هابل دورافتاده‌ترین تک‌ستاره جهان را رصد کرد

براساس گزارش نيچر،‌اين ستاره دورافتاده‌ترين ستاره‌ تنهايي است كه تاكنون رصد شده‌است و هابل به لطف هم‌ترازي نادر اجرام كيهاني و بروز پديده‌اي به نام بزرگنمايي گرانشي موفق به رصد آن شده‌است.

هابل پيش از اين توانسته بود از تعدادي از دورافتاده‌ترين كهكشان‌هاي جهان عكس‌برداري كند. در آوريل سال 2016 هابل توانست تصوير دورافتاده‌ترين كهكشان جهان با نام GN-Z11 را از فاصله 13.4 ميليارد سال نوري ثبت كند. اين كهكشان 400 ميليون سال پس از انفجار بزرگ متولد شده‌بود.

اما كهكشان‌ها بسيار بزرگتر و درخشان‌تر از تك ستاره‌ها هستند از اين رو مشاهده تك ستاره‌هايي كه در فاصله 100 ميليون سال نوري قرار دارند تقريبا غيرممكن است. با اين‌همه ايكاروس ستاره‌اي متفاوت است كه اجرامي كه برابرش قرار داشتند آن را بزرگ‌نمايي كرده‌اند و اولين‌ ستاره‌اي است كه به اين سبك رصد شده‌است.

جرم كيهاني كه مستقيم در ميان هابل و ايكاروس قرار گرفته و پديده لنز گرانشي را اسجاد كرده خوشه‌اي كهكشاني به نام MACS J1149+2223 است كه در فاصله پنج ميليارد سال نوري از زمين واقع شده‌است. اين خوشه به اندازه‌اي غول‌پيكر است كه ميدان گرانشي شديدي را در اطراف خود ايجاد كرده‌است.

زماني كه نور از ميان اين ميدان گرانشي عبور مي‌كند، منحرف مي‌شود و اين انحراف باعث ايجاد پديده همگرايي يا بزرگنمايي گرانشي مي‌شود،‌پديده‌اي كه امكان مشاهده اجرامي كه در حالت عادي رصد آنها غيرممكن است را فراهم مي‌آورد. اما وقوع چنين همگرايي نيز به قرارگيري دقيق اجرام در راستاي يكديگر نيازمند است.

ميزان بزرگنمايي ايكاروس توسط اين خوشه كهكشاني 600 برابر است و حتي در اين شرايط نيز هابل به سختي مي‌توانست ستاره را رصد كرده و از آن عكسبرداري كند. از اين رو جرمي ديگر درون خوشه كهكشاني پديده همگرايي گرانشي ثانويه‌اي را ايجاد كرده‌است و به اين شكل هابل توانسته ايكاروس را به وضوح ببيند.

اين جرم كه هنوز هويت دقيق آن مشخص نشده‌است سه برابر بزرگتر از خورشيد است و اين يعني احتمالا يك ستاره‌است و حضور آن باعث شده تا ايكاروس 2000 بار بزرگتر از ابعاد واقعي‌اش ديده شود. محققان احتمال مي‌دهند ايكاروس يك ابرستاره نوع B باشد، يعني ستاره‌اي به شدت درخشان با دماي سطحي 11 هزار تا 14 هزار درجه سانتيگراد.