مراسم و تشریفات خاکسپاری اموات در آلمان

دويچه وله نگاهی به آداب و رسوم دیرپا و گرایش‌های جدید در زمینه مراسم خاكسپاري اموات در آلمان به شرح زير دارد:

• زندگی ابدی نیست

براساس آمار دولتی، در سال ۲۰۱۶، ۹۱۱ هزار نفر در آلمان درگذشتند. خاکسپاری درگذشتگان در گورستان‌ها در سراسر آلمان اجباری است و با این حال، شیوه‌های خاکسپاری در حال تغییر است. در گورستان‌ها اغلب قطعات بین گورها مناطق بزرگی پوشیده از چمن هستند.

• خاکسپاری کمتر، مرده سوزی بیشتر

با قیمت فزاینده خاکسپاری و کاهش علاقه به هزینه کردن و داشتن قطعات خانوادگی، آلمانی‌ها، به‌ویژه در شهرها، بیش از پیش خود را با گزینه ارزان‌تری وفق می‌دهند: سوزاندن جسد. اما در آلمان حتی برای سوزاندن مرده داشتن تابوت الزامی است. به طور عمومی، خاکستر جنازه را نمی‌توانید به سادگی بر خاک حیاط خانه خود بپاشید. خاکسترها باید در گلدانی ویژه مهر و موم و در گورستان‌ها یا جنگل‌های مشخصی به خاک سپرده شوند.

• انتخاب آخر عمری

گلدان‌ها یا خاکستردان‌هایی دردار، اما همچنان تزیینی، از جنس سرامیک، آهن، چوب یا مواد تجزیه شدنی در طبیعت، باقی‌مانده جنازه نیمی از مردگان آلمان را در خود جای داده‌اند. در سال ۲۰۱۵، برمن، کوچک‌ترین ایالت آلمان، قوانین الزام ‌آور برای خاک کردن خاکستر مردگان در گورستان را لغو کرد و سرآغازی شد برای اینکه بتوان خاکستر عزیز از دست رفته را در حیاط خانه خود خاک کرد یا آن را حتی بر روی خاک حیاط خود پاشید.

• بازگشت به ریشه‌ها

چند سانتی‌متر عمیق‌تر: آلمان‌ها همچنین جنازه مردگان یا خاکستر آنها را در کنار ریشه یک درخت در مناطقی مشخص از جنگل‌هایی به خاک می‌سپارند که به این کار اختصاص یافته‌اند. برای چنین مزارهایی نیازی به مراقبت‌های شخصی نیست و کسی اجازه ندارد در پای درخت گل یا شمع بگذارد. فقط طبیعت محض، سکوت و آرامش در تمام مدت سال.

• تابوت‌های دست‌ساز

این ایده خیلی در آلمان نگرفته، اما برخی از مراکز تدفین، کارگاه‌های ساخت تابوت ارایه می‌کنند؛ مثل لیدیا رودر، رییس یک مرکز خدمات‌رسانی به بیماران غیرقابل علاج، و دستیارش آنا آدام. چهار متر مربع چوب بگیرید و یک تابوت دست‌ساز درست کنید. این تابوت چند ۱۰۰ یورو بیشتر خرج ندارد و ارزان‌تر از تابوت‌هایی است که باید خرید و قیمت‌شان از هزار یورو شروع می‌شود. این کار حتی می‌تواند تجربه‌ای درمانگر هم باشد.

• آخرین دیدار و وداع

آخرین دیدار یا وداع خصوصی یا عمومی با درگذشته در یک تابوت باز یا بسته قبل از خاکسپاری او، در بسیاری از کشورها رایج است. مراکز تدفین در آلمان، این مراسم را ارایه می‌کنند، اما چنین کاری در این کشور چندان شایع نیست؛ همین‌طور مومیایی کردن جنازه. به‌علاوه اصطلاح "دیدار عمومی" (public viewing) در آلمان معنای کاملا متفاوتی دارد و یعنی تماشای رویدادهای ورزشی بر پرده بزرگ در یک مکان عمومی به همراه دیگران.

• تسلیت و همدردی

افراد یا مراکز تدفین می‌توانند تمبرهای پست مخصوصی را برای نامه‌های تسلیت خود از پست آلمان بخرند. نامه‌ها می‌توانند به جای آگهی‌های تسلیت در روزنامه‌ها فرستاده شوند. در هر حال، زمان و مکان مراسم خاکسپاری و یادبود به اطلاع دیگران رسانده می‌شود. به مردم همچنین گفته می‌شود که می‌توانند دسته گل یا تاج گل بیاورند یا بازماندگان ترجیح می‌دهند پول آن برای امور خیریه هزینه شود.

• سوگواری، معاشرت و غذا خوردن

بعد از مراسم خاکسپاری یا یادبود، عزاداران، اعضای خانواده و دوستان نزدیک که معمولا باید حتما دعوت شده باشند، در رستورانی در همان نزدیکی جمع می‌شوند تا ضمن معاشرت، غذایی بخورند و یاد درگذشته را گرامی بدارند. یک غذای سنتی که معنای لغوی آن "سور اجساد" است، شامل قهوه، چند پیاله سوپ مقوی، ساندویچ و معمولا چند نوع کیک است.

• آموختن یک حرفه

در سال ۲۰۰۵ آلمان یک مرکز فدرال برای آموزش مدیران آینده مراکز تدفین در شهر مونراشتات ایالت بایرن تاسیس کرد. کارآموزان سه سال دوره نظری و عملی برای آگاهی از زیر و بم این حرفه را می‌گذرانند: از جمله اینکه چگونه به خانواده‌ها مشاوره بدهند، برنامه مراسم را بریزند و جسد را برای خاکسپاری آماده کنند. کارآموزان بسیاری از نقاطی دور مثل روسیه و حتی چین در کلاس‌های پیشرفته این آکادمی شرکت می‌کنند.

• ابعاد آموزشی خاکسپاری

سرپرستان آینده مراکز تدفین می‌آموزند که چگونه با ماشین‌های مخصوص قبر بکنند، طوری که دیواره‌های قبر فرو نریزند یا سنگ قبر فرو ننشیند. آنها همچنین می‌آموزند که گلدان‌های حاوی خاکستر را چگونه به خاک بسپارند. این دوره‌ها در یک گورستان برگزار می‌شود که با اهداف صرفا آموزشی در سال ۱۹۹۴ در نزدیکی مرکز مونراشتات برپا شده است. این گورستان را اتحادیه مدیران مراکز تدفین ایالت بایرن ساخته است.

• موزه مرگ

آلمان موزه‌ای دارد که به تمامی به مرگ با تمامی چهر‌ه‌هایش اختصاص دارد: موزه فرهنگ مقبره در کاسل. در این موزه، تابوت‌ها، نعش‌کش‌ها، هنر و محصولات سنتی و مدرن مرتبط با مرگ در طول قرون و اعصار به نمایش گذاشته شده است. به قول مسئولان موزه، بازدید از این موزه منحصربه‌فرد که در سال ۱۹۹۲ افتتاح شده، به تمامی در باره زندگی است. عکس بالا یک کالسکه ۱۸۸۰ و یک ماشین نعش‌کش ۱۹۷۸ را در این موزه نشان می‌دهد.