بزرگ‌ترین خصوصی سازی تاریخ اقتصاد ؛ امروز در بورس

بهزاد رنجبر - امروز بسیاری از رکوردها در بازارسرمایه ایران جابه‌جا خواهد شد. تخمین‌های اولیه همشهری حاکی است؛ در جریان عرضه ۷ هزار میلیارد تومانی سهام شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی(شستا) ۲ تا ۳ میلیون ایرانی مشارکت خواهند کرد، رقمی که نه تنها در ایران بلکه در میان همه بورس‌های جهان رکوردی شگفت‌انگیز به‌شمار می‌آید.

به گزارش همشهری، یک دهه بعد از عرضه سهام شرکت مخابرات دربورس، با عنوان بزرگ ترین خصوصی سازی ایران، امروز قرار است ۶هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از سهام شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی(شستا) در بورس عرضه شود. رقم این عرضه چندین برابر بزرگ‌تر از مبلغ فروش سهام مخابرات در سال ۸۷ است. شستا به عنوان بزرگترین شرکت شبه دولتی ایران، شناخته می‌شود و عرضه آن گامی بلند به سمت شفافیت در عرصه اقتصاد به شمار می‌آید.

نگاهی به رکوردهای

۱۹ مرداد سال ۱۳۸۷ سهام شرکت مخابرات برای نخستین بار در بورس عرضه شد و بلافاصله عنوان بزرگ‌ترین خصوصی سازی تاریخ اقتصاد ایران را به دست آورد. در آن روز ۵ درصد از سهام مخابرات به ارزش ۳۴۰ میلیارد تومان فروخته شد و کل سهام شرکت مخابرات ۶هزار و ۸۸۱میلیارد تومان قیمت گذاری شد. از آن تاریخ تاکنون سهام شرکت های زیادی در بورس عرضه شده اما عنوان بزرگ‌ترین خصوصی سازی تاریخ اقتصاد ایران همچنان در اختیار مخابرات است. قرار است امروز سهام شستا برای نخستین بار در بورس عرضه شود؛ با توجه به ارزش گذاری انجام شده، عنوان بزرگ ترین خصوصی سازی تاریخ اقتصاد ایران از این پس به شستا اختصاص خواهد یافت.

ورود شستا به بورس

امروز ۱۰ درصد از سهام شستا در مجموع به ارزش ۶ هزارو ۸۸۰ میلیارد تومان فروخته می‌شود. پیش بینی شده دست‌کم ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر سهام شستا را در جریان عرضه اولیه خریداری کنند. بورس تهران اعلام کرده به هر متقاضی خرید ۱۰ هزار سهم اختصاص می یابد، با این حال چنانچه در حداقل تقاضا ۲ میلیون نفر برای سهام شستا درخواست خرید ارایه کنند، در نهایت به هر متقاضی ۳۲۰۰ سهم معادل ۲ میلیون ۷۰۰ هزار تومان اختصاص خواهد یافت. قرار است هرسهم شستا ۸۶۰ تومان فروخته شود. هم چنین در روز شنبه بخشی از سهام شستا به صندوق های سرمایه گذاری اختصاص خواهد یافت. به این ترتیب در مجموع  ۶ هزارو ۸۸۰ میلیارد تومان نقدینگی از بازار سرمایه جمع آوری می‌شود. موضوعی که به نظر می رسد برای مقام‌های بازار سرمایه بسیار مطلوب است. ظرف چند ماه گذشته مقامات بازار سرمایه نگرانی های خود را به روش های مختلف در مورد رشد شتاب گونه شاخص های بورس تحت تاثیر فشار شدید نقدینگی اعلام کرده بودند و اکنون با عرضه سهام شستا بخش بزرگی از نقدینگی بازار، جذب سهام این شرکت تازه‌وارد می‌شود و شاخص بورس هم اندکی متعادل خواهد شد.

شستا چقدر می ارزد؟

به گزارش همشهری، شستا پس از عرضه اولیه، رتبه چهارمین شرکت بزرگ بورس را در اختیار خواهد گرفت. با در نظر گرفتن قیمت ۸۶۰ تومانی هرسهم شستا، ارزش پایه کل سهام این شرکت ۶۸ هزارو ۸۰۰ میلیارد تومان، یعنی معادل ۴.۳ میلیارد دلار، تعیین خواهد شد. در حال حاضر پتروشیمی خلیج فارس با ارزشی معادل ۱۴۴ هزار میلیارد تومان(۹ میلیارد دلار) بزرگ ترین شرکت بورس است. فولاد مبارکه اصفهان با ارزشی معادل ۱۱۳ هزارو ۸۰۰  میلیارد تومان(۷ میلیارد دلار) دومین شرکت بزرگ بورس است. شرکت ملی صنایع مس هم با ارزشی معادل ۸۵ هزارو ۲۰۰ میلیارد تومان ( ۵.۳ میلیارد دلار) رتبه سوم جدول بزرگ‌ترین شرکت‌های بورس را در اختیار دارد. با این حال برآورد می شود قیمت سهام شستا یک ماه پس از عرضه در بورس تا مرز ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در بورس افزایش یابد در نتیجه حتی این احتمال وجود دارد که شستا به زودی به بزرگ ترین شرکت بورس تبدیل شود.

موج بعدی خصوصی سازی

خبر ها نشان می دهد عرضه سهام شستا سنگ بنای یک سلسله عرضه های دیگر تا پایان سال به ویژه عرضه سهام شرکت های دولتی است. سازمان خصوصی سازی هم اعلام کرده است در تلاش برای عرضه سهام شرکت‌های دولتی در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری است، آن طور که وزارت اقتصاد اعلام کرده قرار است تمام سهام باقی مانده دولت در بانک ها، بیمه ها، پالایشگاه ها، فولاد سازان، شرکت‌های پتروشیمی و خودروسازان، که در بورس حضور دارند در قالب ۳ صندوق سرمایه گذاری بزرگ دولتی در بورس عرضه شود. این عرضه‌ها به گفته مقام های وزارت اقتصاد از هفته آینده آغاز خواهد شد.

پذیرش نخستین صندوق دولتی در هفته بعد

آن طور که رئیس سازمان خصوصی سازی اعلام کرده هفته آینده نخستین صندوق سرمایه گذاری دولتی در بورس پذیرفته خواهد شد که نشان می دهد دولت دست به کار شده و در نظر دارد هرچه سریع‌تر از مسیر بورس کسری‌های بودجه خود را پوشش دهد به این ترتیب عرضه سهام جدید دولتی بعد از فروش سهام شستا همچنان تداوم خواهد یافت تا هم دولت منابع مالی مورد نیازش را از بورس جمع آوری کند و هم شاخص های بورس به تعادل برسند. به گفته علیرضا صالح رئیس هیات عامل سازمان خصوصی سازی، هفته آینده صندوق سرمایه‌گذاری  واسطه گری های مالی در بورس پذیرفته می‌شود، او اما اشاره‌ای به تاریخ دقیق عرضه واحدهای صندوق دولتی سرمایه‌گذاری واسطه‌گری‌های مالی نکرد ولی تاکید کرد سهام ۱۸ شرکت دولتی در قالب سه صندوق دولتی فروخته خواهند شد. هیات دولت تصویب کرده بخشی از سهام شرکت های دولتی در قالب  ۳ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله، با نام‌های؛ واسطه‌گری مالی، خودروسازی و صنایع فلزی و همچنین صندوق پالایش نفت و پتروشیمی، با تخفیف های ۲۰تا ۲۵ درصدی فروخته شود.

قرار است در نخستین صندوق، که نام آن صندوق واسطه گری های مالی است، سهام شرکت های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین و بانک‌های صادرات، ملت و تجارت به صورت تجمیعی و در قالب یک صندوق واگذار شود. دولت همچنین تصمیم گرفته سهام شرکت های ایران خودرو، سایپا، فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس را هم در کنار یک‌دیگر، به صورت تجمیعی و در قالب واحدهای یک صندوق سرمایه گذاری، با نام صندوق سرمایه‌گذاری خودروسازی و صنایع فلزی واگذار کند. در سومین صندوق هم که نامش صندوق سرمایه‌گذاری نفت و پتروشیمی است؛ سهام دولت در شرکت ها صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران واگذار خواهد شد.

باکس

آثار اقتصادی عرضه سهام شستا

همزمان با عرضه ۱۰ درصد از سهام شستا، کارشناسان معتقدند عرضه سهام این شرکت آثار مطلوبی برای اقتصاد و بازار سرمایه ایران خواهد داشت. محمد رضوانی‌فر مدیر عامل شستا با اشاره به دارایی‌های این شرکت گفت: شستا ۱۸۸ شرکت مدیریتی در زیرمجموعه اش داردکه ۸۲ شرکت آن وارد بورس شده‌اند و ۸۰ درصد سبد دارای‌های شستا کاملا بورسی است. او با بیان این که پارسال ۳۵ درصد عرضه اولیه‌ها را در بورس  شستا انجام داد؛ گفت: امسال هم برای هلدینگ سیمان، زغال طبس و رایتل برنامه عرضه اولیه داریم. او درباره سوددهی شستا گفت: سود شرکت اصلی در سال مالی منتهی به ۳۱ خرداد ۹۸ معادل ۵ هزار میلیارد تومان بود، برآورد می‌کنیم سود خالص سال مالی جاری ۱۲ هزار میلیارد تومان باشد.

شاهین چراغی عضو شورای‌ بورس هم درباره با عرضه سهام شستا گفت: شستا به‌دلیل سبد دارای های عظیم متنوع‌اش، رکن اقتصاد ایران است و عرضه این سهام اتفاق بزرگی را رقم خواهد زد. چراغی تاکیدکرد: با عرضه شستا و شفافیتی که با ارائه اطلاعات و رصد سهامداران ایجاد خواهد شد، شاهدتغییر در ماهیت این هلدینگ خواهیم بود از سوی دیگر بازار سرمایه هم در انتظار عرضه اولیه بنگاه‌های پربازده است، شستا می‌تواند هدایت گر نقدینگی به بازار سرمایه باشد.

رتبه احتمالی شستا در جدول بزرگ‌ترین شرکت های بورس بعد از عرضه اولیه  امروز