در دیار ما، عبارات و واژه هایی هستند که معمولاٌ بصورت غلط یا محدود مصطلح می شوند. هنوز بسیاری از ما از بقال سر کوچه "کلینکس چشمک" طلب می کنیم یا اگر به اغذیه فروش مراجعه کنیم و او "تن ماهی" نداشت بجایش "تن مرغ" می خریم! یا دیده اید که ساندویچ فروش ها از کلمه چیزبرگر و هات داگ به چیزداگ رسیده اند یا از سوپر مارکت و مغازه کوچک به مینی سوپر!
باید پذیرفت که این اشتباهات مصطلح بتدریج آنچنان ریشه دار می شوند که در نهایت سوء تعبیر، سوء تفاهم، اختلاف نظرهای جدی یا حتی پاک شدن بسیاری از صورت مسئله ها را سبب می شوند.
بحث نشر و ناشر نیز در مملکت ما از این قاعده مستثنی نمانده است. از آنجا که این عبارات بطور گسترده در عرصه چاپ کتاب رواج یافته است، هنوز هم پس از دهه های متمادی و ظهور رسانه های مختلف، عموماٌ در محدوده کتاب تفسیر می شود.
در حالیکه نشر یعنی پراکنده کردن و ناشر هم عامل انتشار و در بطن این واژه ها هیچ تاکید یا اشاره ای به رسانه ای که عامل انتشار می شود نشده است. محمل یا ابزار انتشار، پدیده ایست فارغ از اصل پراکندن محتوا، که می تواند انواع مکتوبات، ادوات حامل صوت و امواج، ابزار انتقال دیجیتالی، داده و غیره باشد.
همین بی توجهی ها یا تفسیر ناقص عبارات در اذهان، در نهایت سبب شد که سیاست گذاران نیز در کنار مسایل عدیده ای که در مظلوم ماندن موسیقی دخالت داشتند، جایگاه مشخصی برای پدیده نشر موسیقی قائل نگردند.
سالهاست که کتاب، نشریات و اخیراٌ حتی نشر الکترونیک نه تنها دارای محملی برای معرفی خود هستند، بلکه امکانات و کمک هایی نیز دریافت می کنند اما موسیقی هیچگاه به عنوان یک فعالیت انتشاراتی جدی گرفته نشد و بغیر از سال 1386 (با وساطت و همت انجمن موسیقی ایران) حتی اجازه حضور رسمی در بزرگترین رویداد سالانه نشر کشور (نمایشگاه بین المللی کتاب) را نداشت.
نتیجه اینکه صنعت گران موسیقی (ناشران، سازندگان ساز، پژوهشگران ...) سالهاست که از داشتن مجال و فرصتی برای معرفی خود و داشتن تشکلی رسمی محروم مانده اند.
انجمن موسیقی ایران در دومین حرکت جدی پس از مهیا کردن فضایی برای ناشران موسیقی در نمایشگاه بین المللی کتاب و با اتکا به آورده‌های حضور مدیران آن در نمایشگاه بین المللی موسیقی Midem در فرانسه، با جلب رضایت و حمایت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نخستین نمایشگاه موسیقی ایران را دایر کردند و رویدادی میمون برای کلیه صنعتگران موسیقی رقم خورد.
صنعت موسیقی در ایران که قریب به 1 میلیون شغل مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است، سرانجام هویتی یافت و ویترینی مشخص برای نمایش خود پیدا کرد. برپایی اولین دوره این نمایشگاه در سالن تالار حجاب (کانون پروروش فکری کودکان و نوجوتانان) سبب شد تا اجزای این صنعت بزرگ (هنرمند، سازندگان ساز، ناشران، نشریات موسیقی، تشکل های صنفی، پژوهشگران، عوامل فنی صدا...) مجالی برای معرفی خود، ارتباط با مخاطبان و از همه مهمتر آشنایی با یکدیگر را بدست آورند.
نمایشگاه موسیقی تهران از نظر اجزاء با نمونه های مشابه خارجی خود (اگر چه در مقیاسی کوچکتر) قابل مقایسه بود. محفلی 10 روزه که با برپایی غرفه های نمایشگاهی، برگزاری میزگرد های تخصصی و همچنین اجراهای زنده، آنچه را بضاعت موسیقی کشور است را به شکلی آبرومند عرضه کرد.
علیرغم ضعف هایی که بر همه اولین ها جاری است، باید اعتراف کرد که محیط مهیا شده، محتوای برنامه های پژوهشی و تخصصی، میزگردها، تلاش و صمیمیت برگزارکنندگان، ... بسیار فراتر از انتظار بود. فضایی که در آن از یک سو نشاط، همدلی، لبخند و همیاری در چهره شرکت کنندگان موج می زد و از سویی دیگر بازدیدکنندگان ضمن رضایت و خرید محصولات مورد نظرشان، با جزئیات، مشکلات، دغدغه ها و اهداف صنعتگران موسیقی آشنا شده و از همه مهمتر با چهره هایی که دست آوردشان سالهاست که گوشهایشان را نوازش میدهد، روبرو شوند.
از منظری دیگر، گردهم آمدن همه ارکان این صنعت که حتی پای اغلب هنرمندان برجسته یا گروه های مشهور موسیقی کشور از جمله فرهاد فخرالدینی، حسین علیزاده، محمدرضا لطفی، شهرام ناظری، کیوان ساکت، عبدالحسین مختاباد، پرویز مشکاتیان، پژمان حدادی، سعید شریفیان، گروه آریان، .... را نیز به آنجا کشاند، این فرصت را فراهم کرد تا بسیاری از سازندگان ساز بتوانند مصنوعاتشان را به نوازش دستان بزرگان در آورند و نظر بشنوند، هنرمندان جوان امکان دیدار با اساتید را داشته باشند، اهل فن و دانشجویان از مباحث تخصصی میزگردها و جلسات بهره مند گردند، علاقمندان به قلم با مسئولان نشریات تخصصی آشنا شده تا بزودی نسلی جدید به خانواده مطبوعات موسیقی اضافه شود، آهنگسازان جوان ناشران مناسب برای تولید و عرضه اثار خود را پیدا کنند، ....
اگر بخواهیم اندر فواید اقتصادی، حرفه ای و معنوی برپایی چنین مناسبتی صحبت کنیم، می توان فهرست بلندی تهیه کرد که یقیناٌ همه بر آن واقف هستند، پس همین بس که اگر حتی دربهای این نمایشگاه برای عموم نیز بسته می ماند و فقط صنعت گران موسیقی اجازه حضور میداشتند باز این همایش موفق و کارآمد می بود.
وقتی سخن از حمایت دولتی از صنعت موسیقی است، این حمایت در همینگونه موارد مثل برپایی نمایشگاه، ایجاد زیرساخت قانونی برای دفاع از مالکیت مادی و معنوی، تسهیل موانع اداری، حرمت و ... متبلور می شود که معنای همه آنها هویت و رسمیت دادن به پدیده ای است به نام موسیقی که بقول آیت ا... جوادی آملی معجزه یکی از پیامبران الهی (حضرت داوود) بوده است.
*مدیر نشر موسیقی هرمس
