دنیا در دوران پس از جنگ سرد، به‌ویژه از اوایل قرن بیست‌ویکم، با شرایط جدیدی روبه‌رو شده که آثار و نتایج آن با قرون گذشته ناهمسانی‌هایی اساسی دارد. در دوران جنگ سرد مسائل بین‌المللی به‌طور عمده از رقابت و رویارویی تسلیحاتی و احتمال درگیری‌های نظامی بین کشورها، به‌ویژه ابرقدرت‌ها، سرچشمه می‌گرفت و حملات تروریستی نیز روش‌های سنّتی و تکراری و آثاری محدود داشت. اما در شرایط جدید جهانی، رویدادهایی چون به کار بُردن گاز سمّی - که فرقهٔ «حقیقت والا» در ژاپن مسئول آن بود - و هواپیمایی که به‌مثابه موشک هدایت‌شونده، در رویداد ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا به کار رفت و موارد متعدّد دیگر چون تلاش القاعده برای دستیابی به مواد رادیواکتیو، بهره‌گیری وسیع از فضای مجازی، پولشویی و قاچاق مواد مخدّر، جهانیان را با تهدیدهای بزرگی روبه‌رو ساخته است که برخی از پژوهشگران آن را «جنگ جهانی زیرزمینی» نام نهاده‌اند.
در این جنگ مرکز فرماندهی قابل‌شناسایی نیست اما آثار منفی اقدامات آن بسیار سنگین و گسترده است. در آیندهٔ نزدیک تروریسم با به‌کارگیری فنّاوری‌های جدید، ازجمله ماهواره، فضای مجازی و ...، به‌طور بی‌سابقه‌ای امنیّت بشریّت را در معرض تهدید قرار خواهد داد ...
در قرن حاضر، «جهانی‌شدن» به عنوان یک عامل اصلی توسعهٔ جوامع در سراسر جهان مطرح است. وابستگی متقابل کشورها به‌طور مداوم رو به گسترش دارد و همگان در هر لحظه در معرض آثار مخرّب خرابکاری‌های کشوری، منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گرفته‌اند که یکی از آن‌ها حرکت‌های تروریستی در شکل‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و عقیدتی است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که شمار لپ‌تاپ‌ها و آی‌پدهایی که اکنون در اختیار تروریست‌ها قرار دارد برابر با تمام لپ‌تاپ‌ها و آی‌پدهای ارتش آمریکا در اوایل قرن بیست‌ویک است. آن‌ها می‌توانند با استفاده از این لوازم، علاوه بر دسترسی به اخبار و اطلاعات محرمانه در سراسر جهان، به فنون ساخت بسیاری از انواع جنگ‌افزارهای جدید نیز دست یابند. از سوی دیگر زیان وارد شده از سوی هکرها به اقتصاد جهانی، سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. برای مثال، یکی از مقامات عالی‌رتبهٔ سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در این باره گفته است هرگاه یک میلیارد دلار با ۲۰ نفر هکر متخصّص در اختیار داشته باشد می‌تواند آمریکا را فلج سازد.
بر اساس آمار به‌دست‌آمده پس از رویداد ۱۱ سپتامبر، تنها در فاصلهٔ سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳، فراتر از ۳۰۰۰ نفر از اعضای القاعده در بیش از ۱۰۰ کشور جهان شناسایی شدند، در حساب‌های بانکی آن‌ها فراتر از ۲۲۱ میلیون دلار موجودی کشف شد و افزون بر ۲۵۰ سازمان و گروه تروریستی ردیابی شدند. در سال ۲۰۱۷ شمار اعضای داعش به ۴۰ هزار نفر در بیش از ۱۱۰ کشور جهان رسید.
مجموع این واقعیات نشان می‌دهد که در شرایط جدید جهانی مبارزه با حرکت‌های تروریستی و هوشیاری و آگاهی در این زمینه برای همگان ضرورت اساسی دارد. [برگرفته از مقدمهٔ کتاب]
دکتر محمدجواد امیدوارنیا (متولد ۱۳۲۲) دانش‌آموختهٔ علوم سیاسی در دانشگاه تهران و ملّی (دانشگاه شهید بهشتی) و دکترای چین‌شناسی و مسائل بین‌المللی چین از دانشگاه پکن است. در دههٔ ۱۳۵۰ وارد رستهٔ سیاسی وزارت امور خارجه شد، در ادارهٔ هفتم سیاسی (میز چین) به کار پرداخت و به مأموریت‌های مکرر در سفارت ایران در پکن رفت. پس از انقلاب، سال‌ها در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه (بخش چین) به پژوهش پرداخت. با مراکز مختلف پژوهشی چون مرکز مطالعات استراتژیک و مرکز بررسی‌های استراتژیک همکاری پژوهشی داشته و در مراکز آموزش عالی چون دانشگاه عالی دفاع ملّی و دانشگاه عالی علوم استراتژیک تدریس کرده است.
دکتر امیدوارنیا همچنین معاون و عضو هیئت‌علمی مؤسسهٔ مطالعات بین‌المللی آسیای مرکزی در سمرقند و عضو هیئت‌علمی نشریهٔ مطالعات آسیای مرکزی و ماورای قفقاز (دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی) است. او به عنوان عضو هیئت‌علمی و سخنران در اجلاس‌های مختلف در زمینهٔ مسائل چین و شرق آسیا در ایران، چین، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، فرانسه، یونان، استرالیا، نیوزیلند، ژاپن و ... شرکت داشته است.
نظر شما