آشنایی با لباس و پوشش زنان بلوچستان

لباس محلی سیستان‌وبلوچستان با پشتوانه عظیم تاریخی یکی از نمادهای اصلی پوشش اصیل ایرانی است.

طرح و دوخت اصلی لباس سنتی بلوچی زنانه تقریبا شبیه به لباس مردانه بلوچی است. اما بخش‌هایی مانند سرآستین‌ها، جلوی لباس و سر شلوارها با استفاده از طرح‌های روستایی و بومی تزیین و سوزن‌دوزی شده است.

آن‌ها هم همراه با پاجامک، تکو (چارقد) و سریگ (روسری) که بزرگ‌تر از چارقد است به سر می‌کنند.

زنان بلوچ لباس‌هایی با تنوع رنگی بالا می‌پوشند که حکایت از هنردوستی و زیبایی‌شناسی این قوم دارد:

-چادر: این چادر دو تکه گرد و تمام قد است و آن را بر سرمی‌اندازند، تکه کوچک‌تر از شانه چپ تا پایین کمر را می‌پوشاند و تکه بزرگ‌تر تمام قد را دربرمی‌گیرد.

-گشان چادر: چادر کوچک و مستطیل شکل و ابریشمی است که سر و پـشت را تـا کمر می‌پوشاند. این چادر در خانه استفاده می‌شود.

-چادر چهارگوش (سریک) : امروزه چادری با طرح جدید میان بانوان بلوچ رواج پیـدا کرده که در اصطلاح محلی سریک خوانده می‌شود. پارچه مستطیل شکلی است به طول دو متر و عرض یک متر که زنان آن را از درازا بر سرمی‌اندازند. پارچه آن معمولاً از حریر و به رنگ‌های روشن است. این سرپوش هم به جای چـادر در خانه استفاده می‌شود.

-پیراهن: در گذشته تمام پیراهن بانوان سوزندوزی می‌شد، اما امروزه بـه علـت سـختی و ظرافت طرح‌ها سه تکه در پیراهن زنان سوزندوزی می‌شود که شامل یقه، جیب و سر آستین است.

-شلوار: این شلوار به ۶ متر پارچه نیاز دارد. کمر آن به وسیله بند جمـع و بر روی ساق آن با نخ ابریشم سوزن‌دوزی می‌شود.

کفش زن‌ها شبیه به کفش مردها است، اما بیش‌تر آنها پای برهنه راه می‌روند و بعضی هم با جوراب رفت و آمد می‌کنند.

زنان اهل زیورآلات نیز هستند و گوشواره، پولک، پولوه، کیگ، پور (سینه ریز)، کید، سربند و مزبری از زیورآلاتی است که به همراه دارند.

در بلوچستان زنان سالخورده و مسن سعی دارند تا برای پوشش خود رنگ‌های تیره را انتخاب کنند، اما  زنان جوان تمایل زیادی به پارچه‌های رنگارنگ دارند.

یکی از نکات قابل تامل در پوشش زنان بلوچ، جیب لباس آنهاست. جیب بزرگ به عنوان نمادی برای شجاعت و دلاوری زنان بلوچ است تاجایی که اگر زنی مرتکب خطایی شد او را بی پندول یا بی‌جیب خطاب می‌کنند.