البته قبل از غروب هم در ورودی ائل گلی و کنار پارکینگ خودروها، همان‌جا که استخر بزرگ این پارک کم‌کم رخ‌نمایی می‌کند، پیرمرد ویلون‌زنی هر روز مشغول نواختن است و برای شنیدن یک دل سیر صدای دلنشین موسیقی نیازی به انتظار برای رسیدن شب نیست. البته پارک ولی‌عصر تبریز هم در برخی روزها قبل از غروب محل برگزاری کنسرت خیابانی است، اما اصلی‌ترین اجراهای خیابانی با آغاز شب در این شهر گوش‌نوازی می‌کند.
- اجرای خیابانی متعدد در پیاده‌گذر
برای شنیدن چند اجرای خیابانی متنوع با موسیقی‌های ایرانی، سنتی، پاپ و آذری، پیاده‌گذر ولی‌عصر، حد فاصل فلکه بازار و فلکه بزرگ ولی‌عصر انتخاب خوبی است. کافی است ساعت ۱۰ تا ۱۲ شب در این محدوده چند صد متری قدم بزنی تا با چند گروه کوچک موسیقی روبه‌رو شوی؛ گروه‌هایی که خوانندگان و نوازندگانش عمدتا جوان و زیر ۲۵ سال هستند و اگرچه معمولا کیفی برای جمع کردن پول دارند، برخی هم سازهای گران‌قیمت و لباس‌های مارک‌دار بر تن دارند که از بی‌نیازی‌شان خبر می‌دهد و به قول خودشان، این اجراها بیشتر برای هنرنمایی است تا جمع کردن پول. این گروه‌ها معمولا کنار آب‌نماها یا مقابل شعب بانک‌هایی که شب‌ها بسته‌اند به اجرا می‌پردازند و تجمع مقابلشان مانع کسب و کار مغازه‌داران نمی‌شود. اغلب اجراها هم تقلید از کار هنرمندان برجسته داخلی و خارجی است.
- توقف مشتریان، استقبال مغازه‌داران
«شهریار یوسفی» فروشنده لباس، در این پیاده‌گذر با ابراز خرسندی از فعالیت این گروه‌های هنری در اطراف مغازه‌اش می‌گوید: این گروه‌ها موجب رونق کسب و کارش می‌شوند. هرچند مردم به صورت مستقیم برای شنیدن این اجراها نمی‌آیند، اجرای این گروه‌ها موجب توقف طولانی‌تر آنان در این محدوده و در نتیجه، توجه بیشتر به اطراف و مغازه‌ها و خرید بیشتر می‌شود. وی بیان می‌کند: معمولا گشت‌های انتظامی در این محدوده هستند، اما تاکنون ندیده‌ام مشکلی به این لحاظ ایجاد شده باشد.
- مشکلات برگزاری کنسرت‌های خیابانی
«ابوالفضل رستمی» هنرمند تبریزی که کنسرت خیابانی می‌دهد، درباره فعالیتش اظهار می‌کند: اصلی‌ترین هدف از راه‌اندازی این هنر در وهله اول شادی مردم و خوشحال کردن آنهاست. با چنین اجراهایی می‌توانم خودم را به دیگران معرفی کنم. البته همه این کارها به واسطه همراهی و حمایت مردم است و موضوع بعدی نیز درآمد است. خواسته ما از مسئولان و متولیان امر آن است که برگزاری این هنر را در خیابان فرهنگ‌سازی کنند و مجوز اجرا بدهند.
«امیر منزوی» نوجوان هنرمند تبریزی که از ۲ سال گذشته برای مخاطبان کنسرت خیابانی اجرا می‌کند، بیان می‌کند: بعضی‌ها نگاه بدی به کنسرت خیابانی دارند و فکر می‌کنند گدایی است، در حالی که این یک نوع هنر است. ما معروف نیستیم و اگر کنسرت هم برگزار کنیم، کسی برای تماشای هنرمان نمی‌آید. پس ما باید استعدادهایمان را در خیابان به مردم نشان دهیم. به نظر من، موسیقی خیابانی لزوما برای معروف شدن است.
- حضور هنرمندان شهرستانی برای اجرای موسیقی زنده
در گوشه پیاده‌گذر تربیت، نرسیده به میدان ساعت، ۲ جوان در حال اجرای خیابانی هستند. یکی می‌نوازد و دیگری می‌خواند. از چهره و پوشش آنها مشخص است اهل تبریز و آذربایجان نیستند و ترانه‌هایی هم که می‌خوانند محلی نیست. شهروندان دور آنان حلقه زده‌اند، اما ازدحام غروب این پیاده‌گذر مانع از توقف طولانی‌مدتشان می‌شود و آنان در حال قدم زدن می‌خوانند و مردم هم نیم‌نگاهی به اجرایشان دارند.
- نشاط اجتماعیِ کم‌هزینه برای شهروندان
یک کارشناس جامعه‌شناسی معتقد است گروه‌های خیابانی می‌توانند تاثیر خوبی در نشاط اجتماعی داشته باشند، چراکه این گروه‌های خودجوش می‌توانند در هر جایی از شهر فعال باشند و شهروندان برای شنیدن این اجراها نیاز به هماهنگی قبلی و خرید بلیت ندارند. «سام بهاری» ادامه می‌دهد: بنا بر آمار مسئولان قضایی، آذربایجان شرقی یکی از بیشترین درگیری‌های خیابانی و جدال‌های لفظی را دارد و این موضوع نشان از کم بودن نشاط اجتماعی و پایین بودن قدرت ارتباط گرفتن دارد. چنین اجراهایی موجب تحکیم این پیوندها و افزایش نشاط می‌شود.
وی بیان می‌کند: در کنسرت‌های موسیقی، افراد روی صندلی‌های مجزا و روبه‌روی هنرمندان می‌نشینند و همدیگر را نمی‌بینند، اما در اجراهای خیابانی افراد دور هم حلقه می‌زنند و با هم می‌خندند و حتی ممکن است با همدیگر همخوانی کنند که یک نشانه مثبت اجتماعی است. این کارشناس درباره حمایت مسئولان از اجراهای خیابانی یا پرداخت پول و دستمزد به این افراد عنوان می‌کند: چند سال قبل، شهرداری تبریز چنین اقدامی کرد و اجراهای خیابانی را به عنوان یک کار هنری مورد حمایت مالی قرار داد. این کار موجب شد اجراها دستوری و یکنواخت شوند و کیفیت خود را از دست بدهند. ولی در یک اجرای خیابانی متداول، هنرمند با اجرای بهتر دستمزد بهتری می‌گیرد که به افزایش کیفیت کارش هم کمک می‌کند.
- نیاز اجراهای خیابانی به کسب مجوز
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در گفت‌وگو با همشهری با بیان این که اجراهای موسیقی خیابانی نیاز به کسب مجوز از مراکز مختلف دارند، اظهار می‌کند: در مرحله اول این گروه‌ها باید از این اداره کل و سپس پلیس اماکن مجوز دریافت کنند. «علی محرمی» ادامه می‌دهد: این اداره کل در سال‌های اخیر از اجراهای هنری سالم و سازنده حمایت کرده و اجراهای متعددی در مناسبت‌هایی از جمله حاشیه راهپیمایی‌های بزرگ و اعیاد همچنین جشنواره‌های مختلف داشته است.
وی تاکید می‌کند: فرهنگ‌سازی خوبی در این زمینه صورت گرفته و در آخرین مورد هم شاهد اجراهای خیابانی برای جشنواره رضوی بودیم که با استقبال خوب شهروندان همراه شد. محرمی می‌گوید: البته اجراهای خیابانی که مغایر با ارزش‌های اجتماعی باشند از سوی خود شهروندان هم رد می‌شود و موفق نخواهد بود. اجراهای پراکنده‌ای هم که در برخی معابر اجرا می‌شود معمولا مجوزهای قانونی لازم را ندارند و باید نسبت به دریافت مجوز اقدام کنند.
- نوازندگی هنرمند نابینا در ائل‌گلی
پیرمرد نابینا با ویولن قدیمی‌اش در حال مبدل شدن به یکی از نمادهای ائل‌گلی است و با جعبه پولی که به دستش زنجیر شده، هرچند خبر از برخی نامروتی‌ها دارد، هنوز با نوای موسیقی‌اش به رهگذران جانی دوباره می‌دهد. سامان یکی از جوانان تبریزی است که معمولا کنار دست پیرمرد می‌نشیند و مراقب جعبه پول‌هایش است. گاهی هم در گوشش چیزی زمزمه می‌کند. صبر می‌کنم اجرایش تمام شود. وقتی از او می‌پرسم با این پیرمرد همکاری، جوابش منفی است و تاکید می‌کند که برای کمک به او کنارش می‌نشیند تا پول‌هایش سرقت نشود. او از استقبال شهروندان و گردشگران خبر می‌دهد و البته از بی‌مهری برخی شهروندان هم ناراضی است که حاضر به پرداخت پول چندانی برای این اجرای زنده و زیبا نیستند. سامان از پول خرج کردن مهمانان راضی‌تر است و عنوان می‌کند: مردم می‌آیند، جمع می‌شوند و دست می‌زنند، اما دستشان به جیبشان نمی‌رود و در نهایت ۲ تا ۵ هزار تومان پول درون جعبه می‌اندازند. ولی برخی گردشگران دست‌ودل‌بازترند و تا ۵۰ هزاری هم می‌دهند. منم این خبر خوش را در گوش پیرمرد زمزمه می‌کنم و او شادتر می‌نوازد.
نظر شما