به گزارش همشهری آنلاین، شیوع ویروس کرونا اقتصادهای قوی را با چالش مواجه کرده و اقتصادهای متوسط و ضعیف را آسیب‌پذیرتر کرده است. به همین دلیل سازمان‌های کوچک و بزرگ در حوزه‌های مختلف باید بر اساس تجربیات خود دست به تغییرات بنیادینی بزنند تا بر این اساس بتوانند بحران مالی ناشی از شیوع این ویروس را پشت سر بگذارند. در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به تجربیات و فعالیت‌های شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) در سال گذشته و تلاش برای تغییر ساختار، دستیابی به درآمد پایدار و اقداماتی که این شرکت در مواجه با بحران کرونا در پیش خواهد گرفت.
- درآمد پایدار نسخه طلایی عبور مترو از هر بحران
شیوع ویروس کرونا امروز، بزرگترین اقتصادهای جهان را با چالش‌های جدی و شرایط غیرقابل پیش‌بینی مواجه کرده است. در این میان بخش‌های مختلف توسعه شهری در کشور نیز نه تنها از این قاعده مستثنا نیستند بلکه در آستانه سال جدید باید یک بازنگری جدی از نظر رعایت مدیریت حوزه سلامت و بهداشت و نیز مقابله با چالش‌های مالی داشته باشند.
توسعه مترو یکی از بخش‌های توسعه شهری است که به دلیل اهمیت زیرساختی برای شهرها و نیز سرمایه‌گذاری‌های عظیمی که در آن صورت گرفته باید بتواند با برنامه‌ریزی منسجم، بحران‌ها را پشت سر بگذارد.
همانگونه که در اسفند ماه سال گذشته نیز همزمان با شیوع ویروس کرونا، کار در کارگاه‌های مترو با رعایت ملاحظات بهداشتی ادامه داشت و در نهایت به دلیل اهمیت سلامت کارکنان مترو بسیاری از کارگاه‌ها در ابتدای سال جدید به حالت تعطیل یا نیمه تعطیل درآمد.
علی امام مدیرعامل شرکت مترو در این خصوص عنوان می‌کند: تلاش ما بر بازگشایی تدریجی کارگاه‌ها است اما اگر مشکلات مالی سال ۹۸ وجود نداشت بحران کرونا را بسیار بهتر مدیریت می‌کردیم.
آن چنان که علی امام می‌گوید شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) عملاً از منابع در نظر گرفته شده برای متروی تهران در سال ۹۸ که شامل ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است، تنها به ۲۰ درصد از این مبلغ برای انجام پروژه‌ها دست یافته است. این در حالیست که رایزنی و گفتگوهای بسیاری در مراجعه به مراجع و نهادهای نظارتی برای دریافت مبلغ ۹۱۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت شرکت مترو از بانک آینده انجام شد اما این مهم تا کنون به نتیجه نرسیده است.
مصطفی بروجردی مشاور مدیرعامل و مدیر برنامه‌ریزی شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) با اشاره به اقدامات انجام گرفته توسط این شرکت در سال گذشته شامل بهره‌برداری از ۱۸ کیلومتر مسیر، ۷ ایستگاه، ۲ پست ۶۳/۲۰ کیلوولت برق فشار قوی و نیز افزوده شدن ۷ رام قطار به ناوگان مترو تهران تاکید می‌کند: ممکن است عملکرد شرکت مترو در سال ۹۸ بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از دید ما قابل قبول نباشد اما نگاهی به عملکرد بر اساس بودجه تخصیص داده شده به شرکت مترو در سال گذشته بیانگر این است که کارنامه مترو در این سال قابل قبول است.
به گفته مدیرعامل شرکت مترو، بر اساس تجربه سال‌های گذشته مقرر است برای گذراندن بحران مالی شاهد تغییر روال برنامه‌ریزی باشیم که این امر در مدیریت امور در شرایط فعلی شیوع ویروس کرونا نیز اثرگذار است.
علی امام در این خصوص عنوان می‌کند: تغییر روال برنامه‌ریزی در شرکت مترو از سال ۹۷ آغاز شد؛ سال گذشته این موضوع را به صورت آزمایشی اجرا کردیم اما در سال ۹۹ مصمم هستیم سیستم برنامه‌ریزی را به طور کامل تغییر داده و از طریق سامانه‌هایی که ایجاد کرده‌ایم عملکرد را در پایین‌ترین لایه‌ها و سطوح اجرایی و ستادی متناسب با هر میزان تامین مالی در هر مقطع زمانی کنترل و به صورت پویا اداره کنیم تا ضمن اداره موفق امور بتوانیم بر اساس شعار سال جاری مبنی بر جهش تولید اهداف و برنامه‌های کلان شرکت را پیش ببریم.
این در حالیست که بر اساس گفته مدیر برنامه‌ریزی شرکت مترو، این شرکت در حال بازنگری و جابجایی اولویت‌های خود در سال جاری است تا بتواند چالش مالی و بحران کرونا را به شیوه بهتری مدیریت کند.
برای شرکت مترو از طریق منابع مختلف در سال ۹۹ بودجه‌ای معادل ۵ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تصویب شده است که پیش‌بینی می‌شود ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان آن محقق شود.
بروجردی در تشریح دلیل بازنگری اولویت‌های شرکت مترو در سال ۹۸ مطرح می‌کند: برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در شرکت مترو بر اساس اعداد و ارقامی معادل ۶ هزار میلیارد تومان است اما پیش‌بینی می‌شود با کاهش تخصیص‌ها در سال جاری مواجه باشیم. لذا در بخش برنامه‌ریزی در حال بازنگری و جابجایی اولویت‌ها هستیم تا بتوانیم خدمات‌رسانی به شهروندان را همانند سال‌های گذشته به خوبی ارائه دهیم.
گویا دغدغه اصلی شرکت مترو در سال جاری بیش از اداره امور در شرایط شیوع ویروس کرونا، موضوعات مالی است. این شرکت پیش از این عنوان کرده بود که به محض واریز مبلغ مشارکت ۹۱۰ میلیارد تومانی بانک آینده در فاصله زمانی ۶ ماه ۶ کیلومتر از خط ۶ با ۶ ایستگاه امکان بهره‌برداری دارد. همچنین ۴ ایستگاه از خط ۷ نیز به محض تامین نقدینگی در سال ۹۹ به بهره‌برداری می‌رسد. از سوی دیگر تلاش‌های شرکت مترو در سال گذشته برای تامین ایمنی و کاهش فاصله حرکتی خطوط مترو در تهران منجر به ساخت ۴ پست برق فشار قوی شد که ۲ مورد از این تعداد شامل نوبنیاد در خط ۳ و اکباتان در خط ۴ در دی و بهمن سال گذشته به بهره‌برداری رسید. اما پست برق قلعه مرغی در خط ۳ و پست برق شرقی خط ۷ که در آستانه بهره‌برداری بود به دلیل کمبود نقدینگی افتتاح نشد و بهره‌برداری از آن به سال جاری موکول شد.
لذا مواجهه همیشگی این شرکت با مشکل تامین مالی باعث شده است که در سال‌های گذشته رایزنی‌ها و پیگیری‌هایی را برای تغییر ساختار مترو و ایجاد درآمد پایدار برای توسعه خطوط در سال‌های گذشته انجام دهد.
از جمله این موارد پیگیری برای تخصیص تبصره TOD به عنوان درآمد پایدار برای توسعه خطوط مترو در متمم بودجه سال گذشته شورای شهر است؛ موضوعی که می‌تواند مبلغی بالغ بر ۵۰۰ تا یک هزار میلیارد تومان را به صورت متغیر و متناسب با شرایط علاوه بر منابع تصویب شده در بودجه برای توسعه خطوط مترو از این پس فراهم کند.
اما در اقدامی دیگر شرکت مترو در صدد است همانند دهه ۸۰ ساختار این شرکت را با تجمیع سیستم مدیریتی شرکت‌های بهره‌برداری مترو تهران، واگن‌سازی و مجتمع‌های ایستگاهی و نیز تاسیس شرکتی جدید برای تامین تجهیزات مترو به شکل هلدینگ درآورد تا از این پس از طریق هماهنگ کردن رویه مدیریتی و تجمیع درآمدها، اتکای مالی شرکت را افزایش داده و درآمد پایدار بیشتری برای توسعه خطوط فراهم کند.
مدیرعامل شرکت مترو ضمن تایید این موضوع عنوان می‌کند: در ادامه تلاش‌ها برای رفع چالش‌های مالی که به دلیل شرایط اقتصادی کشور و نیز تحریم‌ها روز به روز بیشتر می‌شد علاوه بر اقدامات صورت گرفته اقدام به تاسیس واحد مدیریت سرمایهگذاری در شرکت مترو تهران کردیم تا بدین صورت بتوانیم با استفاده از مدل‌های مختلف تامین مالی و سرمایهگذاری منابع مورد نیاز برای توسعه خطوط قدیمی و نیز ساخت خطوط جدید را تامین کنیم.
بدون شک تلاش شرکت مترو برای دستیابی به درآمد پایدار موضوعی که نه تنها در سرعت توسعه و تکمیل خطوط اثرگذار است بلکه دست شرکت مترو را برای توسعه خدمات خود در حوزه مناسب‌سازی ایستگاه‌ها، تامین ایمنی خطوط و افزایش پست‌های برق باز می‌گذارد مواردی که بدون شک در کاهش سرفاصله حرکتی قطارها و بهبود خدمات‌رسانی به شهروندان نیز موثر است.
بر کسی پوشیده نیست یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش سرفاصله حرکتی خطوط تامین ناوگان است. در همین راستا یکی از اقدامات دیگری که شرکت مترو در سال گذشته انجام داد و به دلیل تشدید بحران اقتصادی ناشی از ویروس کرونا و تحریم‌ها باید آن را ادامه دهد کاهش وابستگی خارجی در حوزه تجهیزات از جمله ناوگان است. به همین دلیل برنامه‌ریزی‌ها برای تاسیس یک شرکت که بتواند در حوزه تامین تجهیزات با رویکرد داخلی فعالیت کند، ایجاد کارگروه بومی‌سازی با هدف شناسایی، بررسی و تشویق توان داخلی در ساخت تجهیزات گسترده مورد نیاز مترو، همکاری با معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری برای جمع‌آوری مجموعه‌ای موثر از افراد یا شرکت‌های طراح و سازنده ناوگان و انعقاد قرارداد ساخت یک رام قطار ملی برای اولین مرتبه در کشور از جمله این تلاش‌ها است.
امام با تایید بر این موضوع عنوان می‌کند: در حال حاضر بالغ بر ۳۰ درصد از طراحی‌ها برای ساخت واگن ملی انجام شده و پیش‌بینی می‌شود با اتمام این طرح توان تولید داخل در ساخت ناوگان از ۲۷ درصد فعلی به ۸۵ درصد افزایش پیدا کند.
گویا با تجربیات سال گذشته شرکت مترو و تلاشی که با اجرای طرح جامع بهبود عملکرد برای تدوین استراتژی شرکت و اصلاح ساختار انجام داد این شرکت اکنون آماده است تا با بازنگری برنامه‌ریزی‌ها و پیشبرد امور با نگاهی به چالش‌های مالی در کشور توسعه خطوط مترو را همانند سال گذشته ادامه دهد.
اما این که بازنگری سیاست‌ها، تغییر روند برنامه‌ریزی و تغییرات ساختاری عظیمی که قرار است در سال جاری در این شرکت رخ دهد، می‌تواند از شرکت هلدینگ مترو در پایان سال ۹۹ مجموعه‌ای مستقل با درآمد پایدار بسازد یا خیر موضوعی که با گذشت زمان می‌توان شاهد آن بود.
نظر شما