همشهری آنلاین-معصومه حق‌جو: طبق آمار در سال ۱۳۹۵ تعداد ۳۶ نفر به علت مرگ ناشی از حوادث کار فوت شدند. یک سال بعد، معدن زغال‌سنگ زمستان یورت در این آمار تاثیرگذار بود و این عدد را به ۸۴ نفر رساند.
بین استان‌های کشور، کرمان با ۴۲۰ معدن فعال و اشتغال بیش از ۲۳ هزار نفر بالاترین آمار را دارد. بیشترین ذخایر زغال‌سنگ در این استان قرار دارد و از این لحاظ بعد از طبس و البرز قرار گرفته است. استان یزد با اشتغال‌زایی بیش از ۱۳ هزار نفر، در جایگاه دوم و بعد از کرمان قرار دارد. به گفته معاون وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی ۲ میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در معادن شاغل هستند.
ضرورت سرمایه‌گذاری در معادن
«احسان گلستانی» رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی سازمان صمت کرمان گفت: در همه معادن کرمان نمی‌توان از دستگاه‌های مکانیزه استفاده کرد. ارتفاع لایه‌های زغال یکی از مواردی است که باید بالا باشد تا بتوان از این دستگاه‌ها استفاده کرد. در معدنی که ارتفاع لایه‌ها ۶۰ سانتی‌متر یا قطر لایه‌ها متفاوت است، امکان استفاده از دستگاه به صفر می‌رسد.
وی بیان کرد: در کرمان به علت ساختار زمین‌شناسی و قیمت بالای دستگاه‌ها نمی‌توانیم از تکنولوژی روز استفاده کنیم. متاسفانه اختلافات ارزی هم باعث شده قیمت این دستگاه‌ها چند برابر شود.
گلستانی ادامه داد: علی‌رغم این‌که با روش‌های سنتی شاهد فعالیت در معادن هستیم، اما خوشبختانه سال‌های سال است تلفات بالایی نداشته‌ایم. امسال هم یکی، دوبار حادثه رخ داد که تلفات زیادی نداشت و علت آن ریزش دیواره‌ها بود.
رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی سازمان صمت کرمان بیان کرد: برای این‌که بتوان در معادن از دستگاه‌های پیشرفته استفاده کرد، باید سرمایه‌گذاری‌های کلان شود.
وی افزود: معادن زغال‌سنگ طی ۳۰ تا ۴۰ سال اخیر مربوط به بخش دولتی و شرکت ذوب آهن اصفهان بودند و امکان سرمایه‌گذاری‌های کلان فراهم بود. بعد از جدایی معادن از ذوب آهن اصفهان، مدیریت هم تغییر کرد و به بخش خصوصی واگذار شد.
گلستانی گفت: خصوصی شدن معادن با توجه به این‌که این بخش توان مالی بالایی ندارد، تصمیم درستی نبوده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر اکثر معادن توسط بخش خصوصی اداره می‌شوند. یکسری معادن کوچک هم داریم که بابت مطالباتی که مهندسان معدن داشتند به آنها واگذار شده، بنابراین آنها توانایی مالی برای استفاده از تکنولوژی روز ندارند. صاحبان معادن به علت اشتغالی که در منطقه ایجاد شده، با این‌که از لحاظ اقتصادی فعالیت معادن زغال سنگ چندان به صرفه نیست، سعی در حفظ این معادن دارند.
بازدید فصلی
رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی معادن کرمان گفت: درآمد سالانه معادن زغال سنگ رقم قابل توجهی نیست. حتی می‌توان زغال را از چین و کشورهای دیگر با قیمت پایین‌تر خریداری کرد.
وی بیان کرد: کنترل و بازدیدهایی توسط وزارت کار، سازمان صنعت، معدن و تجارت و سازمان نظام مهندسی معدن هم به صورت مجزا و هم به صورت مشترک در حال انجام است. معدنی در کرمان نداریم که سالانه کمتر از ۴ بار بازدید داشته باشد.
گلستانی اظهار کرد: با توجه به تعداد بازرسان کار در کشور نسبت به واحدهای صنعتی و معدنی، به طور متوسط هر ۷ سال یک بار بازدید انجام می‌شود. ولی در استان حداقل سالی ۴ بار یعنی هر فصل یکبار همه معادن زغال سنگ به طور کامل بازدید می‌شوند.
وی بیان کرد: به دلیل حساسیت معادن، هم به صورت فردی توسط یک اداره مشخص و هم به صورت مشترک توسط چند اداره مورد بازدید قرار می‌گیرند. از حدود ۶ سال پیش که این بازدیدها را برنامه‌ریزی کردیم تاکنون خوشبختانه حادثه جدی و تلفات بالایی نداشتیم و آمار تلفات بسیار پایین بوده است.
گلستانی گفت: استخراج حتما با حضور ناظر و مسئول ایمنی و بهداشت انجام می‌شود. در غیر این صورت، کارگران حق شروع فعالیت ندارند. در معادن دفاتری داریم که هر اتفاقی رخ بدهد یا هر مشکلی وجود داشته باشد در آنها ثبت می‌شود. ما در بازدیدها این دفاتر را کنترل می‌کنیم. هر مسئولی که شیفت را به فرد بعدی تحویل می‌دهد، باید جزئیات اطلاعات و وضعیت ایمنی و شرایط معدن را ثبت کرده باشد.
نظارت صددرصدی وجود ندارد
رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی معادن کرمان اظهار کرد: قبلا به کارگرها آموزش‌های خاص داده می‌شد. تونل‌های مخصوصی شبیه تونل معدن برای آموزش وجود داشت و تا این دوره را طی نمی‌کردند نمی‌توانستند وارد معدن شوند.
گلستانی گفت: از زمانی که معادن به بخش خصوصی واگذار شد، نمی‌توان گفت صددرصد نظارت روی آموزش وجود دارد ولی قبل ورود کارگران به معدن، چه برای افرادی که قبلا آموزش دیده‌اند چه کسانی که آموزش ندیده‌اند، آموزش‌های کوتاه‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه‌ای ارائه و موارد مهم یادآوری خواهد شد، مانند همراه نداشتن وسایل الکترونیکی و فندک و...، حتی بازرسی بدنی هم انجام می‌شود.
وی بیان کرد: معادن زغال سنگ در مناطق کوهستانی قرار دارد و کارگرانی که در این معادن کار می‌کنند معمولا تحصیلات عالی ندارند. اغلب این افراد از روی اجبار به کار در معدن روی آورده‌اند. حقوقی هم که دریافت می‌کنند، در برابر شغل سختی که دارند، بسیار ناچیز است. البته سعی شده حقوق آنان بیشتر از دو ماه به تعویق نیفتد.
رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی معادن کرمان اظهار کرد: قطعی نمی‌توان گفت کنترل توسط مسئول ایمنی بهداشت انجام می‌شود یا خیر. از طرفی امکان تردد به علت صعب‌العبور بودن منطقه فراهم نیست. فاصله زیاد معادن تا مرکز استان هم مزید بر علت است. بنابراین ما فقط می‌توانیم هر فصل یکبار بازدید داشته باشیم.
گلستانی اظهار کرد: هر معدنی باید نیروی امداد و نجات داشته باشد. اگر چنین امکانی فراهم نباشد در هر منطقه یکی از معادنی که قوی‌تر است با معادن دیگر قرارداد می‌بندد تا اگر اتفاقی افتاد، امکان امدادرسانی به حادثه‌دیدگان فراهم باشد.
وی گفت: نیروی امداد و نجات جاده‌ای با نیروی امداد و نجات معدن متفاوت است. در معدن باید فردی که امدادرسانی می‌کند تخصص و تجربه در زمینه معدن داشته باشد. ضمن این‌که تجهیزات خاصی هم نیاز است تا بتواند افراد گرفتار را نجات دهد. هنگامی که مصدوم از معدن خارج شد، می‌توان وی را به نیروهای امداد و نجات واگذار کرد.
رئیس اداره محیط زیست، بهداشت، ایمنی و انرژی معادن کرمان ادامه داد: در حادثه زمستان یورت نیروهای امداد و نجات کرمان برای کمک اعزام شدند چون تخصص لازم را این زمینه داشتند.
گلستانی اظهار کرد: یک پایگاه امداد و نجات با کمک هلال احمر در سه‌راهی زرند، کوهبنان و راور با پیگیری سازمان صمت کرمان در حال احداث است تا هم خدمات جاده‌ای ارائه دهد و هم در صورت وقوع حادثه به معادن نزدیک باشد.
وی گفت: هر معدن دارای آمبولانس، نیروهای متخصص و تکنسین‌هایی است که دوره‌های CRP و امداد و نجات را گذرانده‌اند تا برای امدادرسانی آماده باشند.
نظر شما