آشنایی با آیین‌های نوروز در استان اردبیل

همشهری آنلاین: خانه‌تکانی، برپایی جشن چهارشنبه‌سوری، خرید نوروزی، سبزه سبزکردن، پختن سمنو، راه‌اندازی نمایش‌های تکم گردانی، حاجی فیروز و کوسه‌گردی، پختن شیرینی عید و پهن کردن سفره هفت‌سین ازعادت‌های مردم این استان درنوروز است. اما در این میان اردبیلی‌ها رسم‌های زیبای دیگری نیز دارند.

خرید سفره نو

خرید سفره نو و تازه برای سفره هفت‌سین از عادت‌های اردبیلی‌ها هنگام خریدهای نوروزی بوده و هنوز برگزاری این رسم بین برخی خانواده‌ها رایج است. آنها پیش از سال تحویل این سفره را با نمادها و دیگر خوردنی‌های نوروزی پهن و معمولا از مهمانان خود نیز کنارهمین سفره پذیرایی می‌کنند.

بایرام پایی

«بایرام پایی» از رسم‌های قدیمی و فراموش شده نوروزی در اردبیل بوده است. در این رسم معمولا هدایا و شام مفصلی شامل پلو، مرغ، کوکو، قیمه گوشت، و ماهی دودی از خانه پدر به خانه دخترانتازه شوهرکرده فرستاده می‌شد. این رسم اکنون به ندرت اجرا می‌شود. برای بردن بایرام پایی شام را در سینی‌های مسی بزرگ می‌چیدند و روی آن سرپوش‌های مسین سفید رنگ قرار می‌دادند. روی سینی هم روپوش مخمل یا ترمه یا زری بسیار زیبایی که به شکل دایره با ریشه‌های طلایی دوخته شده بود می‌کشیدند.

بایراملیق و ایل سکه سی

 از آداب و رسوم ویژه عید نوروز که در استان اردبیل رواج دارد می‌توان به دادن عیدی (بایراملیق) و سکه سال نو (ایل سکه سی) اشاره کرد. بایراملیق یا عیدی، در واقع هدیه‌ای است که افراد به مناسبت فرارسیدن عید به همدیگر می‌دهند و معمولا این هدیه از طرف بزرگ‌ترها به کوچک‌ترها داده می ‌شود و تاریخی کهن در میان اردبیلی‌ها دارد.

غذای نوروزی

اغلب خانواده‌های اردبیلی برای شب عید غذاهای مخصوصی متشکل از ماهی دودی، گوشت قیمه، مرغ و کوکو به همراه برنج تدارک می‌بینند. البته بعضی خانواده‌ها نیز براساس سنت و رسوم خود خوراکی های دیگری مانند شیر برنج، باقالی پلو و سبزی پلو با ماهی می‌پزند.

قره بایرام

رفتن به خانه بستگان وآشنایانی که در سال گذشته عزیزی از دست داده‌اند از رسوم دیگر مردم استان اردبیل است که به آن «قره بایرام» به معنی عید سیاه می‌گویند. اردبیلی‌ها برای دلجویی از خانواده‌های عزادار در اولین روز تحویل سال در منزل آنها حضور می‌یابند تا پایان غم و رسیدن روزهای بهتر را برای آن خانواده آرزو کنند.

 سیزده بدر

مردم استان آذربایجان شرقی هم بنابر یک سنت قدیمی سیزده‌بدر به دامن طبیعت می‌روند و و این روز را در کنار سبزه و چشمه‌ها و جویبارها به شادی سپری می‌کنند.