به جشن صعود فنلاندی‌ها که نگاه می‌کردم، ناخودآگاه یاد کارتون «فوتبالیست‌ها» و «کاپیتان ماتْسویاما» و تیم «فورانو» افتادم؛ همان نوجوانان باانگیزه‌ای که برخلاف بقیه‌ی تیم‌ها، در مناطق سردسیر ژاپن زندگی می‌کردند و تمرینات سختی را در هوای برفی و یخ‌بندان انجام می‌دادند. حالا حکایت غول‌های سرزمین یخی است که برای اولین‌بار در ۱۱۲ سال گذشته موفق شدند جواز حضور در یکی از معتبرترین رقابت‌های فوتبالی دنیا را کسب کنند.
فنلاند یا به زبان خودشان «سوئومی»، پس از ایسلند، شمالی‌ترین کشور جهان است. در شمالی‌ترین نقطه‌ی فنلاند، خورشید برای ۷۳ روز در تابستان غروب نمی‌کند و ۲۴ ساعت روز، هوا روشن است. در زمستان هم ۵۱ روز خورشید طلوع نمی‌کند! با خودم فکر می‌کنم این فوتبالیست‌های تاریخ‌ساز در چه هوایی و چه ساعتی در روز تمرین می‌کنند و چه‌قدر دنیای فوتبالی آن‌ها با چمن سبز و گرمی که ما می‌شناسیم فرق دارد.
کشوری با پنج و نیم میلیون نفر جمعیت با بهترین نظام آموزشی دنیا که چند سالی است در صدر جدول کیفیت بالای زندگی در جهان قرار گرفته است. زادگاه «لینوکس» و «نوکیا»، تاریخ ورزشی بزرگی ندارد و به‌جز ورزش‌های زمستانی و هاکی روی یخ، مشهورترین ورزشکارانشان، یکی «پاوُو یوهانس نورمی»، ستاره‌ی بزرگی در دوومیدانی است که بین سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۸ میلادی ۹ مدال طلا و سه مدال نقره از المپیک به دست آورد و ۲۲ رکورد جهانی را به‌نام خود ثبت کرد! دیگری هم «یاری لیتمانن»، مهاجم و هافبک سابق تیم‌های آژاکس، بارسلونا و لیورپول بوده که با ۱۳۷ بازی ملی و ۳۲ گل، رکورددار فوتبال ملی فنلاند است؛ هرچند هیچ‌وقت جام‌جهانی و یورو را تجربه نکرد. البته نمی‌شود «سامی هوپیا»، مدافع سابق تیم‌های لیورپول و بایر لورکوزن را هم نادیده گرفت.
اما حالا و در بیستمین سال از قرن بیست و یکم، وقتش رسیده که فوتبال فنلاند هم سهمی از جهان فوتبال داشته باشد. تاریخ فوتبال فنلاند از ۱۱۲ سال قبل و تأسیس انجمن فوتبال فنلاند در سال ۱۹۰۷ میلادی آغاز می‌شود. در آن‌زمان فنلاند، «دوک‌نشین بزرگ فنلاند» نام داشت که یکی از مناطق خودمختار امپراتوری روسیه در شمال اروپا بود و زیر نظر روسیه اداره می‌شد.
پاییز سال ۱۹۱۱ میلادی، نخستین بازی بین‌المللی و رسمی این کشور در برابر سوئد، هم‌سایه و رقیب همیشگی‌شان برگزار شد که بازی را پنج بر دو واگذار کردند. یک سال بعد، این تیم در المپیک تابستانی ۱۹۱۲ استکهلم حاضر شد که در نخستین بازی‌اش شگفتی‌ساز شد و ایتالیا را سه بر دو شکست داد. در مرحله‌ی بعد روسیه را هم دو بر یک از پیش رو برداشت، اما در نیمه‌نهایی چهار بر صفر در برابر بریتانیا شکست خورد و در رده‌بندی هم ۹ بر صفر مغلوب هلند شد و در رتبه‌ی چهارم جای گرفت! پس از این دوره، تنها حضور جهانی تیم فوتبال فنلاند، در المپیک‌های تابستانی ۱۹۳۶، ۱۹۵۲ و ۱۹۸۰ میلادی بود که به مقامی بهتر از نهمی و چهاردهمی دست پیدا نکرد.
اما چه‌طور شد که حالا این غول‌های یخی موفق شدند بلیت حضور در مسابقات مهم و حساس یورو ۲۰۲۰ را به دست بیاورند؟
فنلاند در مسابقات انتخابی این دوره‌ی جام ملت‌های اروپا در گروه دهم و با کشورهای ایتالیا، یونان، بوسنی و هرزگوین، ارمنستان و لیختنشتاین هم‌گروه بود. «مارکو کانِروا»، سرمربی ۵۵ساله‌ی این تیم، تمام عمر فوتبالی‌اش را چه به‌عنوان بازیکن و چه به‌عنوان مربی در فنلاند و سوئد گذرانده است. او از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ میلادی سرمربی تیم ملی زیر ۲۱سال فنلاند بود و از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ میلادی نیز دستیار سرمربی تیم ملی فنلاند؛ از سال ۲۰۱۶ هم خودش بر روی صندلی سرمربی فنلاند نشسته و حالا مهم‌ترین مربی تاریخ فوتبال فنلاند است؛ کسی که این تیم و این کشور را به آرزوی بزرگش در اروپا رساند.
فنلاندی‌ها نخستین بازی‌شان در مرحله‌ی انتخابی یورو را در برابر ایتالیا انجام دادند که دو بر صفر شکست خوردند، اما موفق شدند در گام دوم ارمنستان را دو بر صفر شکست دهند. در گام‌های بعدی، بوسنی و هرزگوین و لیختنشتاین را دو بر صفر از پیش رو برداشتند و در مقابل یونان هم به پیروزی یک بر صفر دست یافتند. چهار پیروزی و یک شکست، آمار بسیار خوبی بود، اما در بازی برگشت مقابل ایتالیا در خانه، دو بر یک مغلوب این تیم شدند و در بازی بعدی نیز چهار بر یک از بوسنی و هرزگوین شکست خوردند. با نتایج به دست آمده تا پایان هفتمین بازی، شاید کم‌تر کسی تصور می‌کرد که فنلاند شانس صعود از گروه را داشته باشد، اما آن‌ها در هشتمین و نهمین بازی‌شان، ارمنستان و لیختنشتاین را سه بر صفر مغلوب کردند و پیش از بازی پایانی گروه، صعودشان را قطعی کردند. هرچند بازی پایانی‌شان را در برابر یونان دو بر یک واگذار کردند، اما این شکست چیزی از شادی افسانه‌ی غول‌های یخی کم نکرد و آن‌ها با شش پیروزی و چهار شکست، پس از ایتالیای
۳۰ امتیازی به‌عنوان تیم دوم با ۱۸ امتیاز، جواز حضور در یورو ۲۰۲۰ را در دست گرفتند. «تیمو پوکی»، مهاجم تیم ملی فنلاند و باشگاه نوریچ‌سیتی انگلیس در حالی که تنها دو گل با «هری کین»، مهاجم سرشناس انگلیس فاصله داشت، با ۱۰گل زده چهارمین گلزن برتر رقابت‌های انتخابی یورو ۲۰۲۰ لقب گرفت و از همین حالا یکی از مهره‌های اصلی و مهم این تیم خواهد بود. حالا جهان فوتبال منتظر است ببیند آیا فنلاند هم مانند ایسلند، به پدیده‌ی یورو تبدیل می‌شود و مثل شادی ایسلندی، اتفاق تازه‌ای را به فوتبال جهان اضافه می‌کند یا نه.
نظر شما