تا چند سال پیش، شهربازی شهید چمران و پارک ارم، تنها مکان‌های تفریحی مردم تهران و کودکان‌شان بودند که البته با تعطیل شدن شهربازی چمران، خانواده‌ها از رفتن به این مکان محروم شدند، اما در کنار آن، چند شهربازی دیگر ایجاد و راه‌اندازی شده که در مناطق مختلف مستقر هستند.
اصرار بچه‌ها به همراه تبلیغات پر رنگ و لعاب شهربازی‌های جدیدالتاسیس، والدین را ملزم می‌کند در طول تابستان حداقل دو یا سه مرتبه به این اماکن تفریحی بروند. در این میان اغلب کودکان و جوانان را می‌توان دید که به سراغ وسایل مهیج‌تر مانند ترن‌هوایی، چرخ فلک و... می‌روند، اما با وجود این، گاه خاطرهِ شادی ممکن است با بروز اتفاقی غیرمترقبه به ترس و دلهره و وحشت مبدل شود.
مسئله‌ای که در این میان ضروری به‌نظر می‌رسد آن است که بروز نقص فنی در دستگاه‌ها هنگام حرکت ممکن است فاجعه‌ای بزرگ را به وجود آورد، حادثه‌ای که می‌تواند لحظات شادمانی کودک یا خانواده‌ای را مبدل به خاطره‌ای تلخ و حتی مرگبار سازد. بنابر این اصل بازی و تفریح انکارشدنی نیست، اما از کنار برخی مکان‌های غیرایمن نمی‌توان بی‌تفاوت عبور کرد.
در حالی که هنوز در روزهای ابتدایی سال هستیم و مردم برای حضور در مکان‌های تفریحی و فضاهای سبز فرصت کافی پیدا نکرده‌اند، دو حادثه دلخراش به فاصله 2 ساعت از هم به وقوع پیوست.
در حادثه اول که روز 13 فروردین ماه امسال رخ داد کودکی 4 ساله از داخل ترن شهربازی به بیرون افتاد و با گرفتار شدن زیر چرخ‌های ترن تونل وحشت جان باخت.
حادثه دوم که در یکی از پارک‌های تفریحی تهرانسر رخ داد، سقوط صندلی پرنده بود که موجب زخمی شدن زن و شوهری جوان و کودک همراه آنها شد. البته شهرداری تهران این حادثه را در محدوده شهرداری ندانسته و معتقد بود این پارک از بخش‌های شهرستان اسلامشهر محسوب می‌شود.
در سال‌های گذشته نیز حوادثی مشابه در پارک‌های کشور رخ داده است. به‌عنوان مثال، حادثه شهربازی گچساران که ۱۳ تیرماه سال ۸۲ در اثر اختلال در حرکت دستگاه «بشقاب پرنده» شهربازی رخ داد، یک نفر کشته و ۱۸ نفر زخمی داشت که در نهایت شرکت سازنده این شهربازی مقصر شناخته شد. از حوادث دیگر می‌توان به متلاشی شدن قسمت بزرگی از یکی از وسایل شهربازی «ملک‌شهر» اصفهان که حامل 4 کودک زیر پنج سال بود، اشاره کرد.
از دلخراش‌ترین حوادثی که طی سال‌های اخیر رخ داده، واژگون شدن قایق موتوری حامل 15 دانش آموز دختر در دریاچه مصنوعی پارک شهر تهران در سال 81 و جان باختن شش نفر از آنها بود که در نهایت پیمانکار پارک و شهرداری تهران مقصر شناخته شدند و شهرداری ملزم به پرداخت دیه به خانواده قربانیان شد.
تامین ایمنی لازم برای خانواده‌ها در پارکها به دو بخش ایمنی امکانات و وسایل بازی و امنیت روانی و ذهنی تقسیم می‌شود. مسئولان به کمک مردم و با اجرای تمهیدات لازم باید آرامش و آسایش خانواده‌ها را در تفرجگاه‌ها و پارکها فراهم سازند. به اعتقاد برخی از کارشناسان، تنها از طریق افزایش ضریب ایمنی وسایل بازی الکترونیکی و یا مکانیکی می‌توان احتمال بروز حوادث را کاهش داد.
از مهم‌ترین نکاتی که می‌توان به آن اشاره کرد این است که وسایل بازی پارکها باید مطابق استانداردهای جهانی ساخته شود که متأسفانه کشور ما به هیچ وجه از لحاظ سطح تکنولوژی با تکنولوژی پیشرفته جهان هماهنگ نیست و به همان نسبت، سطح و میزان ایمنی وسایل بازی در داخل کشور پایین‌تر از استانداردهای جهانی است. البته سازمان پارکها نیز در این راستا از طریق انعقاد قرارداد با مؤسسه ملی استاندارد، سعی کرده است بخشی از نگرانی‌های مردم در زمینه ایمن‌سازی وسایل بازی کودکان را رفع کند.
مسئولان پارکها و شهربازی‌ها باید قبل از راه‌اندازی وسایل بازی اعم از مکانیکی و الکتریکی و پنوماتیک، نسبت به سرویس و رفع نقص فنی احتمالی دستگاه‌ها و تجهیزات جانبی آنها اقدام کنند. در زمان ساخت دستگاه‌ها و تجهیزات شهربازی استفاده از قطعات استاندارد و با آلیاژ مناسب در ناحیه مفاصل درگیر در دستگاه‌ها مانند چرخ‌وفلک و... ضروری است.
کمیته استانداردسازی وسایل بازی پارکها، به‌دنبال وقوع حوادثی که طی سال‌های گذشته رخ داد و در اثر آن چندین نفر به‌دلیل بروز نقص فنی در وسایل بازی، جان خود را از دست دادند، تشکیل شد تا به‌طور جدی بر وسایل بازی شهربازی‌ها و تطبیق آنها با استانداردها نظارت کند.
اصلی‌ترین وظیفه این کمیته، پیگیری بحث استانداردسازی وسایل بازی در پارکها و شناسایی پیمانکاران بی‌مبالات و سودجو است. ضمن اینکه تمامی وسایل بازی مستقر در شهربازی‌ها و پارکها باید مورد تایید آیین‌نامه دفتر فنی سازمان استاندارد کشور باشد.
علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تهران، اخیرا از کنترل و نظارت مستمر وسایل بازی و تجهیزات داخل این اماکن توسط ناظران و متخصصان مؤسسه ملی استاندارد خبر داد.
به گفته وی، این سازمان طی سال‌های اخیر اقدامات مثبتی در جهت ایمن‌سازی وسایل بازی و تجهیزات پارکها انجام داده که از جمله آنها می‌توان به نصب کفپوش در زمین‌های بازی 300 پارک محله‌ای، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای سطح شهر اشاره کرد.
براساس اظهارات وی، از مجموع 1357 پارک موجود در سطح شهر تهران، یکهزار پارک دارای زمین بازی کودکان است که علاوه بر 300 پارک مذکور، در سال‌جاری نیز به همین میزان و حتی در تعداد بیشتری از پارک‌های باقیمانده کفپوش ایمنی برای حفظ سلامت کودکان نصب می‌شود.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تهران، همچنین از عقد قرارداد با مؤسسه ملی استاندارد در راستای تامین سلامت و بهداشت شهروندان در پارکها خبر داد و گفت: «مؤسسه ملی استاندارد با بررسی و کنترل تجهیزات پارکها، درصورت وجود مشکل یا ناایمن بودن وسایل بازی و تجهیزات موجود، موضوع را سریعا اعلام می‌کند تا نسبت به رفع نقایص اقدام شود.»
حوادثی که ابتدای سال جاری رخ داده، پس از تشکیل کمیته نظارت بر ایمنی وسایل بازی پارکها بوده است، بنابراین این کمیته باید مسئولیت خود را در ارتباط با حوادث اخیر مشخص کرده و علت قصورخود و یا دستگاه‌های مسئول دیگر را در رابطه با بی‌توجهی نسبت به نقص فنی وسایل بازی پارکها که منجر به حوادث تلخی در زمان تعطیلات نوروزی مردم شده است، اعلام کند.
