مهم‌تر از همه اینکه مسئله قره‌باغ حل و فصل نشده و حتی طی درگیری‌های به‌وجود آمده تعدادی از دو طرف کشته شدند. نزدیکی دولت سرکیسیان به روسیه نهایتا موجب حل و فصل مسائل سیاسی، امنیتی و اجتماعی ارمنستان نشد و در نتیجه درگیری‌های روسیه با غرب، این کشور خود با بحران‌های اقتصادی مواجه شده است و امکان سرمایه‌گذاری در ارمنستان به‌عنوان متحد خود را نداشته است. بنابراین مسائل اقتصادی جامعه ارمنستان مانند بیکاری لاینحل مانده است.
در چنین شرایطی جامعه جوان ارمنستان شاهد به بن‌بست رسیدن کشور خود شده‌اند که دولت سرکیسیان از حل مسائل عاجز است. انباشت نارضایتی‌ها در جامعه از یکسو، و اقدامات سرکیسیان برای تغییر ساختار سیاسی کشور از نظام ریاستی به پارلمانی با هدف تداوم حضور خود در قدرت (در چهارچوب نخست‌وزیری)، از سوی دیگر موجب شکل‌گیری نارضایتی‌های گسترده در کشور شد.
از طرف دیگر، گرجستان و آذربایجان به‌عنوان همسایگان ارمنستان شاهد تحولات مثبتی در حوزه اقتصادی بوده‌اند؛ ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی، توسعه شهری و گردشگری در گرجستان موجب شکوفایی در این کشور شده است. به همین شکل آذربایجان به سبب درآمدهای نفتی خود، مراحلی از توسعه اقتصادی را تجربه کرده است. در این میان اما ارمنستان گامی در جهت حل مشکلات اقتصادی خود برنداشته است.
اعتراضات مردم ارمنستان که خواستار استعفای سرکیسیان بودند با حمایت نظامیان همراه شد و به بروز ناآرامی‌های بیشتر در این کشور و استعفای نخست‌وزیر منجر شد. شرایط کنونی ارمنستان، عمق فاجعه سیاسی را در این کشور نشان می‌دهد و آینده سیاسی مبهمی را پیش روی ارمنستان گذاشته است و به‌نظر نمی‌رسد که این بحران به سادگی قابل حل باشد.
با توجه به وابستگی شدید سرکیسیان به روسیه، کشورهای غربی هم در تلاش برای گسترش نفوذ خود در ارمنستان بوده‌اند و به‌واسطه سیاه‌نمایی پیرامون روابط کشورهای منطقه با روسیه، تلاش کرده‌اند که به نارضایتی‌ها در این کشورها دامن بزنند. چشم‌انداز جامعه ارمنستان برای جذب سرمایه‌های مالی از غرب می‌تواند در تمایل جامعه برای نزدیکی به غرب مؤثر باشد. تصور مردم ارمنستان شاید این باشد که از طریق نزدیکی به غرب و جذب سرمایه می‌توانند به اقتصاد کشورشان سامان دهند.
با این حال، نفوذ غرب در ارمنستان به‌دلیل وابستگی نظامی این کشور به روسیه و وجود پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان، نمی‌تواند چندان فراتر برود. ارمنستان در واقع متحد استراتژیک روسیه محسوب می‌شود و براساس دکترین نظامی روسیه، هر نوع تجاوز به مرزهای متحدان روسیه به مفهوم تجاوز به مرزهای روسیه است و مسکو حق دفاع مشروع حتی با سلاح غیرمتعارف را برای خود محفوظ می‌داند. بنابراین تا زمانی که معاهده همکاری‌های استراتژیک بین ارمنستان و روسیه پا برجا باشد، امکان افزایش نفوذ غرب در ارمنستان چندان فراهم نیست مگر در ابعاد اقتصادی که ارمنستان مجبور است راه دوری از روسیه را در پیش بگیرد.
نظر شما