همشهری آنلاین، خانهتکانی، بهجا آوردن رسم چهارشنبهسوری، خرید اقلام نوروزی اعم از خوراکیها و غیره، سبزه سبزکردن، پختن سمنو، راهاندازی نمایشهای نوروزخوانی، حاجی فیروز و کوسهگردی، پختن شیرینی عید و پهن کردن سفره هفتسین ازعادتهای مردم سمنان در نوروز است. با این وجود سمنانیها رسمهای نوروزی دیگری دارند که هر یک ویژگیهای منحصر بهفرد خود را دارند.
کاشتن گل در سبزه
سمنانیها مانند سایر ایرانیها با رویاندن سبزه به استقبال بهار میروند. معمولا برای این از گندم، جو، عدس و شاهی استفاده میکنند، اما آنچه موجب تفاوت این رسم سمنانیها با دیگر مردم شده است کاشتن پیاز گُلهای نرگس، لاله و سُنبل و حتی سیر در میان کوزههای حفرهدار سبزه تخم شاهی است.
پختن سمنو
از دیگر آیینهای نوروزی در این استان پخت سمنو در روزهای پایانی سال است، آداب و رسوم مربوط به پخت سمنو در شهرهای سمنان و مهدیشهر به نسبت دیگر نقاط چشمگیرتر است.
گلکاری کردن خانهها
اغلب روستاها رسم دیگری بنام گلکاری کردن خانهها داشتند. در این رسم گل رز قرمز یا سفید را به صورت دوغاب درمیآوردند و بر دیوار خانههای کاهگلی میمالیدند و باعث نو شدن نمای آنها میشدند. همچنین اثاثیه منزل، فرش و... را شست و شو میدادند و با پاکیزگی به استقبال از بهار طبیعت میرفتند.
امروزه هم در شهرمُجن، روستای هیکو و مناطق خطیرکوه، کالپوش، کوه زر و خوارتوران میتوان تصاویر زیبایی از آیینهای استقبال از نوروز را در روزهای پایانی سال مشاهده کرد.
عَلَفه
«علفه» از رسم های نوروز بین مردم برخی مناطق استان سمنان است. در این رسم مردم ۲ شب مانده به آغاز سال نو برای شادی روح درگذشتگان خود خیرات میکنند. پخت نان روغنی موسوم به «گولاچ» و زیارت قبور در این مناسبت متداول است. یک شب مانده به سال نو به نام علفه نامیده شده و آداب خاصی دراین شب برگزار میشود. شاهرودیها با چیدن نوعی سبزی صحرایی برای شام علفهِ «شنگی پلو» و در سمنان و دامغان زنان سبزی پلو یا رشته پلو میپزند.
خوردنیهای نوروزی
پلوسبزی با ماهی غذای ویژه نورزی سمنانیهاست. همچنین رسم بر این بوده قبل از نوروز برای سفره هفتسین نان «گولاچ»، نان شیری یا نان قندی بپزند. همچنین برای برگزاری مراسم علفه نان «زردو» میپزند.
عیدانه نوعروسان و تازهدامادها
یکی دیگر از آیینهای نوروزی ارسال هدایایی به نام «عیدانه» برای نوعروسان از سوی خانواده داماد است.
برای این کار تعدادی از زنان فامیل همراه با مجمعههای حاوی کفش، روسری، چادر، کله قند و قطعهای طلا و با برگزاری مراسمی شاد به خانه نوعروس میروند و هدایا را تقدیم او میکنند. تهیه و ارسال عیدانه تازهداماد نیز از سوی مادر عروس انجام میشود.
دستلاف
پس از حلول سال نو نیز افراد خانواده با یکدیگر روبوسی میکنند و با دعای خیر برای همگان بهار طبیعت را جشن میگیرند. پدر خانواده هم به هر یک از اعضای خانواده عیدی میدهد که این وجه را «دستلاف» میگویند.
رسم شگوم
در لحظات سال نو برخی خانوادهها ورود فردی خوشقدم با عنوان «شگون» یا «شگوم» را انتظار میکشند، این شخص که غالبا نوجوان است همراه با سینی حاوی کوزه آب، سبزه، قرآن و نمک در اولین دقایق سال نو به عنوان اولین شخص به خانه قدم نهاده و با تبریک فرا رسیدن نوروز، عیدی خود را از پدر خانواده دریافت میکند. بین دامداران و عشایر نیز مرسوم است که برای برگزاری رسم شگوم بّره سفید کوچکی را با خود به خانه میآورند.
سیزدهبدر
سمنانیها آخرین روز از تعطیلات نوروزی را به تفرّج در دامن طبیعت اختصاص میدهند. پخت انواع آش و غذاهای محلی از جمله سبزی پلو، تهچین، آش رشته، آش انار، انجام بازیهای محلی و تابسواری، خواندن ابیات و ترانههای محلی و نیز انداختن سبزههای نوروزی در آب روان از آداب این روز است. گرهزدن سبزه به نیّت حاجتطلبی و بختگشایی از دیگر باورهای مردم استان در این روز است.
نظر شما