به گزارش ایسنا، با وجود اشاره برنامه توسعه پایدار به کوه‌ها، این مناطق مهم اغلب فراموش می‌شوند اما با در نظر گرفتن نقش حیاتی آنها در فراهم آوردن محصولات و خدمات کلیدی اکوسیستم‌ها برای سیاره و نیز آسیب‌پذیری‌شان نسبت به مواجه با تغییرات اقلیمی باید توجه خود را در مورد کوه‌ها افزایش دهیم.
حدود یک میلیارد نفر در جهان در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند و بیش از نیمی از جمعیت انسانی برای آب، غذا و انرژی پاک به کوه‌ها وابسته‌اند. با این حال کوه‌ها تحت تهدید تغییرات اقلیمی، تخریب زمین، بهره‌برداری بیش از حد و بلایای طبیعی بوده و پیامدهای بالقوه گسترده و ویرانگری برای مناطق کوهستانی و سایر نقاط جهان در پیش است.
کوه‌ها شاخص‌های اولیه تغییرات اقلیمی هستند و با تداوم افزایش گرمای جهانی، ساکنان مناطق کوهستانی که از گرسنه‌ترین و فقیرترین مردم جهان به شمار می‌روند با مشکلات بیشتری برای ادامه زندگی مواجه می‌شوند.
افزایش درجه حرارت همچنین به این معناست که یخچال‌های کوهستانی به میزانی بی‌سابقه در حال ذوب شدن هستند که این امر منابع آب شیرین دامنه کوه‌ها را برای میلیون‌ها نفر تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر چه جوامع کوهستانی طی نسل‌های مختلف دانش و استراتژی‌های غنی در مورد چگونگی تطبیق‌پذیری با آسیب‌پذیری اقلیمی کسب کرده‌اند.
تغییرات اقلیمی، تغییرپذیری آب و هوایی و بلایای ناشی از آب و هوا به همراه حاشیه‌سازی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، آسیب‌پذیری ساکنان کوهستان‌ها را نسبت به کمبود غذا و فقر شدید افزایش می‌دهد. در حال حاضر یک سوم افراد در کشورهای در حال توسعه نسبت به ناامنی غذایی آسیب‌پذیر برآورد شده‌اند.
با افزایش آسیب‌پذیری جوامع کوهستانی، مهاجرت چه به خارج از کشور و چه به مراکز شهری افزایش می‌یابد. افرادی که در نقاط کوهستانی باقی می‌مانند اغلب زنانی هستند که برای مدیریت مزارع ولی با دسترسی کم به اعتبار، آموزش و حقوق پایینِ تصدیِ زمین‌ها در این مناطق می‌مانند.
مهاجرت از مناطق کوهستانی همچنین منجر به از دست رفتن غیرقابل تخمینِ شرایط تامین خدمات اکوسیستم و حفظ فرهنگ و تنوع زیستی آن می‌شود. سرمایه‌گذاری و سیاست‌ها می‌توانند شرایط سخت زندگی جوامع کوهستانی را تسکین دهند و روند خروج و مهاجرت از مناطق کوهستانی را برعکس کنند.
بنابر گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان ملل متحد، شعار "روز جهانی کوهستان" در سال جاری میلادی (۲۰۱۸) "کوهستان‌ها اهمیت دارند" انتخاب شده است. با توجه به این شعار:
کوهستان‌ها برای آب اهمیت دارند چرا که "برج‌های آبی" جهان محسوب می‌شوند و بین ۶۰ تا ۸۰ درصد از منابع آب شیرین سیاره ما را تامین می‌کنند. با این حال تمامی شواهد موجود حاکی از آن است که یخچال‌های تمامی کوهستان‌های سراسر جهان به دلیل تغییرات اقلیمی در حال ذوب و ناپدید شدن هستند. در طول دهه‌های اخیر دست کم ۶۰۰ یخچال طبیعی به طور کامل از بین رفته‌اند که تامین آب میلیاردها ساکن مناطق کوهستانی را با مشکل مواجه کرده است.
حفاظت از کوهستان‌ها برای کاهش بلایای طبیعی اهمیت دارند چرا که تغییرات آب و هوایی منجر به ایجاد بلایای طبیعی می‌شوند. بهمن‌ها، سیل‌ها و رانش‌های زمین به سمت مناطق پست‌تر حرکت کرده و باعث از بین رفتن جنگل‌ها، سیل‌زدگی جوامع و جمعیت‌ها می‌شوند.
کوهستان‌ها برای گردشگری اهمیت دارند چرا که مقاصد کوهستانی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از گردشگران جهان را به خود جذب کرده و برای تنوع فرهنگی، دانش و میراث مهم هستند. با وجود این که گردشگری کوهستانی پتانسیل توسعه و رشد اقتصادی در مناطق دور افتاده و منزوی را دارد، هنوز هم جوامع کوهستانی بسیاری از این موضوع بی‌نفع مانده و در فقر زندگی می‌کنند.
کوهستان‌ها برای غذا اهمیت دارند چرا که مراکزی مهم برای تنوع کشاورزی و محل تولید بسیاری از غذاها از جمله برنج، سیب‌زمینی، کینوآ، گوجه فرنگی و جو هستند. با این حال با تاثیر تغییرات اقلیمی بر کشاورزی کوهستان‌ها، این مناطق محل زندگی گرسنه‌ترین مردم جهان با بیشترین میزان کمبود غذا و سوء تغذیه هستند.
کوهستان‌ها برای جوانان اهمیت دارند چرا که با وجود چشم‌اندازهای زیبا، زندگی در کوهستان‌ها به خصوص برای جوانان روستایی می‌تواند دشوار باشد. جوانان با ترک روستاهای کوهستانی در جست و جوی شغل باعث فقدان جمعیت جوان و افزایش کمبود کارگر در این مناطق شده‌اند. مهاجرت از مناطق کوهستانی منجر به افزایش کشاورزی‌های متروکه، فرسایش زمین‌ها و آتش‌سوزی‌های مکرر جنگل‌ها شده است. در سطح جامعه نیز ارزش‌های فرهنگی و سنت‌های باستانی در حال از بین رفتن هستند.
کوهستان‌ها برای مردم بومی اهمیت دارند چرا که بسیاری از مناطق کوهستانی محل زندگی جوامعه بومی باستانی هستند که دانش، سنت‌ها و زبان‌هایی گران‌بها داشته و آن را حفظ می‌کنند. ساکنان کوهستان‌ها سیستم‌های استفاده از زمین‌ها را به طوری برجسته توسعه داده و دانش و استراتژی‌های ارزشمند برای چگونگی تطبیق با تغییرات آب و هوایی دارند که طی نسل‌ها به دست آمده است.
کوهستان‌ها برای تنوع زیستی اهمیت دارند چرا که نیمی از نقاط برجسته تنوع زیستی در کوهستان‌ها تجمع یافته و کوهستان‌ها تقریبا یک چهارم از تنوع زیستی زمینی را در بر می‌گیرند. کوهستان‌ها محل زندگی گونه‌های نادری از جمله گوریل‌ها، پلنگ برفی و گونه‌ای بز کوهی و همچنین گیاهان برجسته و زیبایی همچون ثعلبیان و لبلیا هستند.
نظر شما