بامداد پنجم دی‌ماه 1382شهر بم لرزید و تنها ظرف چند ثانیه، زلزله جان بیش از 26هزار نفر را گرفت. در این واقعه تأسف‌بار نزدیک به 30هزار نفر هم مصدوم شدند.
زمستان حزن انگیز و پردرد سال 82را هیچ ایرانی فراموش نمی‌کند. سال‌ها از فاجعه غمبار بم می‌گذرد و همه مان تصور می‌کنیم آن زمستان سیاه، تمام شد. اما متأسفانه اینطور نیست و هر سال این واقعه به شکلی دیگر در کشور تکرار می‌شود؛ آن هم در تصادفات جاده‌ای و چه بسا حتی هولناک‌تر و با تعداد جان‌باختگانی بیشترتا جایی که در سال 1395 در کل 13هزار و 874نفر در جاده‌ها جانشان را از دست دادند. آمار کشته‌ها و زخمی‌های سالانه تصادفات جاده‌ای در کشورمان چند برابر زلزله‌هایی است که رخ می‌دهد.
فاجعه بم و زلزله کرمانشاه ناشی از حوادث طبیعی است و آدم‌ها دخلی در آن ندارند اما عامل 80درصد تصادفات جاده‌ای طبق آمارهای پلیس راهور منشأ انسانی دارد. حوادثی که هرساله متأسفانه در ایام تعطیلات نوروز و با افزایش سفرهای نوروزی به‌شدت افزایش پیدا می‌کند.
- قربانیان ارابه مرگ در یک دهه
هر چند مرور آمارهای مربوط به قربانیان حوادث رانندگی در 10ساله اخیر(سال 86تا 96) نشان می‌دهد تا حدودی در این زمینه هرساله با روندی رو به کاهش مواجه هستیم اما در مقایسه آماری با دیگر کشورها، قربانیان حوادث رانندگی در کشورمان همچنان سکوهای نخست بیشترین میزان تلفات جاده‌ای را در جهان به‌خود اختصاص داده‌اند.
203هزار و 882نفر از سال 86تا 9ماهه اول سال 96در جاده‌های کشور جان باخته‌اند.آماری که حدود 8برابر زلزله بم و 290بار بیشتر از تعداد جان‌باختگان زلزله کرمانشاه است که امسال به‌عنوان تلخ‌ترین حادثه سال، 700هموطنمان جانشان را در آن از دست دادند.
آمارها حاکی از آن است که خواب زمستانی سوانح رانندگی یکباره در پایان هر سال و با آغاز نوروز به پایان می‌رسد و یکباره سونامی مرگ در نیمه دوم اسفند و نیمه اول فروردین جاده‌های کشور را فرا می‌گیرد. درصد قابل توجهی از قربانیان و مجروحان حوادث رانندگی در سال مربوط به این بازه زمانی تقریبا یک ماهه است. طبق آمارهای سازمان پزشکی قانونی با مرگ هزار و 335نفر در جاده‌ها در فروردین سال 95، هزاران خانواده داغدار شدند. هزار و 336نفر نیز با شروع فروردین سال 94در جاده‌ها جان باختند.
تعطیلات و سفرهای فروردین سال 96هم 980کشته و 20هزار و950نفر مصدوم بر جا گذاشت. در بررسی دیگر هزار و 280نفر در اسفند سال 94و هزار و222نفر در اسفند سال 93در جاده‌ها جان باختند. تعداد مصدومان در این 2سال به‌ترتیب 23هزار و 338نفر و 20هزار و 883نفر بوده است. آمارهایی که همه آنها به مسافران نوروزی هشدارهایی جدی می‌دهد که برای حفظ جان خود، همراهانشان و دیگر مسافرانی که در جاده‌ها تردد می‌کنند، قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کنند و هشدارها را جدی بگیرند تا سفری ایمن داشته باشند.
آمارهایی رسمی از حوادث رانندگی در سفرهای نوروزی (از 25اسفند تا 15فروردین) در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که هرساله بیش از 10درصد تصادفات جاده‌ای در این دوره زمانی به وقوع می‌پیوندد.
- همه آسیب‌های تصادفات
زنگ خطر آسیب‌های ناشی از تصادفات از سال‌ها پیش در کشور به صدا درآمده و باوجود اینکه به کاهش چشمگیر تعداد تصادفات منجر شده است، همچنان آمار جان‌باختگان و مصدومان حوادث رانندگی در کشور ما بسیار زیاد است. در این بین در نقاط مختلف کشور برخی افراد در لباس و مشاغل مختلف در تلاش هستند برای کاهش تصادفات به نوعی فرهنگسازی کنند.
کرامت بلاغی یکی از افرادی است که با تاسیس یک انجمن مردمی 3سال است در این زمینه فعالیت می‌کند.
او به‌عنوان قاضی کیفری دادگستری استان فارس علاوه بر فعالیت فرهنگی در انجمن کاهش تصادفات در احکام صادره نیز سعی کرده مجرمانی را که به‌علت تصادف محکوم می‌شوند به‌صورت هدفمند مجازات کند. به‌عنوان مثال مجرمی که به‌خاطر سرعت زیاد با موتورسواری تصادف کرده و باعث قتل غیرعمد موتور سوار شده بود به جای جزای نقدی به خرید 300کلاه ایمنی برای موتو‌رسواران دیگر موظف شد.
او در گفت‌وگو با همشهری در مورد حساسیت تصادفات عنوان کرد: «مطابق آمارهای سالانه یک میلیون و 200هزار نفر در جهان براثر تصادفات رانندگی کشته می‌شوند و تصادفات در جهان ششمین عامل مرگ‌ومیر است اما ایران با دارا بودن یک صدم جمعیت جهان، یک چهلم مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات دنیا را به‌خود اختصاص داده است. به‌طوری که در هر 19دقیقه یک نفر بر اثر تصادف جانش را از دست می‌دهد؛ یعنی هر روز معادل یک هواپیما با 75سرنشین در جاده‌های کشور سقوط می‌کند. علاوه بر این کشته‌ها، مجروحان تصادفات رقمی بالغ بر 200هزار نفر در سال است و خسارات و هزینه تصادفات در سال به رقمی بالغ بر 9500میلیارد تومان می‌رسد؛ حوادثی که میزان خسارات روحی، روانی و عاطفی آن به خانواده‌ها و جامعه اصلا قابل اندازه‌گیری نیست.»
این قاضی در ادامه می گوید:« برای برخورد با رانندگانی که جان افراد را در جاده‌های کشور بازیچه خود قرار می‌دهند قوانین مناسب و کارآمدی نداریم. در حوادث رانندگی شرکت‌های بیمه با پرداخت دیه مقتولان و مصدومان و قوانین و بخشنامه‌های موجود با انواع مساعدت‌های خود راننده مقصر را یاری می‌دهند هرچند پرداخت دیه تا اندازه‌ای جنبه اقتصادی این حوادث را جبران می‌کند، اما همراهی قانون و جامعه در جوانب دیگر با مصیبت‌زدگان تنها در حدود همراهی کوتاه و موقتی خلاصه می‌شود که توجه نکردن به پیامدهای روانی این قضایا خود می‌تواند موجب بروز بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی در اشکال مختلف شود و هزینه‌های زیادی را بر جامعه تحمیل کند. به گفته او وقوع بیش از 400هزار مورد تصادفات رانندگی در سال حکایت از بی توجهی بسیاری از رانندگان به ایمنی و رعایت قوانین دارد.»
نظر شما