- در این هفته فرهنگی چه فعالیت‌هایی صورت می‌گیرد؟
در این هفته سعی بر این است که از بخش‌های مختلف کشور که توان ارائه فعالیت‌های علمی و فرهنگی را دارند دعوت شود، امیدواریم این هفته فرهنگی کمک بسیار خوبی به معرفی فرهنگ، تمدن و هنر ایران اسلامی به مردم و مسئولا ن کشور روسیه بکند.
به هر حال ما 2 کشور همسایه هستیم که ضرورت دارد نسبت به زیربناهای فکری، فرهنگی، آداب و رسوم و هنر و زمینه‌های علمی مورد علاقه بین 2کشور همکاری داشته باشیم. هفته‌های اینچنین بین ایران و روسیه قبلا هم وجود داشت. روسیه سال گذشته این هفته را برگزار کرد و امسال نوبت ایران است.
- در توافق نامه جدید چه موارد تازه‌ای از همکاری‌های فرهنگی دو طرف مورد توجه قرار گرفته است؟
در این سفر با توجه به ملاقات‌ها و گفت‌وگو‌‌هایی که با مقامات مختلف فرهنگی روسیه داشتیم قرارهای جدیدی گذاشته شد و تصمیمات تازه‌ای اتخاذ شد که امیدواریم اینها هم شکل عملی پیدا کند و زمینه‌های خوبی برای استفاده از توانمندی‌های فرهنگی 2 کشور فراهم شود. در نشست استادان ایران شناس و زبان فارسی روسیه که از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و جزو بزرگترین استادان ایران شناس به شمار می‌روند، نشست ویژه‌ای برگزار و تصمیم گرفته شد تاریخ شناس‌ها و ایران شناس‌های 2 کشور، همکاری براساس مطالعه اسناد قدیم روابط 2 کشور را آغاز کنند.
این کار ارزشمندی است که تاریخ روابط 2کشور را به صورت مستند تبیین کنیم و در اختیار نسل جوان و پژوهشگران قرار دهیم. در گفت‌وگویی با مفتی اعظم مسلمانان روسیه- با توجه به تعداد قابل توجه مسلمانان روسیه که بیش از 20میلیون نفر از جمعیت مسلمانان جهان را شامل می‌شوند و دولت روسیه توجه ویژه‌ای به آنها دارد و با کمک ایران، روسیه عضو ناظر oicشد- برنامهریزی کرده‌ایم که مسلمانا ن علاقه‌مند روسیه تحت اشراف مفتی بزرگ مسلمان روسیه بتوانند از دوره‌های آموزشی که برای آشنایی بیشتر با مبانی اسلامی ترتیب داده شده، استفاده کنند.
در مسکو که بیش از 2میلیون مسلمان دارد مسجد جامعی هست که نسبتا کوچک است و طرح توسعه مجدد آن در دست اقدام بود که برای ساخت آن مساعدت کردیم و مورد توجه مفتی اعظم روسیه قرار گرفت. ملاقات و مذاکره خوبی با کشیش اعظم مسیحیان ارتدوکس روسیه داشتیم که با توجه به مذاکرات بین الادیان که بین علمای مسلمان و مسیحی ارتدوکس از قبل وجود داشت و در این 2 سال اخیر ادامه آن به تأخیر افتاده بود، صحبت شد که مذاکرات شروع شود و پیشنهاد ما مورد توجه و علاقه طرف روسی قرار گرفت و ما به زودی دور جدید مذاکرات بین‌الادیان را برگزار می‌کنیم.
یک اقدام مهم کلیسای ارتدوکس روسیه انجام داده و خواستار مذاکره با دبیر کل سازمان ملل شده است و آن این است که جمعی از بزرگان و علمای الهی دین اسلام، مسیحیت و یهودیت، در مجموع 5 نفر با دبیر کل سازمان ملل ملاقات و گفت‌وگو کنند.
- در ملاقات با دبیرکل سازمان ملل چه مواردی مطرح می‌شود؟
در خواست ما این است که سازمان ملل در مصوبات و تصمیم‌گیری‌ها، مبانی اعتقادات الهی را هم منظور کند. قرار است از دنیای اسلام یک نفر از ایران نماینده شود و این موضوع مورد استقبال کلیسای ارتدوکس روسیه قرار گرفته است. ما فکر می‌کنیم این حرکت بسیار مهمی است و به هر حال بخش بزرگی از جهان با حضور مسلمان ها شکل گرفته و با حضور صاحبان ادیان الهی. آنها هم نظر دارند و باید مبانی فکری‌شان در تصمیم‌گیری‌های بینالمللی مورد توجه قرار گیرد. مثلا اگر منشور حقوق بشر در سازمان ملل تصویب می‌شود دلیلی ندارد گروه اندکی از انسان‌ها که سکولار هستند و به مبانی دینی الهی پایبند نیستند با یک تفکر غیردینی بخواهند حقوق بشر را تدوین کنند و قسمت اعظم
ملت ها و مردم که اعتقادات دینی دارند را نادیده بگیرند. ما تلاش می‌کنیم این نشست یعنی دیدار علمای ادیان بزرگ الهی با دبیر کل سازمان ملل را قطعی کنیم.
- در زمینه‌های آموزشی چه تصمیماتی اتخاذ شد؟
تقویت کرسی زبان فارسی در سطح فوق‌لیسانس و دکتری در روسیه یکی از مهم‌ترین آنها بود که امیدوارم با تقویت کرسی‌ها از طریق اعزام استادان زبان فارسی به روسیه و غنی کردن کتابخانه‌های آنها بتوانیم کرسی‌های زبان فارسی را فعال کنیم.
- سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در مجموع، برای فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور چه برنامه‌هایی دارد؟
در وهله اول ارتقای جایگاه خود سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قوه مجریه، چون ما برای هرگونه فعالیت نیاز به هماهنگی وسیع و عملی با سایر بخش‌های کشور داریم. این سازمان زمینه سازی وسیعی برای استفاده از تمامی توانمندی های فرهنگی، علمی و هنری کشور برای ارائه به مخاطبان خارج از کشور انجام می‌دهد و شکل دهی حضور تشکیلاتی و مستمر سازمان ارتباطات در بدنه اجرایی کشور از اولویت های سازمان است.
این سازمان بر اساس قوانین موجود، مسئولیت هماهنگی تمامی فعالیت‌های فرهنگی خارج از کشور را دارد و با توجه به اینکه خوشبختانه دستگاه‌های دولتی و غیردولتی متعددی توانایی ارائه محصولات فرهنگی کشور را دارند سازمان تلاش می‌کند اولا سیاستگذاری فعالیت‌های فرهنگی خارج از کشور را انجام بدهد و در درجه دوم هماهنگی بین این دستگاه‌ها برای افزایش کارایی فعالیت‌های فرهنگی صورت بگیرد و زمینه حضور قوی دستگاه‌هایی که توانایی ارائه فعالیت‌های فرهنگی دارند را فراهم کند.
ما سعی می‌کنیم از طریق رایزنی‌های فرهنگی که در بیش از 60کشور جهان داریم، تمامی فعالیت‌های فرهنگی خارج از کشور را رصد کنیم و آنها را در اختیار علاقه‌مندان و مسئولان قرار دهیم.
حضور فعال جمهوری اسلامی در مجامع بینالمللی و سازمان های منطقه‌ای که به نحوی در زمینه امور فرهنگی فعال هستند مثل اکو، او.آی.سی، ای سیسکو و امثالهم جزو برنامه‌های سازمان است که می‌خواهیم آن را تقویت کنیم. در سفر به روسیه طی مذاکره با وزارت فرهنگی روسیه، پیشنهاد دادیم که با توجه به نزدیکی فرهنگی کشورهای حاشیه دریای خزر به یکدیگر، بتوانیم اجلاس مشترک وزرای فرهنگ کشورهای حوزه دریای خزر را برگزار کنیم و روس‌ها هم استقبال کردند.
ما با کمک هم سعی می‌کنیم با وزرای فرهنگ کشورها ارتباط بگیریم و این دیدگاه را منتقل کنیم . فکر می‌کنم همه کشورهای این حوزه با توجه به علاقه مشترک فرهنگی از این طرح استقبال کنند و این اجلاس زمینه ساز تفاهم بیش از پیش کشورهای حوزه دریای خزر باشد. ما در سطح همکاری های سیاسی، اجلاس مشترک وزرای خارجه کشورهای حوزه دریای خزر را داشتیم اما فکر می‌کنم قرابت های فرهنگی این 2 کشور آنقدر زیاد هست که بتوانیم زمینه‌های همکاری نزدیک فرهنگی بین 2 کشور را هم فراهم کنیم.امیدوارم بتوانیم هم زمان با ایام عید نوروز که مورد علاقه همه مردم این حوزه است، این اجلاس را برگزار کنیم؛ این عید بهانه خوبی برای جمع شدن وزرا است.
- ظاهرا پس از تصدی پست ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اعلام کردید قصد دارید سند چشم‌انداز20 ساله برای سازمان تدوین کنید.
بله. در سازمان ارتباطات متخصصان خوب و کارشناسان آشنا به مسائل فرهنگی و آشنا به حساسیت‌هایی که در زمینه ارتباطات وجود دارد، در خارج از کشور فعال هستند، هم چنین در داخل کشور متخصصان خوبی وجود دارد که آشنا به مسائل فرهنگی هستند و مخاطب خارج از کشور را خوب می‌شناسند و می‌توانند آینده نگری کنند.
با تشکیل کمیته‌های کارشناسی این کار را شروع کردیم و امیدواریم بتوانیم چشم‌انداز 20ساله فعالیت‌های فرهنگی را آماده کنیم و قطعا برنامه 5ساله پنجم را هم با مطالعه شروع می‌کنیم. اکنون مطالعات را برای تدوین چگونگی حضور و برنامه‌های 5 ساله فعالیت‌های فرهنگی آغاز کردیم. معتقدیم کار فرهنگی دراز مدت است و در طول زمان می‌بایست تحرکات منظم، هماهنگ و منسجم در امور فرهنگی صورت بگیرد تا یک حرکت تأثیرگذار در مخاطب خارجی و نفوذ در قلب ها در بین ملت های دیگر صورت بگیرد. برای این تأثیرگذاری، فرهنگ غنی و هنر ارزشمند ایران اسلامی را معرفی می‌کنیم و نیاز به برنامهریزی میان‌مدت و دراز مدت داریم. همه دستگاه‌های کشور را هم فعال و هماهنگ خواهیم کرد تا مجموعه فعالیت‌های فرهنگی هماهنگ را در مجلس و دولت آماده کنیم.
- با توجه به اینکه شما در سمت معاونت رئیس‌جمهوری هم فعالیت دارید، آیا این مسئله در تصمیم‌گیری‌های مربوط به این سازمان و مشخصا تحولات ساختاری تأثیر گذار است؟
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هم مثل دیگر ارگان ها، موجود زنده است و نیاز به تغییر و تحول منطقی و عملی دارد که بتواند پاسخگوی نیازهای روز و جوابگوی
درخواست های ملت های جهان باشد و بتواند کمبودهای فرهنگی را در دنیا به سهم خودش جبران کند و ارتباطات فرهنگی بین ایران و جهان را برقرار کند، با توجه به اینکه در دنیا هم ما همه‌روزه، شاهد تغییرو تحولاتی هستیم پس باید بتوانیم خود را با حرکت جهانی تطبیق دهیم و نیازهای روزانه و تغییرپذیر جهان را هم پاسخ دهیم. لذا تحول یک امر طبیعی و قطعی است و ما این آمادگی را داریم که با تحول، خود را تطبیق داده و تجهیز کنیم. خوشبختانه حضور بنده در دولت هم کمک خوبی است تا بتوانیم با همکاری‌هایی که اعضای دولت با سازمان انجام می‌دهند، این تحول را سرعت دهیم، چه در جذب نیروی انسانی متناسب با وظایف سازمان و چه در جذب بودجه مورد نیاز متناسب با اهداف سازمان و احیانا اگر تغییری در مجموعه داخلی سازمان یا چگونگی ارتباط سازمان با بدنه اجرایی کشور ضرورت پیدا کند، سعی می‌کنیم از این ارتباطات با دولت استفاده کنیم.
- حالا که مرکز گفت‌وگوی تمدن ها زیر‌مجموعه‌ای از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی شده است، آیا برنامه‌ای برای از سر گیری برنامه‌های این مرکز دارید؟
به جهت مسئولیتی که برای گسترش ارتباطات فرهنگی بین ایران و کشورها و
سازمان های بینالمللی داریم سعی می‌کنیم تمام زمینه‌هایی که باعث افزایش این ارتباط شود را تقویت کنیم. مرکز گفت‌وگوی تمدن ها، مرکز بین الادیان، مرکز همکاری های علمی- فرهنگی و مرکز علمی آکادمیک و همکاری های گسترده فرهنگی، زمینه‌هایی است که حتما به صورت قوی برای ادامه فعالیت آنها وارد عمل می‌شویم.
بحث آموزش زبان فارسی، ارتباط با ایرانیان خارج از کشور برای تقویت رابطه ایرانیان با فرهنگ ایران و فرهنگ اسلامی حتما جزو اولویت های برنامه‌های ما خواهد بود. مرکز گفت‌وگوی تمدن ها نیز جزو مراکزی است که به صورت فعال در برنامه‌های مرکز حضور پیدا می‌کند. ما برای ایجاد ارتباطات فرهنگی در ورای مرزها باید چنین مراکزی را فعال نگه داریم.
