نگاهی به آخرین وضعیت ائتلاف‌های انتخاباتی عراق

به گزارش ایرنا، دلیل اهمیت انتخابات پارلمانی در عراق این است که نظام اداره این کشور مبتنی بر پارلمان است و انتخاب نخست وزیر، رییس جمهور، رییس پارلمان و وزیران کابینه مرتبط با انتخابات پارلمانی است.

از سوی دیگر به دلیل این که انتخابات امسال، اولین انتخابات بعد از پیروزی کامل عراق بر گروه تروریستی داعش است، این انتخابات با اهتمام مضاعفی مورد توجه جریان های سیاس داخل عراق و کشورهای منطقه و جهان قرار گرفته و گفته می شود که این انتخابات ساختار آینده سیاسی عراق را ترسیم می کند.

طبق اظهارات رزگار محمد امین نایب رئیس کمیسیون عالی انتخابات عراق، 24 میلیون رای دهنده واجد شرایط در انتخابات پارلمانی عراق هستند که 328 نماینده را از 18 استان کشور راهی بغداد خواهند کرد (البته اگر در قانون انتخابات این دوره پارلمان نسبت به تعداد کرسی ها تغییری ایجاد نشود).

ثبت نام احزاب و ائتلاف ها برای حضور در رقابت های انتخاباتی امروز به اتمام رسید و طبق اعلام رسمی کمیسیون عالی انتخابات 143 حزب و 27 ائتلاف در آن موفق به ثبت نام خود شدند.

در ائتلافهای انجام گرفته میتوان سه بخش کردی، اهل سنت و جریان شیعه را به طور جداگانه مورد بررسی قرار داد.

• کردها

در بخش کردی آنچه از ثبت نام ها مشخص شد این برآیند است که حزب اتحادیه میهنی و حزب دموکرات کردستان به صورت جداگانه ثبت نام کرده اند و احزاب تغییر (گوران)، جماعت اسلامی و جریان برهم صالح نیز ائتلاف 'دموکراسی و عدالت' را تشکیل داده اند.

از سوی دیگر در کرکوک احزاب عربی دست به ائتلافی با محوریت راکان سعید الجبوری استاندار این استان زده‌اند.

• اهل سنت

در جریان اهل سنت نیز احزاب و گروه های مختلف دست به ایجاد چند ائتلاف برای حضور پرقدرت در انتخابات زده اند.

سلیم الجبوری، ایاد علاوی و صالح مطلک، ائتلاف 'الوطنیه' را تشکیل دادند. همچنین اسامه النجیفی، رافع العیساوی و خمیس خنجر نیز ائتلافی تحت عنوان 'القرار العراقی'را برای حضور در انتخابات به ثبت رسانده‌اند.

• جریان شیعه

در این بخش بیشترین تحرکات و فعالیت‌ها وجود داشته و بیشترین جابجایی ها به چشم می خورد.

برخی ائتلافها شکل گرفت و اخباری درباره تشکیل شدن آنها منتشر شد.

حیدرالعبادی با لیست 'نصر' وارد عرصه انتخاباتی شده است. اگرچه در ابتدا به دلیل عضویت عبادی در حزب الدعوه و ثبت نام مالکی به عنوان رئیس حزب، عبادی نتوانست ائتلاف خود را به ثبت برساند اما با کنار کشیدن حزب الدعوه از رقابتها این مانع از سر راه عبادی برداشته شد تا بتواند به صورت جداگانه و تحت ائتلافی دیگر ثبت نام کند.

جریان حکمت ملی به ریاست سید عمار حکیم نیز با رایزنی‌های صورت گرفته و دعوت حیدرالعبادی به این ائتلاف پیوست.

از سوی دیگر هادی العامری دبیر کل سازمان بدر و از فرماندهان سابق حشد الشعبی لیستی با نام 'فتح' به ثبت رساند که در آن 21 گروه از حشد الشعبی و سایر احزاب همچون عصائب اهل الحق، کتائب سید الشهدا، النجبا و مجلس اعلی حضور دارند.

لیست الفتح روز یکشنبه هفته گذشته با لیست النصر به رهبری حیدرالعبادی متحد شد، اما با مشخص شدن پیوستن جریان حکمت ملی، عامری تصمیم به خروج از لیست گرفته و دلیل جدایی الفتح را مسائل فنی عنوان کرد و یادآور شد که با جریان حکمت ملی مشکلی نداشته و بعد از انتخابات می توانند تحت فراکسیون واحدی متحد شوند.

درباره مسائل فنی گفته شده که تعداد احزاب حاضر در این ائتلاف به بیش از 40 حزب و گروه می‌رسید که مدیریت و هماهنگی بین آنها و چیدمان لیست برای انتخابات پارلمانی و نیز رسیدگی و توجه به خواسته هر یک از این احزاب و گروه‌ها کاری سخت و پیچیده می‌نمود، لذا الفتح تصمیم به جدایی گرفت تا در آینده و بعد از انتخابات بتواند در شرایطی بهتر با ائتلاف النصر متحد شود.

جریان صدر به رهبری مقتدی صدر نیز لیستی ارائه داده که افراد با دیدگاه‌های مختلف سکولار، ملی گرا و حزب کمونیست(حزب الشیوعی العراقی) در آن حضور دارند که با نام ائتلاف 'سائرون'(رهروان)، ثبت شده است.

همچنین دولت القانون نیز با علی وتوت و موفق الربیعی مشاور امنیت ملی پیشین عراق، ائتلافی را تشکیل داده و به ثبت رساند.

اخبار زیادی از تغییرات در چیدمان ائتلافها یا پیوستن جریانی به ائتلافی یا خارج شدن حزبی از یک ائتلاف به گوش می رسید که مهمترین آن را می توان به خروج حزب الدعوه از انتخابات و نظارت آن بر دو ائتلاف دولت القانون و الفتح اشاره کرد.

در خصوص وضعیت جریان شیعه در انتخابات به طور کلی می توان گفت که در این جریان یک مثلث سیاسی وجود دارد که از سید عمار حکیم(جریان حکمت)، مقتدی صدر(جریان صدر) و حزب الدعوه (مالکی و عبادی) تشکیل شده است.

دو ضلع از این سه ضلع در صورت توافق با یکدیگر می توانند نخست وزیر و کابینه را تشکیل دهند و سایر احزاب و جریانات شیعه و حتی غیر شیعه عراقی نیز به خوبی به این امر واقف هستند.

هر یک از این اضلاع نیز در ائتلاف با دیگری یا احزاب دیگر مواردی را مد نظر دارند که باید به آنها توجه شود.

جریان صدر عنوان می کند که به تاسی از مرجعیت عراق خواستار طرحی نو است. در این دیدگاه استفاده از تکنوکراتها و لیست‌های فرامذهبی و مبارزه با فساد در دستور کار این جریان برای دولت آینده عراق مد نظر است که البته اکثر ائتلاف‌های عراقی نیز به این موضوع پایبند هستند.

جریان حکمت ملی به ریاست سید عمار حکیم نیز توجه به جوانان، برنامه عملیاتی و دقیق برای ساخت کشور و استفاده از نیروهای کار آزموده و فراجناحی را مدنظر خود قرار داده و این سه شرط را برای ایجاد ائتلاف با احزاب دیگر سرلوحه کار خود قرار داد.

اخباری که از تلاش ائتلاف النصر برای پیوستن جریان حکمت ملی به این ائتلاف حکایت داشت نیز ناظر بر وضع این شروط از سوی سید عمار حکیم رئیس جریان حکمت ملی بود.

احزاب و گروه های شیعه در پارلمان سوم، 183 کرسی از مجموع 328 کرسی را در اختیار دارند که به راحتی توانستند نخست وزیر و اعضای کابینه را در اختیار داشته باشند.

اما نکته مهم اینجاست که چه جریانی یا ائتلافی می تواند بیشترین کرسی را از آن خود کند تا بتواند نخست وزیری را نیز در اختیار بگیرد؛ سوالی که طی ماه‌های آینده و نتایج انتخابات مشخص خواهد شد.