در تحقیقات انجام شده در آمریکا، بیشتر این اشخاص میانسالند و بیکاری، مشکلات عدیده جسمی و روانی، کمسوادی، اعتیاد و فقر دلایل اصلی این پدیده معرفی شدهاند.
در 25سال گذشته- در سایه تحولات اقتصادی و اجتماعی اروپا- سیاستهایی در نظر گرفته شده تا بیخانمانی بهعنوان یک پدیده اجتماعی مورد توجه قرار گیرد؛ بنابراین نهادهای بسیاری در این کشورها مسئول رسیدگی به این افرادند.
در ایرلند شمالی طرحی به نام «مردمان حامی» وجود دارد که از طریق یک سازمان به افراد بیخانمان و همینطور به اشخاصی که در معرض این معضل قرار دارند کمک میکند تا بتوانند به طور مستقل به زندگی عادی خود ادامه دهند.
در این طرح، مردم میتوانند به طور دائم، کوتاه مدت یا موردی به بیخانمانها و افراد تحت سرپرستی این سازمان کمک کنند.
افراد بیپناه میتوانند با توجه به وضعیتشان به مدت 6 ماه یا بیشتر در مکانهای در نظر گرفته شده، شب را سپری کنند.
حتی به این قشر از جامعه کمکهزینه اندکی نیز برای خرید خانه پرداخت میشود. در بین شهرهای معروف اروپایی، وضعیت پاریس بحرانیتر از دیگر کلانشهرهاست.
چندی پیش افرادی که خود را «فرزندان دنکیشوت» مینامیدند برای حمایت از افرادی که سرپناهی برای زندگی ندارند، در خیابانهای معروف شهر چادرهایی به رنگ سرخ بنا کردند تا توجه مسئولان را به این معضل جلب کنند.
اما در حال حاضر، نخستوزیر فرانسه ارائه طرح قانونی برای برطرف کردن مشکل بیخانمانها را منتفی دانسته و تحقق آن را به آینده موکول کرده است.
براساس تحقیقات محققان اجتماعی، آمار بیخانمانها در کشور فرانسه 86 هزار و 500نفر برآورد شده است.
در شهر مادرید 10 مکان عمومی و خصوصی برای اسکان بلندمدت این افراد اختصاص یافته است؛ همینطور 2 سرپناه موقتی نیز وجود دارد که هنگام فوریت در اختیار نیازمندان قرار میگیرد.
ارائه خدمات در ماههای سرد سال به طور شبانهروزی انجام میپذیرد و هر فردی بدون در نظر گرفتن شرایط و ویژگیهای خاص میتواند به طور موقت از آنها بهرهمند شود. جالب اینکه در سالهای اخیر بخشی به نام «سازمان ملی حمایت از بیخانمانها» در اتحادیه اروپا شکل گرفته و به طور رسمی مسئله بیخانمانی را تحتنظارت قرار داده است.
این سازمان چندی پیش 2 بیانیه صادر کرد که به موجب آن از متخصصان حوزه سلامت و همینطور سیاستگذاران کشورهای اروپایی خواسته شده تا با تبیین یک چهارچوب بهداشتی- درمانی، نیازهای بیسرپناهان را مرتفع سازند چرا که تحقیقات نشان داده افراد بیخانمان با بیماریهای بسیاری چون آسم، مشکلات قلبی، عوارض پوستی، ایدز، هپاتیت و همینطور وضعیت نامطلوب روانی دست و پنجه نرم میکنند.
ابتلا به چنین بیماریها و مشکلات بیشتر به نحوه زندگی پرخطر آنها باز میگردد.
بیخانمانهای ژاپنی هم چندان از وضعیت خود راضی نیستند.
آنکه هارمن- پژوهشگر آلمانی- معتقد است حدود 25هزار بیسرپناه در سراسر ژاپن زندگی میکنند که شرایط آنها در شهرهای «اوزاکا» و «توکیو» به مراتب سختتر از دیگر شهرهاست.
آوارگان خیابانی شهر اوزاکا همگی در چادرهایی به رنگ آبی کنار خیابانها یا پارک مرکزی شهر زندگی میکنند. «هارمن» این اجتماع را «آبی عمومی» مینامد و در تلاش است تا با انعکاس وضعیت معیشتی آنها توجه مسئولان را جلب کند.
تعداد بیسرپرستان در اواسط دهه 90 میلادی با حداکثر رشد مواجه شده بود. آمارهای جهانی خبر از رشد 52 درصدی میزان بیخانمانها طی یک دهه گذشته میدهد.
تعداد افراد بیسرپناه در سال 2004 در کل اتحادیه اروپا بیش از 3میلیون نفر گزارش شده است. این آمار در کشورهای کانادا 150هزار نفر، آمریکا 3میلیون و470هزار نفر و در استرالیا 99هزار نفر تخمین زده میشود.
این در حالی است که در کشورهای جهان سوم میلیونها کودک در خیابانها به دنیا میآیند، بزرگ میشوند و کار میکنند؛ به طوری که در کشوری مانند هند پدیده بیخانمانی جزئی از فرهنگ محسوب میشود.
دولتها و نهادهای مردمی امیدوارند که با چنین تمهیداتی شمار بیخانمانها در جوامع امروزی روزبهروز کاهش یابد.
این روند تسریع نخواهد شد مگر اینکه هر فرد از جامعه خود را در قبال مشکلات عدیده افراد بیسرپناه مسئول دانسته و درصدد رفع مسائلشان برآید. مادرترزا میگفت: «اگر کاری کنیم، گویی قطرهای را به اقیانوس رساندهایم اما اگر همان کار را هم انجام ندهیم، آن قطره را برای همیشه از دست دادهایم».