در این نشست که جمعی از مدیران شهرداری و استادان دانشگاه حضور داشتند راهکارهای کاهش معضل ترافیک در ماه مهر و دیگر مسائل مرتبط با حوزه حمل و نقل بررسی و تبیین شد.
مهرداد تقی‌زاده، مشاور عالی شهرداری تهران در امور ترافیک با اشاره به اینکه در سال 1384 برای اولین بار «هرم مدیریت ترافیک تهران» به صورت مدون تهیه شده است، گفت: «این هرم حاوی 40 مورد از راهکارهای ترافیک شهر تهران است که پس از مطالعه و مذاکره با صاحب‌نظران و کارشناسان دوره‌های قبل و فعلی شهرداری و با استفاده از نظرات کارشناسان خارجی به عنوان راهکارهای اصلی مدیریت ترافیک تهران شناخته و تهیه شده است. بر مبنای این هرم ادعا می‌شد که ظرف مدت 5 سال مشکل ترافیک تهران حل شود اما اجرایی شدن راهکارهای این هرم وابسته به وجود مدیریت واحد ترافیک است.»
تقی‌زاده افزود: «طی سال‌های گذشته، مقاله‌ها، نوشتارها و گزارش‌ها با این مضمون تدوین شده بود که «مشکل ترافیک تهران حل شدنی نیست و در چند سال آینده تهران به صورت پارکینگ بزرگی نمایان می‌شود». شرکت‌های خارجی که در افقی 20 ساله مسئله ترافیک را بررسی می‌کردند نیز عقیده داشتند: «ترافیک هر سال نسبت به سال قبل وضعیت نامناسب‌تری می‌یابد»، اما به‌رغم همه این گمانه‌زنی‌ها و ارائه اعداد و ارقام بی‌شمار باید گفت «ترافیک تهران حل شدنی است.»
وی با اشاره به اینکه برای حل یک مسئله در شهر باید راهکارهای آن را از قبل اندیشید؛ رویکرد شهرداری به مشکل ترافیک در مهر ماه را در مطالعاتی که از اواخر سال گذشته تا به امروز انجام شده است ارزیابی کرد و گفت: «توسعه خطوط ویژه، محدودیت تردد خودروهای تک‌سرنشین، تشدید اعمال مجازات متخلفین و تغییر ساعات شروع فعالیت بانک‌ها، از مواردی به‌شمار می‌آیند که برای حل مشکل ترافیک از نیمه دوم سال تا ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال بعد باید به‌کار گرفته شوند.»
تقی‌زاده با اشاره به فرهنگ‌سازی در زمینه حمل و نقل عمومی به احداث خطوط ویژه اتوبوس اشاره کرد و افزود: «خطوط ویژه اتوبوس یکی از راهکارهای کاهش ترافیک و ترغیب مردم برای استفاده از حمل و نقل عمومی است. زیرا این طرح، از طرح‌های کوتاه‌مدت و کم‌هزینه‌ای است که دستیابی به نتیجه را برای مدیران شهری سهل و در فاصله زمانی کمی فراهم می‌کند.»
وی با ارائه اعداد و ارقام، به اهمیت این موضوع از زاویه‌ای دیگر اشاره کرد و افزود: «شبکه خطوط ویژه اتوبوسرانی در حال حاضر 73 کیلومتر با توانایی جابه‌جایی 200هزار مسافر در روز است که اگر این رقم با احتساب داشتن 133 کیلومتر خطوط ویژه و اضافه شدن 200 ناوگان حمل و نقل در نظر گرفته شود روزانه می‌توان سه میلیون نفر را از طریق این خطوط جابه‌جا کرد.
وی با اشاره به نبود فرهنگ‌سازی در این زمینه گفت: «اجرای این پروژه بدون هماهنگی نیروها و امکانات لازم قابل اجرا نخواهد بود، زیرا اگر خطوط ویژه ایجاد شوند، ولی نیروی کنترلی برای هدایت و نظارت بر آن نباشد، اجرای این طرح با مشکل مواجه خواهد شد و راه‌حل‌های دیگر همانند داروهای تسکین‌دهنده هستند که اثرات آنها بسیار زودگذر خواهد بود.»
هدایت ذکایی آشتیانی، استاد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به متفاوت بودن مشکل ترافیک تهران با مشکلات دیگری که مدیریت شهری با آن مواجه و دست به گریبان است؛ نبود مدیریت واحد در امر ترافیک را یکی از بزرگترین مسائل شهری پیش‌رو دانست و افزود: «باید توجه کرد که چرا مسئله ترافیک، به صورت یک مشکل بزرگ هر روز و هر سال راه‌حل‌ها و بحث‌ها و موضوعات جدیدی را می‌طلبد و پس از صرف این مقدار هزینه تغییری نیز نمی‌یابد.»
به اعتقاد وی« مدیریت شهری، با سلایق، کار و فرهنگ میلیون‌ها شهروندی روبه‌روست که تمامی شاخصه‌های این افراد با هم متفاوت است. از سوی دیگر هزاران مسئول و مدیر سرمنشأ این مشکل به‌شمار می‌آیند که هریک برای بحران ترافیک تصمیم‌های متناقضی می‌گیرند. این تصمیم‌ها در حالی اتخاذ می‌شود که در کشور هنوز فرهنگ ترافیک وجود ندارد.»
وی افزود: «تصمیم‌گیری‌ها برای موضوع حمل و نقل شهر تهران باید هدفمند باشد و موضوعاتی چون کاهش مصرف سوخت، کاهش هزینه و نظایر اینها را دربرگرفته و از دیگر سو در مطالعات و اجرای کلیه طرح‌ها باید اولویت آنها به دقت بررسی شوند.»
وی با اشاره به آمارهای مطالعاتی تهیه شده در سال 1375، حل ترافیک تهران را نیازمند هماهنگی تمامی دستگاههای ذی‌ربط و انتخاب راهکارهای درست دانست و افزود: «شهروندان و مدیران از بی‌نظمی در حال تردد رنج می‌برند. بی‌نظمی که به شکل عبور خودروهای شخصی از خطوط ویژه، دور برگردان‌ها و بی‌نظمی حاصل از تعبیه آنها در شهر ظاهر می‌شود.»
ذکایی آشتیانی با اشاره به اهمیت حل مشکل ترافیک و اختصاص بودجه برای حل این مسئله گفت: «باید به تحقیقات در زمینه حمل و نقل اهمیت داد و از سوی دیگر باید برای فرهنگ‌سازی جهت استفاده مردم از حمل و نقل عمومی هزینه کرد.»
وی با اشاره به آغاز سال تحصیلی جدید ، وضعیت نامناسب ناوگان حمل و نقل دانش‌آموزان را در مدارس مورد نقد قرار داد و افزود: «تحقیقات و پژوهش بسیار کمی برای بررسی وضعیت ترافیکی در نیمه دوم سال و آغاز سال تحصیلی صورت گرفته است که می‌توان با هماهنگی بین وزارت آموزش و پرورش و نهادهای مسئول دیگر، ضوابطی برای کمک به حل مشکل ترافیک اتخاذ نمود.
وی افزود: «به نظر می‌رسد، این تصور که می‌توان با ارائه یک راه‌حل، به‌کارگیری یک گروه یا صرف مبالغ ناچیزی این مشکل را برطرف کرد، سرانجامی نخواهد داشت.»
محمد رئوفی مدیرعامل «شرکت مهندسان مشاور حرکت پایدار» با اشاره به اینکه ترافیک مشکل حادی است و اقتصاد و معیشت شهروندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گفت: «روزانه به جمعیت شهر تهران و تعداد خودروهای آن تعداد قابل توجهی اضافه می‌شود؛ شهرداری و مدیریت شهری باید پاسخگوی نبود سیاست‌های کلانی باشند که تبعات آن این‌گونه در شهر نمایان می‌شود.»
وی با اشاره به ایمن نبودن سرویس مدارس و هزینه‌های چند میلیارد تومانی والدین دانش‌آموزان و عدم دریافت خدمات مناسب برای حمل و نقل دانش‌آموزان، دخالت سیستم حمل و نقل عمومی را با همکاری شهرداری و راهنمایی و رانندگی در ایجاد یک شبکه حمل و نقل دانشآموزی خواستار شد و افزود: «با ایجاد یک شبکه حمل و نقل دانشآموزی می‌توان اعتماد خانواده‌ها به شهرداری، پلیس و مدرسه را افزایش داد و در عین حال به کم شدن هزینه‌های خانواده‌ها نیز کمک کرد.»
حسین شهیدزاده، دبیر اجرایی ستاد مهر نیز با اشاره به اولویت‌بندی برنامه‌های تمامی شهرداران تهران در چند سال اخیر بر موضوع ترافیک، فقدان اطلاع‌رسانی از فعالیت‌ها و پژوهش‌های انجام شده را از عواملی دانست که شائبه و ذهنیت‌های فقدان کار متداوم در حوزه ترافیک را در بین مردم شکل داده است.
وی در همین راستا گفت: «شاه‌بیت راه‌حل‌های ترافیک، حمل و نقل عمومی در تهران است.»
وی با اشاره به آغاز کار «ستاد مهر» از سال 1376 و ادامه فعالیت این ستاد در حوزه معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، حل بحران ترافیک را توسط یک نهاد یا سازمان، کاری غیرممکن دانست و افزود: «مسئله ترافیک چند بعدی است و حل آن توسط یک ارگان، شرکت یا سازمان بسیار هزینه‌بر و مشکل است. از سوی دیگر سازمان یا نهادی نیز به صورت مدیر واحد متولی این امر نیست.»
شهیدزاده با اشاره به هماهنگی نیروی انتظامی، اتوبوسرانی، معاونت‌های خدمات شهری، آموزش و پرورش، مترو، مرکز اورژانس و سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران به منظور کاهش ترافیک در آغاز سال تحصیلی، یکی از مهم‌ترین راهکارهای حل ترافیک را سهیم کردن حمل و نقل عمومی و به طور مشخص اتوبوسرانی تهران به منظور جابه‌جایی دانش‌آموزان عنوان کرد و افزود: «سرویس مدارس تنها به اتکای اینکه با مدیر مدرسه هماهنگ شده‌اند برای جابجایی دانش‌آموزان از مدرسه به منزل و بالعکس مورد استفاده قرار می‌گیرند. این در حالی است که به مسائلی همانند ایمنی اتومبیل به لحاظ فنی و صلاحیت رانندگان توجه نمی‌شود. از دیگر سو هیچ قانونی نیز برای تعیین یک ارگان تصمیم‌گیرنده برای حل این مشکل مشخص نشده است.»
دبیر ستاد مهر افزود: «امسال با هماهنگی که بین دیگر مسئولین شده است و براساس پیشنهاد تاکسیرانی به وزارت آموزش و پرورش مبنی بر هماهنگی و انعقاد قرارداد راننده‌های تاکسی با آموزش و پرورش و نظارت تاکسیرانی بر این امر و در اختیار قرار دادن احتمالی اتوبوس‌های جدید از سوی اتوبوسرانی به مدارس انتظار می‌رود، مشکل ترافیک تهران تا حدودی رفع شود.»
وی با اشاره به پیشنهاد اتوبوسرانی مبنی بر جابجایی دانش‌آموزان، کارمندان آموزش و پرورش و معلمان ابراز امیدواری کرد، 30درصد ترافیک بوجود آمده بر اثر سفرهای آموزشی با اجرای این طرح کاهش یابد.
از دیگر طرح‌های این ستاد، تشکیل ستاد بازگشایی مدارس، جلوگیری از کلیه حفاری‌های در دست انجام از 15 شهریور در سطح شهر، شناسایی معابری به عنوان گذرگاه‌های جایگزین، شناسایی معابری که حمل و نقل عمومی در آن فعال نیست، رفع نقص تابلوهای ترافیکی و تشکیل ستاد مرکزی از اول مهر ماه است.
شهیدزاده با اشاره به موارد فوق، همکاری نیروی انتظامی و تشدید مجازات‌های قانونی را نیز در برخورد با متخلفان رانندگی خواستار شد.
