فارس با داشتن ۳ ایل بزرگ قشقایی، خمسه و لر (ممسنی و بویراحمد) و ۸طایفه مستقل دیگر که در مجموع بیش از ۲۷ هزار خانوار را شامل می‌شوند، بزرگ‌ترین جامعه عشایری کشور را دارد. قلمرو زیست عشایر استان فارس ۷/۵ میلیون هکتار از زمین‌های واجد علوفه و مراتع است که با پرورش دام سبک و تولید بیش از ۲۰ هزار تن گوشت قرمز و سایر فراورده‌های دامی و لبنی و همچنین، تولید بیش از ۵۷ هزار متر مربع انواع دست‌بافته‌ها در سال سهم عمده‌ای از چرخه اقتصاد استان را بر عهده دارند.
- آماده برای کوچ
مدیر کل امور عشایر فارس با بیان این‌که هر سال در فصل بهار و پاییز شاهد رخداد کوچ هستیم به همشهری می‌گوید: مدیریت کوچ از وظایف اداره کل امور عشایر و کنترل کوچ بر عهده اداره کل منابع طبیعی استان است و بر این اساس، تقویم سالانه کوچ متناسب با رشد علف در مراتع تنظیم می‌شود. «روح‌الله بهرامی» از وضع بارش‌های اخیر ابراز خرسندی می‌کند و می‌افزاید: سال پربارشی را پشت سر گذاشتیم و در فصل کوچ بهاره عشایر مراتع استان سرسبز است.
وی درباره پشتیبانی از کوچندگان اضافه می‌کند: آذوقه انسانی مانند آرد سفید از سوی فروشگاه‌های سیار همزمان با کوچ عشایر تامین شده و علوفه مورد نیاز دام‌ها نیز در اتراقگاه‌ها یا میان‌بندها از سوی تعاونی عشایر قرار داده شده است. بهرامی به اهمیت امکانات آب‌رسانی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: تانکرهایی که به همراه کوچ حرکت می‌کنند آب آشامیدنی افراد و آب مورد نیاز دام را در دسترس عشایر قرار می‌دهند. آب‌انبارها هم در اتراقگاه و میان‌بندهای مسیر کوچ آماده‌سازی شده‌اند.
ایجاد ایل‌راه‌ها و امنیت این مسئول درباره موانع عبور عشایر از ایل‌راه‌ها می‌گوید: ایل‌راه‌ها به دلیل گسترش شهرنشینی، صنایع و باغ‌شهرها به‌ویژه در اطراف کلان‌شهر شیراز مسدود شده‌اند. بهرامی با بیان این‌که هدایت عشایر در ایل‌راه‌ها نیاز به مسیرهای اصلاحی و جایگزین دارد اضافه می‌کند: تعیین مسیرهای جایگزین یکی از مهم‌ترین نیازهای اصلی کوچ به شمار می‌رود و نیاز است برای تغییر و اصلاح ایل‌راه‌ها سایر دستگاه‌ها هم همکاری کنند.
وی ایجاد امنیت را از موضوعات مهم کوچ عشایر برمی‌شمارد و می‌گوید: قبل از کوچ با نیروی انتظامی جلسه‌های مشترک و متعددی برگزار می‌شود تا گروه‌های سیار خود را در مسیر کوچ افزایش دهند. بهرامی از همکاری عشایر برای حفظ امنیت در فصل کوچ به عنوان یک ضرورت یاد می‌کند ومی‌افزاید:پلیس همیار که با همکاری نیروی انتظامی فارس و سپاه عشایری تشکیل شده، از ابتکارهای استان فارس در زمینه کوچ عشایر است. وی با اشاره به ارائه خدمات دام‌پزشکی در روزهای کوچ اضافه می‌کند: این خدمات از سوی اداره کل دام‌پزشکی استان با همکاری شورای عشایری و مراجع ذی‌صلاح ارائه می‌شود تا کوچ مطمئن، ایمن و آرامی را شاهد باشیم.
- خانه‌های بهداشت سیار
مدیر کل امور عشایر فارس در بخش دیگری از سخنان خود از امضای ۲ تفاهم‌نامه مشترک با وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شیراز با هدف اجرای طرح جامع بهداشتی و حمایتی از عشایر استان خبر می‌دهد و می‌گوید: طرح ایجاد خانه‌های بهداشت سیار عشایر برای اولین بار در کشور به صورت پایه در فارس با ۱۸ کانکس اجرا شده است.
بهرامی با بیان این‌که خانه‌های بهداشت سیار بر اساس نیازسنجی در مناطق استقرار و سکونتگاه‌های عشایری به صورت پراکنده جانمایی شده است می‌افزاید: از مزایای این طرح به‌کارگیری بهورزان عشایر است که در مرکز آموزش بهورز اقلید طی یک سال و نیم آموزش‌های لازم را فراگرفته و تخصص‌های مورد نیاز برای ارائه خدمات در این حوزه را کسب کرده‌اند. وی با بیان این‌که خانه‌های بهداشت سیار با ایل حرکت می‌کنند ادامه می‌دهد: بر اساس بررسی‌ها، پژوهش‌ها و مطالعه‌های اداره‌کل امور عشایر فارس و دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشخص شد ۸۵ درصد سکونتگاه‌های عشایری خارج از محدوده قانونی خدمات‌رسانی خانه‌های بهداشت روستایی قرار دارند.
بهرامی با یادآوری این‌که خانه‌های بهداشت روستایی به عنوان آخرین حلقه خدمات‌رسانی وزارت بهداشت و درمان شناخته می‌شدند اضافه می‌کند: با ایجاد خانه‌های بهداشت سیار برای جمعیت عشایر فارس، یک حلقه دیگر به گستره خدمات‌رسانی وزارت بهداشت و درمان افزوده شد. وی با اعلام این‌که تا پایان سال ۳۰ کانکس دیگر به عنوان خانه بهداشت سیار در مسیر کوچ قرار می‌گیرند می‌گوید: طبق قول مساعد وزیر بهداشت، امیدواریم این طرح ادامه یابد تا خدمات بهداشتی و درمانی به جمعیت عشایر استان با کیفیت بهتری ارائه شود.
- مشکلات عشایر فارس
مدیر کل امور عشایر فارس در ادامه به مشکلات فعلی این قشر مولد در فصل کوچ اشاره می‌کند و می‌گوید: در نگهداری، تقویت و بهره‌برداری از مراتع مشکلاتی وجود دارد که انتظار داریم با همکاری مسئولان ارشد استان رفع شود. بهرامی با تاکید بر این‌که مالکیت مراتع دولتی است می‌افزاید: عده‌ای از روستاییان مراتع را برای بهره‌برداری به عشایر اجاره می‌دهند که خلاف قانون است و نیاز به پیگیری مسئولان دارد.
وی از راه‌های عشایری به عنوان معضل دیگر کوچ یاد می‌کند و ادامه می‌دهد: در زمینه استفاده از راه‌های عشایری که با ایل‌راه‌ها تفاوت دارند، مشکلاتی مشاهده می‌شود که نیاز به مساعدت و همکاری بین‌دستگاهی دارد. بهرامی با بیان این‌که امکان آب‌رسانی و تامین آذوقه کوچندگان و علوفه دام از طریق راه‌های عشایری فراهم می‌شود اضافه می‌کند: برای ایجاد زیرساخت راه‌های عشایری در طول سال اعتبار اندکی در نظر گرفته می‌شود که پاسخگوی حجم کار نیست. وی با اعلام این‌که وظیفه اداره کل امور عشایر در حد راه‌گشایی است می‌گوید: وظیفه اصلی بر عهده اداره کل راه و شهرسازی استان است که امیدواریم برای ایجاد زیرساخت‌ها و ایجاد راه‌های دسترسی عشایر مساعدت بیشتری داشته باشد.
- غفلت از جامعه عشایری
«روح‌الله بهرامی» مدیر کل امور عشایر فارس با بیان این‌که بر اساس آیین‌نامه ساماندهی عشایر، همه دستگاه‌های اجرایی که خدمات شهری و روستایی ارائه می‌دهند مکلفند به جامعه عشایری نیز خدمات‌رسانی کنند به همشهری می‌گوید: در برخی موارد عشایر مورد غفلت دستگاه‌های اجرایی قرار می‌گیرند. امیدواریم این قشر مولد و غیور که همواره موجب سرافرازی فارس بوده‌اند، بیش از پیش مورد توجه و حمایت دستگاه‌های اجرایی استان قرار گیرند.
نظر شما