اما با وجود این ظرفیت‌ها با مشکلات بسیاری به‌ویژه در زمینه تأمین آب مواجه هستند. به دلیل این‌که زیرساخت‌های جامعه عشایری ضعیف است، جمعیت عشایری استان در طی سال‌های اخیر کاهش یافته که باید فکری اساسی برای آن‌ها شود. به گزارش همشهری، یکی از عشایر ایل افسار می‌گوید: در استان ایلات و عشایر بسیاری داریم. مانند افشار، بچاقچی، پشت‌کوهی، رایینی، لری، آینه‌ای و بسیاری دیگر که ایل بچاقچی یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین ایل‌های شهرستان سیرجان از توابع کرمان است. اما این قشر از حداقل امکانات برخوردارند. عشایر با مشکلاتی مانند کمبود آب آشامیدنی و نبود حمام و سرویس بهداشتی مواجه هستند.
وی که می‌خواهد نامش ذکر نشود، ادامه می‌دهد: در گذشته جمعیت عشایری بیشتری دیده می‌شد، اما وقتی علوفه کافی برای دام وجود ندارد و از سویی دیگر سود تولیدات ما نصیب دلالان می‌شود و چیز زیادی عاید ما نمی‌شود، طبیعی است این جمعیت کاهش یابد. از طرفی عشایر کرمان آب آشامیدنی کافی ندارند؛ بنابراین وقتی آب برای خودمان کم است طبیعی است به دام‌های ما هم آب کافی نرسد. وی ادامه می‌دهد: ما توقع زیادی از دولت و مسئولان نداریم. اما محرومیت‌های عشایر کرمان بسیار بالاست. باید کمی به ما هم توجه شود. به‌ویژه که مشکلات بهداشتی فراوانی داریم.
- اشتغال از طریق گیاهان دارویی و گردشگری
یک کارشناس اقتصادی می‌گوید: برای اشتغال جوانان عشایر در بخش گیاهان دارویی می‌توان اقدامات ارزنده‌ای را انجام داد. می‌توان به آن‌ها چگونگی بهره‌برداری و کشت گیاهان دارویی را آموخت تا منبع درآمدی برای آن‌ها شود. «سلیم مصطفوی» می‌افزاید: این روزها مردم تمایل بسیاری برای دیدن زندگی عشایر دارند. هرجا به طور اتفاقی در سفرهای خود چادرهای عشایری را می‌بینند خودرو خود را متوقف می‌کنند تا از نزدیک با این نوع زندگی آشنا شوند. اگر برای بهسازی جاده‌های عشایری استان تدابیری اتخاذ شود و راه‌های عشایری استان بازسازی شوند، می‌توان از این ظرفیت برای گردشگری استفاده کرد. از این طریق عشایر با فروش تولیدات و محصولات خود نیز سودی می‌برند و درآمدزایی برای آن‌ها ایجاد می‌شود.
- منابع آبی
به گفته مدیر کل امور عشایری استان کرمان تنش آبی موجود زندگی را بر ۵ هزار خانوار از ۲۲هزار و ۵۶۴خانوار عشایری استان سخت و طاقت‌فرسا کرده و معیشت این قشر مولد را در معرض خطر جدی قرار داده است. «رضا نیکزادی» افزود: هرچند بارندگی‌های انتهای سال گذشته و ابتدای سال جاری سبب بهبود وضعیت مراتع و افزایش تولید علوفه شده و به نسبت سنوات قبل منابع آبی را بهبود بخشیده، نوع بارش‌ها که عمدتاً باران بوده با شروع فصل تابستان و گرمای شدید، منابع آبی چشمه‌ها و قنوات را با کاهش میزان آبدهی روبه‌رو ساخته است. مدیر کل امور عشایر استان کرمان اضافه کرد: همچنین رودخانه‌های فصلی نیز در حال خشک شدن هستند و از طرفی نیز علوفه مراتع هم خشک شده و عشایر با مشکلات عدیده‌ای در تأمین آب آشامیدنی خود و دام‌هایشان مواجه شده‌اند، به طوری که باید با سیستم آب‌رسانی سیار در رفع مشکل آن‌ها اقدام شود.
- جمعیت عشایر استان
نیکزادی گفت: عشایر استان کرمان با جمعیتی افزون بر ۱۰۹ هزار و ۴۳۹ نفر در ۵۶ درصد مساحت استان حضور دارند که با پرورش بیش از ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار رأس دام، یکی از قطب‌های مهم تولید گوشت قرمز و محصولات لبنی استان محسوب می‌شوند. وی با اشاره به تولیدات سالانه دامی عشایر شامل گوشت، شیر، کرک، پشم و دیگر فرآوری‌های لبنی که نقش بسزایی در اقتصاد کشور دارد، اظهار کرد: آمار تولیدات عشایر شمال و جنوب استان در بخش‌های تولید گوشت ۱۷ هزار و ۹۷۶ تن، شیر و محصولات لبنی ۳۵ هزار و ۸۷۰ تن و صنایع دستی شامل قالی، قالیچه، تابلوفرش، گلیم، جاجیم، سوزن‌دوزی و حصیربافی ۲۵ هزار و ۳۱۸ متر مربع است.
نیکزادی همچنین گفت: از بین رفتن مراتع میان‌بند عشایر، اصلاح نشدن زمان حضور آن‌ها در قشلاق و ییلاق و تخریب مسیرهای کوچ عشایر به‌خصوص هنگام کوچ از قشلاق به ییلاق در فصل بهار به دلیل بارندگی‌ها می‌تواند چالش‌هایی جدی را برای آن‌ها به وجود آورد. مدیر کل امور عشایر استان کرمان با اشاره به مصوبه‌ای که توسط هیات وزیران در سال ۱۳۹۵ تصویب شده و به واسطه آن دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی، مسئولیت انجام و ارائه بخشی از خدمات فرهنگی به جامعه عشایری است، گفت: محرومیت‌زدایی، توسعه متوازن، ساماندهی و ارتقای کیفیت زندگی، تعالی فرهنگی و پاسداری از ارزش‌های اصیل و مواریث فرهنگی، رشد و شکوفایی استعدادها و ظرفیت‌های انسانی و ارتقای شاخص‌های فرهنگی در جامعه عشایری از جمله وظایفی هستند که برای دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی تعریف شده است.
نیکزادی با اشاره به آیین‌نامه ساماندهی مصوب سال ۱۳۸۴ که سایر دستگاه‌های اجرایی موظف به انجام برخی فعالیت‌های مرتبط با جامعه عشایری هستند، گفت: دستگاه‌ها بخشی از اعتبارات خود را در مناطق عشایری اختصاص داده‌اند که با نیازسنجی در سطح شهرستان‌ها قرار بر رفع مشکل شده است که در این زمینه جا دارد از تمامی دولتمردان و فراکسیون عشایری در مجلس شورای اسلامی که نهایت سعی و تلاش خود را در برنامه ششم و توسعه و قانون بودجه سال جاری نسبت به رفع موانع قانونی همت کردند، قدردانی کنیم.
- اقدامات انجام‌شده برای عشایر
مدیر کل امور عشایر استان کرمان به فعالیت‌های انجام‌شده با اعتبارهای دریافتی سال گذشته اشاره کرد و گفت: آب‌رسانی سیار برای تأمین آب آشامیدنی ۵هزار خانوار، تهیه و توزیع تانکر ثابت و سیار، ذخیره آب ۷۸ دستگاه، تهیه و توزیع لوله انتقال آب آشامیدنی ۷۰ کیلومتر، لایروبی و مرمت و بهسازی منابع آب (چشمه و قنات) و حفر ۱۱ مورد چاه از جمله این اقدامات بوده است.
«رضا نیکزادی» افزود: مرمت بیش از ۱۵ هزار کیلومتر راه‌های عشایر، ۱۳ مورد احداث ابنیه فنی (آب‌نما و ابرو)، بازگشایی زیرسازی و شن‌ریزی راه‌های عشایری ۸/۵ کیلومتر، احداث ۶ باب آب‌انبار، برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویجی (صنایع‌دستی، دامداری و کشاورزی ۱۱۲۷۰ نفرروز)، تهیه و توزیع پنل خورشیدی ۱۲۵ دستگاه، جذب ۸۲/۵ میلیارد ریال اعتبارات تملکی در قالب طرح‌های خدمات پشتیبانی به کوچندگان و زیربنایی آب و راه، مبلغ ۲۳۴ میلیارد ریال تسهیلات بانکی در راستای مقابله با خشکسالی و تأمین نهاده‌های دامی عشایر در طرح زنجیره تولید گوشت قرمز از دیگر فعالیت‌های انجام‌شده عشایر در دولت تدبیر و امید بوده است.
نظر شما