گرچه بسیاری از کارشناسان همچنان معتقدند که ضریب نفوذ پدیده اینترنت در میان روستائیان کشورمان پایین است و در مقابل برخی از کشورها ناچیز به‌نظر می‌رسد اما شوق و اشتیاق جوانان روستائی نسبت به این پدیده به ویژه در استان تهران ناظرانی را که از نزدیک با آنها برخورد کرده اند تعجب زده می‌کند.
نزدیک به 3 سال است که اولین مرکز جامع خدمات کاربردی فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی تهران در خردادماه سال 84 در روستای زرکان شهرستان شهریار استان تهران افتتاح شده است؛ مرکزی با هدف بالابردن سطح دانش کامپیوتری اهالی برای توانا شدن مردم در استفاده از کامپیوتر و اینترنت.
بررسی فعالیت وب سایت‌های روستائیان ایرانی به‌خصوص روستاهای اطراف کلانشهر تهران بزرگ نشان می‌دهد که بر خلاف تصور بسیاری آنها به اهمیت رواج این پدیده در فعالیت‌های مربوط به کشاورزی واقف شده اند و بسیاری از عوامل بازدارنده نفوذ آن را کمرنگ‌تر کرده‌اند.
دفاتر ICT از نوع روستایی
کارشناسان معتقدند تا زمانی که استفاده از کامپیوتر در مناطق روستایی رایج نشود نمی‌توان از گرد آوری اطلاعات کشاورزی و روستائی سخن گفت اما برای برطرف کردن چنین مسئله‌ای دو مشکل عمده وجود دارد.
اول اینکه جمعیت کشاورزی ایران از در آمد کمی برخوردار است و تهیه یک دستگاه کامپیوتر برای بسیاری از آنها کار دشورای است.
دوم اینکه جمعیت روستایی و کشاورزی کمترین آگاهی را در مورد ICT دارند بنابر این قراردادن آنها جزء جامعه اطلاعاتی کار بعیدی به‌نظر می‌رسد.
اما نادیده گرفتن این نیاز باعث می‌شود که بخش عظیمی از سرمایه انسانی کشور نسبت به مفهوم دولت الکترونیکی و کاربردهای آن ناآشنا بمانند.
وزارت فناوری و ارتباطات کره‌جنوبی راه حل اساسی و تجربه شده‌ای را جلو پای ما گذاشته است. آنها با اهدای کامپیوترهای دست دوم مؤسسات دولتی و خصوصی به مناطق دور افتاده روستایی این مشکل را به سرعت حل کرده‌اند.
افتتاح یک مرکز کافی نت در هر روستا راه حل دیگری است که چاره‌ای جز تجربه کردنش نداریم. راه حلی که بنا به گفته معاون گسترش IT شرکت فناوری در برنامه چهارم توسعه پیش بینی شده است و مطابق این برنامه باید سالانه دو هزار دفتر ICT روستایی تجهیز شود.
تاکنون نزدیک به هزار و هفتصد دفتر به‌طور کامل راه اندازی شده و آماده خدمات رسانی هستند. هدف از ایجاد این دفاتر گسترش اینترنت و ارائه خدمات سازمان‌های دولتی در روستاهاست. این کار باعث می‌شود روستائیان خدمات مورد نیاز خودشان را از طریق شبکه اینترنت دریافت کنند.
معاون گسترش IT شرکت فناوری اطلاعات در این زمینه می‌گوید: «برای رسیدن به اهداف خود به بستر الکترونیکی، فیزیکی و مالی نیاز داشتیمپ، به همین دلیل است که در دفاتر ICT روستایی، اینترنت، پست و پست بانک حضور دارند تا بتوانند فضای تبادل الکترونیکی، فیزیکی و مالی را فراهم کنند و هرسه این عوامل زمانی کامل خواهد شد که بستر فناوری اطلاعات روی آنها قرار گیرد.»
درصورتی که این بستر فراهم شود دیگر روستائیان برای دریافت خدمات نیازی به مراجعه به شهر را ندارند. در این میان 4 وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی و وزارت کشور با استقبال از اجرای این برنامه قرار است خدمات خود را از این طریق ارائه کنند.
از سوی دیگرتوزیع کامپیوتر و اتصال به شبکه اینترنت در مدارس ابتدایی و راهنمایی روستاها سبب خواهد شد که روستاها با پذیرش علمی بالاتر زودتر به فواید دانش جدید دسترسی پیدا کنند و به این ترتیب ICT در روستاها فراگیر خواهد شد.
استان تهران، اولین اولویت برنامه‌ریزان
ظاهراً هر چه روستاها به شهرها نزدیکتر باشند امکان استفاده از این شرایط بیشتر فراهم می‌شود. همکاری اهالی روستا به‌خصوص تحصیل کردگان در فراهم کردن این امکانات بسیار کمک کننده است و شاید به همین دلایل روستاهای استان تهران دراین برنامه در اولویت قرار گرفته‌اند.
محمد رضا شهباز، معاون نگهداری و پشتیبانی فنی اداره کل مخابرات شهرستان‌های استان تهران از مجهز شدن 193روستای محدوده شهرستان‌های استان تهران خبر می‌دهد و می‌گوید: 464 روستا در تعهد شرکت مخابرات برای اتصال به ICT قراردارند و160 دفتر دیگر نیز به بهره برداری رسیده و آماده ارائه کلیه خدمات اینترنت، پست و پست بانک است.
به گفته وی در مرحله 2 اجرای این طرح، 110 روستای دیگر نیز تا پایان بهمن ماه سال‌جاری به دفاتر ICT روستائی تجهیز می‌شوند.
این در شرایطی است که مشفقی مجری طرح ICT، معتقد است که با ایجاد پیشخوان دولت در این دفاتر، دسترسی روستائیان به بسیاری از خدمات دولتی که به صورت On line از طریق اینترنت عرضه می‌شود فراهم می‌شود و علاوه بر مراکز وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری سایر سازمان‌های فعال در روستاها می‌توانند از طریق این دفاتر خدمات خود را به روز به‌روستائیان ارائه کنند.
مشفقی در مورد دسته بندی‌های انواع خدمات در پیشخوان دولت می‌گوید: برای اینکه تمامی نیازهای هر فرد بدون مراجعه حضوری به مرکز یا دفاتر سازمان‌ها و نهادهای دولتی برآورده شود باید تمام یا حداقل بخشی از خدمات به صورت بر خط و از طریق وب سایت این سازمان‌ها ارائه شود به همین دلیل ابتدا باید کلیه خدمات مثل خدمات شهروندی، تجارت و کسب و کار، آموزشی و دولتی در این وب سایت‌ها در قالب پیشخوان دولت دسته‌بندی شود و ارائه این خدمات باید به صورت یکپارچه و نظام‌مند در قالب یک پورتال انجام شود.
اینها در شرایطی است که شرکت مخابرات استان تهران با ارائه نرم افزار جدید و منحصر به فرد قادر است کلیه امور پشتیبانی دفتار ICT روستایی را با ایجاد مرکز OMC به صورت بر خط (On line) و 24 ساعته و از راه دور انجام دهد و برتمام امور محوله پیمانکاران نظارت کند.
مشفقی مدیر کل رایانه مخابرات استان تهران و مجری طرح و دفاتر ICT روستایی استان تهران معتقد است که دفاتر ارتباطات وفناوری اطلاعات روستایی قابلیت ارائه خدمات مختلفی شامل ارائه کلی خدمات تلفنی خدمات پستی رایج و نمابر و خدمات تجارت الکترونیک و خدمات پست بانکی شامل قبول پرداخت حوالجات، دریافت و پرداخت قبوض آب، برق، تلفن و...، همچنین افتتاح و عملیات سپرده قرض الحسنه و سرمایه‌گذاری کوتاه مدت، دریافت و پرداخت وجوه به نمایندگی از طرف دستگاه‌های دولتی و سازمان‌ها را به روستائیان دارد.
به هر حال این دفاتر با ایجاد حداقل یک نقطه دسترسی برای هر یک از روستاهای مورد نظر ارتباط روستاها را با شبکه اینترنت فراهم می‌کند. ایجاد دفاتر ICT قادر است از بحران و مسئله بزرگ اجتماعی ایران یعنی مهاجرت روستائیان به شهرها جلوگیری کند.
با وجود یک دستگاه کامپیوتر در خانه‌های ساده روستائیان و امکان برقراری ارتباط با هرکجای این دنیا نیاز به تغییر مکان برای دسترسی به امکانات از میان خواهد رفت و در این صورت هر روستایی جایگاه خود را با شهرهای پر از دود و دم و پر دردسر عوض نخواهد کرد.
