آنتونی هاف،تحلیلگر انرژی در بانک سوشیته جنرال فرانسه و استادیار دانشگاه کلمبیا در یادداشتی برای روزنامه همشهری، دیدگاه خود درباره عوامل افزایش بهای نفت را عنوان کرده است.
قیمت نفت تحتتأثیر چند عامل مهم به بالاترین سطح خود رسیده است. بهدنبال رکود بازارهای مالی آمریکا، شاهد هجوم سرمایهگذاران به بازارهای نفت و دیگر کالاها بهمنظور کسب سود بیشتر بودهایم که این مسئله موجب ورود حجم عظیم پول به این بازارها شده و با افزایش تقاضا برای خرید این کالاها، قیمتها افزایش یافته است.
قیمت نفت در بازار نیویورک طی سال گذشته 82 درصد افزایش یافت اما در همین مدت، شاخص بورس اساندپی 7 درصد و شاخص بورس داوجونز یک درصد کاهش یافت و این آمار به خوبی گویای علت سوق یافتن سرمایهها از بورسهای اوراق بهادار به بورسهای کالاست.
کاهش ارزش دلار آمریکا دیگر عامل مؤثر بر رشد نفت بوده است. کاهش ارزش دلار، کالاهایی که با دلار آمریکا قیمتگذاری میشوند همچون نفت خام را تحتتأثیر قرار داده و موجب شده این کالاها برای خریدارانی که ارزهای غیردلاری در اختیار دارند، ارزانتر شوند و قاعدتاً این پدیده افزایش تقاضا برای نفت را بهدنبال داشته است.
از سوی دیگر، سرمایهگذارانی که دلار در اختیار دارند بهعلت کاهش مداوم ارزش دلار و بهمنظور جلوگیری از زیان بیشتر، اقدام به خرید نفت و طلا کرده و به عبارت دیگر سرمایه دلاری خود را به نفت و طلا تبدیل میکنند که این پدیده نیز بر رشد تقاضا برای نفت خام مؤثر بوده است.
تا زمانی که هیچ نشانهای برای توقف کاهش ارزش دلار پدیدار نشود، کاهش ارزش آن بر بازارهای انرژی تاثیر خواهد گذارد و قیمت اسمی نفت را بالا خواهد برد.
نگرانی درباره میزان تولید و عرضه بنزین در آمریکا در حالی که چندین هفته به مسافرتهای تابستانی باقیمانده، دیگر عامل مؤثر بر رشد قیمت نفت است. هرچند عدهای بر این باورند که این عامل، تا حدودی با نگرانیهای مداوم نسبت به کاهش رشد اقتصادی آمریکا، خنثی شده است اما با وجود چشمانداز نامناسب اقتصادی آمریکا، احتمال اینکه تقاضای فصلی برای بنزین در این کشور افزایش یابد، زیاد است و این موضوع بر نگرانیها در زنجیره عرضه نفت خام در سطح جهان، خواهد افزود.
ذخایر راهبردی بنزین آمریکا هفته گذشته کاهش بیش از انتظار 5/5 میلیون بشکهای داشت. چنین روند نزولی در ذخایر بنزین ایالات متحده از چند هفته پیشتر آغاز شده و از هماکنون زنگ خطر را برای تامین بنزین در فصل تابستان که مصرف به اوج میرسد، به صدا درآورده است.مسئله دیگری که بر نگرانیها درباره بازار نفت میافزاید، رشد مداوم واردات بنزین چین در 6 ماه متوالی گذشته است. در حالی که رشد تقاضای نفت آمریکا تا حدودی مهار شده اما آمارهای تجاری نشانگر آن است که اشتهای چین برای واردات نفت و فرآوردههای نفتی، سیریناپذیر است.
بهعلت عوامل فوق، قیمتهای نفت خام به بالاترین سطح تاریخ رسیده و قیمت کنونی نفت خام از رکورد 102 دلاری سال 1980 (با احتساب تورم سالانه) بالاتر رفته است.
در مورد چشمانداز قیمت نفت میتوان گفت که نگرانیها نسبت به اقتصاد آمریکا و پدیدار شدن نشانههای رکود میتواند در ماههای آینده تقاضای جهانی نفت را تحتتأثیر قرار داده و آن را کاهش دهد. برآوردهای مرکز اطلاعات انرژی ایالات متحده نیز نشان میدهد که درصورت بروز رکود اقتصادی در این کشور، تقاضای بنزین در فصل تابستان 85 هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت.
اما من فکر میکنم که تقاضای ایالات متحده برای بنزین، در این زمینه تاثیری بر قیمت جهانی نفت نخواهد گذاشت و تقاضای جهانی همچنان رو به رشد خواهد بود و آنچه بر قیمت نفت اثر خواهد گذارد، همین تقاضای جهانی است.پیشبینی من این است که عرضه جهانی نفت خام در سالجاری میلادی بهعلت نرخ بالای افت تولید چاهها در نقاط مختلف جهان، از 85 میلیون بشکه در روز بیشتر نخواهد شد. بله، فقط 85 میلیون بشکه نفت به بازارهای جهانی عرضه خواهد شد.