ترکیه و بهای عضویت در اتحادیه اروپا

ترجمه-محمد کرباسی: ترکیه در مقابل امتناع اتحادیه اروپا از به کار بردن جملات صریح در مورد عضویت این کشور در اتحادیه اروپا در آخرین بیانیه خود جواب‌های آرامی داد.

شاید این نشان دیگری از کم شدن علاقه این کشور به عضویت در این اتحادیه باشد. مسئله‌ای که زمانی از مهم ترین هدف‌های سیاست خارجی ترکیه به شمار می‌آمد.
در بیانیه پایانی نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل با پافشاری نیکلا سارکوزی متن صریح کنفرانس در مورد «عضویت ترکیه» در این اتحادیه به «شریک این اتحادیه» تبدیل شد. با مخالفت شدید سارکوزی به عنوان رئیس جمهوری فرانسه امید اینکه به زودی سران اتحادیه در مورد عضویت ترکیه تصمیم گیری کنند وجود ندارد.

در گذشته،چنین مسئله‌ای باعث خشم فراوان در ترکیه می‌شد. روزنامه‌ها حرف‌های مسئولان ترکیه را با تیترهای درشت در صفحه اول کار می‌کردند و کارشناسان سیاسی در برنامه‌های تلویزیونی برای این مسئله فریاد می‌کشیدند. اما این بار این عکس‌العمل‌ها خیلی آرام بود. شاید بهترین توصیف برای این قضیه بی علاقگی باشد.

علی باباجان،وزیر امور خارجه ترکیه می‌گوید: عضویت ما در اتحادیه اروپا با مشکل مواجه شده است. شاید خیلی‌ها در این اتحادیه دوست دارند که ما دست از تلاش کردن برداریم. اما در طرح ما جایی برای کارهای بی برنامه و رفتارهای هیجانی وجود ندارد.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه هم می‌گوید: ما مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا را با عزم جدی ادامه می‌دهیم ولی در حقیقت در 2 سال گذشته نشانه‌های کمی از تلاش در دولت ترکیه دیده شده است. بدون شک یکی از مشکلات مسئله قبرس است.

با وجود تعهد صریح آنکارا در این مورد در تابستان 2005،این کشور هنوز از بازکردن بندرها و فرودگاه‌های خود به روی کشتی‌ها و هواپیماهای جمهوری یونانی قبرس جلوگیری می‌کند. کشوری که از می‌2004 عضو اتحادیه اروپا شده است. در دسامبر سال 2006 اتحادیه اروپا بحث بر روی 8 بخش از 35 قسمت طرح عضویت ترکیه در این اتحادیه را تا زمان انجام تعهدات ترکیه در این مورد معلق گذاشت.

بسیاری عقیده دارند مسئله قبرس بهانه خوبی برای مخالفان عضویت ترکیه در اتحادیه اروپاست. هر چند مخالفان این مسئله را به نقص های دولت ترکیه ارتباط می دهند. آنها عقیده دارند که دولت این کشور نتوانسته است شرایط لازم برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را تامین کند.

شاید جواب‌های آرام در رسانه‌های ترکیه بیشتر از حرف‌های مسئولان این کشور آشکار باشد. رسانه‌های این کشور هم آرام و یا بدون اعتراض به تغییر حرف‌ها در اتحادیه اروپا بودند. منتقدان روزنامه‌ها مطلب‌های کمی در انتقاد از اتحادیه اروپا و به صورت ویژه درباره فرانسه نوشتند.

شاید یکی از نوشته‌های حیرت انگیز، حدس مورات‌یتکین در روزنامه رادیکال باشد. او علاوه بر اینکه معتقد است که ترکیه بالاخره عضو اتحادیه اروپا می‌شود حدس می‌زند مسئولان دولت ترکیه می‌توانند درخواست وقفه‌ای در مورد رسیدگی به پرونده عضویت خود بکنند تا با مخالفان عضویتش در اتحادیه اروپا به توافق برسد.

هر چند این مخالفان در باطن آینده را بدون ترکیه بخواهند. اما یکی از مشکلات این است که اکنون بسیاری در ترکیه اعتقاد دارند که اتحادیه اروپا تصمیمش را گرفته است و با تبعیض‌های مذهبی و نژادی هیچ وقت اجازه ورود ترکیه به اتحادیه اروپا را نخواهد داد.

عده‌ای حدس می‌زنند که این ناامیدی یکی از دلایل پشتیبانی نکردن عمومی برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپاست. نظرسنجی‌ها در سال 2003 و 2004 نشان می‌داد که نزدیک به 70 درصد مردم ترکیه از عضویت این کشور حمایت می‌کنند. در حالی که در نظر سنجی‌های اخیر این حمایت به کمتر از 50 درصد رسیده است. این نبود تمایل در میان افکار عمومی تاکنون بی‌سابقه بوده است.

بیم ترکیه از اینکه هرگز نتواند عضو اتحادیه اروپا شود و تاثیر آن در کاهش حمایت عمومی هیچ وقت به درستی بررسی نشده است.

این به خاطر آن است که فکر پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا برای ترک‌ها همیشه بسیار جذاب‌تر از واقعیت بوده است. آنها همیشه به سودهای پیوستن به اتحادیه اروپا فکر می‌کنند به جای آنکه به هزینه‌های این عضویت هم توجهی داشته باشند. در تصور مسئولان ترکیه همیشه عضویت در این اتحادیه به عنوان یک نوع احترام به این کشور برای وارد شدن در میان مثلا کشورهای برگزیده بوده است، به جای آنکه شرایط و مقررات اروپایی‌ها را بسنجند.

چند نفر از کارشناسان سیاسی ترکیه به تازگی از رفتار اتحادیه اروپا به خاطر دخالت در امور داخلی این کشور به عنوان شرایط لازم برای عضویت در این اتحادیه انتقاد کرده‌اند. در حالی که این دخالت‌ها دقیقا بهایی است که باید ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا بپردازد.