به گزارش همشهري آنلاين به نقل از سي‌ان‌ان، تلاش چند دهه‌اي دانشمندان براي حل معماي مقاومت جانانه بزرگ‌ترين و در عين حال يكي از دوست‌داشتني‌ترين حيوان‌هاي روي خشكي مقابل سلول‌هاي سرطاني اميد به مبارزه با سرطان را در دل انسان‌ها زنده كرده است. آن هم در شرايطي كه آمار مرگ و مير انساني از سرطان 25 درصد و درست 20 درصد بيش از فيل‌هاست.
بر اساس آنچه پژوهشگران دانشگاه يوتا پس از سال‌ها تحقيق به آن رسيده‌اند، تعداد ژن‌هايي كه در فيل‌ها نسبت به خطر سلول‌هاي سرطاني هشدار مي‌دهند، بسيار بيش از انسان‌هاست. همين هشدارها باعث مي‌شود بدن فيل‌ها با استفاده از دو شيوه به مقابله با سرطان برخيزد؛ ترميم سلول‌هاي آسيب‌ديده يا كشتن و از بين بردن آنها. اين حيوان داراي 38 گونه از يك نوع ژن است كه از ژن سركوبگر غده موسوم به پي53 رمزگشايي مي‌كند.
نكته اينجاست كه در بدن انسان صرفا دو نوع از اين ژن‌ها وجود دارد و همين 36 گونه بيشتر از ژن سركوبگر توضيحي است براي اينكه نشان دهد چرا بدن فيل‌ها تا اين اندازه مقابل سلول‌هاي سرطاني مقاوم است. با هر استدلال منطقي و با توجه به تعداد سلول‌ها، بدن هر فيل مي‌تواند به مقدار بسيار زياد سلول سرطاني توليد كند و در طول تاريخ مي‌بايست گونه اين حيوان تا امروز منقرض و از روي زمين محو مي‌شد.
اما دكتر جاشوا شيفمن از مدرسه پزشكي دانشگاه يوتا بر اين باور است كه توليد انبوه ژن سركوبگر پي53 اسلحه پنهان فيل‌ها براي دوام آوردن مقابل سرطان و ماندن در چرخه طبيعت است. اين استاد پزشكي كودكان و پژوهشگر موسسه سرطان هانتسمن مي‌گويد: «اندازه بدن و طول عمر فيل دو عاملي است كه اين حيوان را مقابل سرطان آسيب‌پذير نشان مي‌دهد اما آنها هم مثل نهنگ‌هاي قطبي كه عمري بيش از دو قرن دارند، به شدت با سرطان مبارزه مي‌كنند.»
دانشمندان با مطالعه بدن حيوان‌هاي بزرگ و شيوه كارگرد سلول‌ها و ملكول‌هاي آنها به اين نتيجه رسيده‌اند كه نوعي «ژن زامبي» در بدن اين جانوران وظيفه مبارزه با سلول‌هاي سرطاني را بر عهده دارد. وقتي DNAها آسيب مي‌بينند، اين ژن‌هاي مهاجم به وجود مي‌آيند تا سلول‌هاي آسيب‌ديده را با بيرحمي تمام از بين ببرند. به اين ترتيب، DNA آسيب‌ديده فرصت نمي‌يابد تغيير شكل بدهد و به تهديد يك سلول سرطاني تبديل شود.
فيل‌ها و حيوان‌هايي شبيه آنها از جمله گاوهاي دريايي نوعي ژن غيرفعال دارند كه نسخه‌اي از ژن‌هاي معمولي و كاركردشان متفاوت با آنهاست. اين ژن‌هاي زامبي يا مهاجم با آسيب ديدن سلول‌ها فعال مي‌شوند و وظيفه‌شان از بين بردن سلول‌هاي آسيب‌ديده است. وينسنت جي. لينچ، زيست‌شناس دانشگاه شيكاگو مي‌گويد: «چند اتفاق بايد با هم بيفتد تا سلول‌ها برابر سرطان مقاومت كنند و ما تازه يك بخش از اين پازل را در فيل‌ها پيدا كرده‌ايم.»
شيوه برخورد ژن‌هاي زامبي با ماجراي جهش سلولي و مقابله با DNAهاي آسيب‌ديده در بدن فيل‌ها اين اميدواري را در دانشمندان به وجود آورده است كه براي مبارزه با سرطان در بدن انسان راهي تازه بيابند. هر چند راهي دراز در پيش است. شايد قدم اول اين باشد كه آنها ژن زامبي بدن فيل را وارد بدن موش آزمايشگاهي كنند كه در مقابل سرطان چندان مقاوم نيست. هر چند تجربه مشابه پيشين نشان داده بود موش‌ها با اين اقدام زودتر به سن بلوغ و پيري مي‌رسند.
ورا گوربونوا، استاد بيولوژي در دانشگاه روچستر كه در پژوهشي جداگانه به موضوع مبارزه با سلول‌هاي سرطاني در بدن انسان‌ها و حيوان‌ها پرداخته است مي‌گويد: «من معتقدم ما بايد تمام اين حيوان‌هاي مقاوم در برابر سرطان را مطالعه و مناسب‌ترين و آسان‌ترين راهكار را براي آزمايش كردن روي انسان انتخاب كنيم.»
نظر شما